Büyük Kepçe, Büyük Ayı takımyıldızı içerisinde bulunan en parlak 7 yıldızın oluşturduğu kepçe veya cezve görünümde bir yıldız desenidir.[1][2][3][4] Göksel navigasyon için önemli bir desendir. Kepçenin Dubhe ve Merak adlı iki yıldızı kullanılarak ve bu yıldızlardan hayali bir çizgi çizilerek kutup yıldızı (polaris) bulunur. Kepçenin 6 yıldızı ikinci kadir seviyesinde iken Megrez, üçüncü kadir seviyesinde yani daha az parlak görünür.

Büyük Ayı takımyıldızı içerisinde yer alan büyük kepçe bu görselde yeşil renkte gösterilmiştir. Soldan sağa: Alkaid, Mizar, Alioth, Megrez, Phecda, Merak, Dubhe

İsimleri ve konumları

değiştir

Büyük kepçe, Büyük ayı takım yıldızındaki en parlak 7 yıldızın oluşturduğu bir desendir. Bu yıldızlar, Alkaid, Mizar, Alioth, Megrez, Phecda, Merak ve Dubhe'dir.

Geleneksel

adlandırma

Bayer

belirtmesi

Kadir Mesafe
Dubhe α UMa 1.8 124
Merak β UMa 2.4 79
Phecda γ UMa 2.4 84
Megrez δ UMa 3.3 81
Alioth ε UMa 1.8 81
Mizar ζ UMa 2.1 78
Alkaid η UMa 1.9 101

Rehber kullanımı

değiştir
 
Büyük Kepçe kullanılarak Arcturus, Spica ve Polaris'in konum tarifi(görsel2)

Büyük Kepçe'deki yıldızlar kendilerini kolayca bulmakla kalmaz, aynı zamanda diğer yıldızlara kılavuz olarak da kullanılabilirler. Bu nedenle, Kuzey Yarımküre'de yeni başlayanları gece gökyüzüyle tanıştırmak için genellikle başlangıç noktasıdır.

  • Kuzey Yıldızı Polaris, Merak'tan (β) Dubhe'ye (α) bir çizgi hayal ederek ve ardından onu iki İşaretçi arasındaki mesafenin beş katı kadar uzatarak bulunur. (görsel2)
  • Kepçenin iç üst kısmında kalan Megrez'den Phecda'ya uzanan ve ilerleyen bir hayali çizgi çekilerek Aslan takımyıldızı'ndan Regulus ve Alphard yıldızlarına ulaşılır.
  • Tam tersinde yani Phecda'dan Megrez'e uzanan ve ilerleyen bir çizgi hayal edilirse de 4.000 yıl önce kutup yıldızı olan Ejderha takımyıldızı'ndan Thuban'a götürür.
  • Kuzey Yarım Kürenin Kış mevsiminde Megrez'den Dubhe'ye uzanan ve ilerleyen bir çizgi hayal edilirse Arabacı takımyıldızından Capella'ya ulaşılır. Aynı zamanda Capella, kış altıgeninin bir parçasıdır.
  • Megrez'den Merak'a çapraz bir çizgi çekilip uzatılırsa ikizler takımyıldızından Castor'a ulaşılır. Bu yıldız da Kış Altıgeni'nin bir parçasıdır.
  • Alioth Mizar ve Alkaid spiral çizgisi devam ettirilerek hayali çizgi ile gidilirse(görsel2) Çoban takımyıldızından Arctrus ve Başak takımyıldızından Spica yıldızlarına yani Bahar Üçgeni ve Büyük Elmas asterizminin iki yıldızına ulaşılmış olur.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Holbrook, J. C.; Baleisis, Audra (2008). "Naked-eye Astronomy for Cultural Astronomers". African Cultural Astronomy. Astrophysics and Space Science Proceedings. ss. 53-75. Bibcode:2008ASSP....6...53H. doi:10.1007/978-1-4020-6639-9_5. ISBN 978-1-4020-6638-2. 
  2. ^ Olson, R. J. M.; Pasachoff, J. M. (1992). "The 1816 Solar Eclipse and the Comet 1811I in Linnell's Astronomical Album". Journal for the History of Astronomy. 23: 121. Bibcode:1992JHA....23..121O. doi:10.1177/002182869202300204. 
  3. ^ John C. Barentine (4 Nisan 2016). Uncharted Constellations: Asterisms, Single-Source and Rebrands. Springer. ss. 16-. ISBN 978-3-319-27619-9. 
  4. ^ Nemiroff, R.; Bonnell, J., (Ed.) (21 Nisan 2013). 2.html "Big Dipper" |url= değerini kontrol edin (yardım). Astronomy Picture of the Day. NASA.