Barışseverler Cemiyeti

Dünya barışının korunmasına katkıda bulunmak amacıyla 14 Temmuz 1950'de İstanbul'da kurulan dernek

Barışseverler Cemiyeti, tam adı Türk Barışseverler Cemiyeti, 14 Temmuz 1950'de İstanbul'da kurulan ve amacı tüzüğünde "şerefli ve sağlam bir barışın kurulması için kanunlarımızın çerçevesi içinde gerekli faaliyet ve neşriyatta bulunmak" olarak belirtilen dernek.[1][2] Dernek, Behice Boran (Başkan), Adnan Cemgil (Genel Sekreter), Nevzat Özmeriç, Osman Toprakoğlu, Vahdettin Barut, Reşat Sevinçsoy ve Muvakkar Güran öncülüğünde kuruldu.[3][4]

Dernek 25 Temmuz 1950'de Türkiye'nin Kore Savaşına asker gönderme kararını protesto etmek amacıyla, TBMM Başkanlığına Başkan Behice Boran ve Genel Sekreter Adnan Cemgil'in imzasını taşıyan bir telgraf çekti; ayrıca görüşlerini de bir bildiri ile kamuoyuna açıkladı.[5] Bu gelişme üzerine 29 Temmuz 1950'de dernek kurucuları tutuklandı ve Barışseverler Cemiyetinin faaliyetine de son verildi. Altı ay sonra, 30 Aralık 1950'de Ankara Garnizon Komutanlığına bağlı askeri mahkemenin verdiği kararda "Dernek tüzüğünde siyasetle ilgilenilmeyeceği belirtilmesine karşın, siyasal amaçla Türkiye'nin ABD ile dostluğunun bozulmaya ve halkın hükümete olan güveninin sarsılmaya çalışıldığı" belirtilerek[6] kurucular on beşer yıl hapse mahkûm edildi fakat suç, barış zamanı işlendiği için ceza 3 yıl 9 aya düşürüldü.[7]

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Türk Barışseverler Cemiyetinin Basına Tebliği" (PDF). BARIŞ dergisi, Yıl: 1, Sayı: 8, sayfa 4. 1 Ağustos 1950. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  2. ^ Pınar Selek, Barışamadık 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., cilt 18, Ithaki Yayınları, 2004, Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.
  3. ^ 60 yıl sonra yeniden... 2 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet, 26 Temmuz 2010
  4. ^ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
  5. ^ "Türk Barışseverler Cemiyetinin BMM Başkanlığına Çektiği Telgraf" (PDF). BARIŞ dergisi, Yıl: 1, Sayı: 8, sayfa 11. 1 Ağustos 1950. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  6. ^ Encyclopædia Britannica, Beşinci baskı.
  7. ^ "Askerî mahkeme kararını bildirdi". Akşam Gazetesi. 31 Aralık 1950. ss. 1-2. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.