Arşaguhi Teotig
Arşaguhi Teotig (Ermenice: Արշակուհի Թեոդիկ, 1875–1922), Ermeni sosyal hizmet uzmanı, eğitimci, yayıncı, yazar ve tercüman.[1][2]
| Arşaguhi Teotig Արշակուհի Թեոդիկ | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1875 Ortaköy, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1922 (46-47 yaşlarında) Lozan, İsviçre |
| Meslek | Yazar, yayıncı, eğitimci, tercüman, sosyal hizmet uzmanı ve hayırsever |
| Milliyet | Ermeni |
Hayatı değiştir
Arşaguhi Teotig, 1875 yılında İstanbul'un Ortaköy semtinde Arşaguhi Cezveciyan olarak dünyaya geldi.[1][2] Babası Bedros Cezveciyan'dı.[3] İlk öğrenimini 1895 yılında Samatya'daki Nunyan-Varduhyan Koleji'nde aldı.[1] İngiltere'ye gitti ve Scarborough'daki Westland Lisesi'nde okudu.[2] Westland'dan mezun olduktan sonra çalışmalarına devam etmek için Paris'e gitti. G. Lusinyan'ın Fransızca-Ermenice sözlüğüne sözcük ve anlam araştırmacısı olarak katkıda bulunmuştur.[2] 1898'de İstanbul'a döndü ve Üsküdar Cemaran Ermeni Koleji ve Semineri'nde çalışmalarına devam etti. Tsaghig, Manzume, Surhantak, Byzantium, Jamanak gibi gazete ve dergilerde çalışarak yazarlık kariyerine başladı.[2] Ayrıca Polis Hayivare adlı editoryal dergide çalıştı.[2]
1902 yılında ünlü Ermeni yazar ve yayıncı Teotig ile evlendi. Kocası hapsedildikten ve Deyrizor'a gönderildikten sonra, Arşaguhi Teotig ağır bir şekilde hastalandı.[1] Arşaguhi Teotig daha sonra 1922'ye kadar yaşadığı İsviçre'nin Lozan kentine gönderildi. Son sözleri "Hepimiz kurbanız." ile Ermeni Soykırımı'na atıfta bulunmuştur.[2]
İş değiştir
Arşaguhi Teotig, Osmanlı İmparatorluğu'nun Ermenilerin yoğun nüfusa sahip olduğu semtlerde Ermeni kız okullarının inşaat, bakım ve işletmesini destekleyen bir Ermeni örgütü olan Azkanver Hayuhyats Engerutyuni'nin bir parçasıydı.[4] 1909 yılında Adana Katliamı hakkında bilgi alan örgüt, mümkün olan her şekilde yardım etmeye mecbur kaldı. Arşaguhi, Adana'ya gitti ve gördüğü sahne karşısında dehşete düştü. Daha sonra İstanbul'a döndü ve 1910'da Kilikya'da Bir Ay gazetesi ve kısa kitabını yayımladı. Bu çalışma, Adana'da yaşananların bir görgü tanığının ifadesiydi. Teotig ayrıca kocasının Amenuyn Daretyutsi periyodik eserlerinde kocasına yardım etti.[5]
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d Soulahian Kuyumjian, Rita (2010). Teotig: Biography & Monument. Taderon Press (Gomidas Institute). s. 243.
- ^ a b c d e f g "Արշակուհի Թեոդիկ. "Բոլորս ալ զոհեր ենք" Ermenice Tercümesi: Arshaguhi Teotig: "Hepimiz Kurbanız"" (Ermenice). 24 Nisan 2011. 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2012.
- ^ Pamukciyan, Kevork (2003). Biyografileriyle Ermeniler. İstanbul: Aras Yayıncılık. s. 147.
- ^ "Sibil Biography". An electronic library featuring a huge collection of documents on Armenian literature, history, religion and anything Armenia-related. Armenianhouse. 22 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2011.
- ^ VARTAN MATIOSSIAN. "Teotig: The First Historian of Armenian Printing". 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2012.