Android-x86, Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin RISC tabanlı ARM çipleri yerine x86 işlemcili cihazlarda çalışmasını sağlayan, resmi olmayan bir açık kaynaklı bir projedir.[1][2][3][4][5][6]

Android-x86
Geliştirici(ler)Chih-Wei Huang, Yi Sun
İşletim sistemi ailesiAndroid (Linux)
Kaynak türüAçık kaynak (Google Play gibi bazı kapalı parçalar dışında)
LisansApache Lisansı 2.0
Çekirdek türüMonolitik çekirdek (düzenlenmiş Linux kernel)
Web sitesiwww.android-x86.org
EeePC 701 4G'de Android x86 (sürüm 4.0)

Geliştiriciler Chih-Wei Huang ve Yi Sun, projeyi 2009 yılında başlattı. Proje, Android'in çeşitli netbook'larda, tabletlerde ve ultra taşınabilir bilgisayarlarda çalışmasını sağlamak için Android kaynak koduna bir dizi yama olarak başladı. Projenin şu anki yürütücüsü Huang. Şu anda aktif geliştiriciler arasında Mauro Rossi ve Michael Goffioul bulunmaktadır.[7]

Genel Bakış değiştir

İşletim sistemi, bazı değişiklikler ve iyileştirmeler ile Android Açık Kaynak Projesi'ne (AOSP) dayanmaktadır. Bazı bileşenler proje tarafından PC mimarisinde çalışmasına izin verecek şekilde geliştirilmiştir. Örneğin, çekirdek ve HAL'ler gibi platformlara daha iyi uyması için bazı düşük seviyeli bileşenler değiştirilir. İşletim sistemi, Intel GMA, AMD'nin Radeon'u, Nvidia'nın yonga setleri (Nouveau ), VMware (vmwgfx ) ve QEMU (virgl ) dahil olmak üzere desteklenen GPU'lar algılanırsa, Mesa aracılığıyla OpenGL ES donanım hızlandırmasını etkinleştirir. Desteklenen bir GPU olmadan, işletim sistemi yazılım oluşturma yoluyla hızlandırılmamış modda çalışabilir. 7.1 sürümünden bu yana, yazılım oluşturucu SwiftShader projesi aracılığıyla uygulanmaktadır.[8]

Normal bir Linux dağıtımı gibi, proje, canlı modda çalışabilen veya hedef sistemdeki bir sabit diske kurulabilen önceden oluşturulmuş ISO görüntülerini kullanır. 4.4-r2 sürümünden bu yana proje, UEFI sistemlerinden önyüklenecek canlı bir USB oluşturmak için kullanılabilen efi_img[9] 'i de yayınlıyor. 4.4-r4 sürümünden bu yana, UEFI desteği ISO görüntülerine birleştirildi ve efi_img kullanımdan kaldırıldı olarak işaretlendi.

AOSP dışında, aşağıdaki eksik bileşen listesi, Android-x86 kod tabanının tamamını oluşturmak için sıfırdan geliştirilmiştir veya diğer açık kaynak projelerinden türetilmiştir:

  • Çekirdek
  • Yükleyici
  • drm_gralloc ve gbm_gralloc
  • Mesa
  • SwiftShader
  • Ses
  • Kamera
  • GPS
  • Arka ışık
  • Radyo Arayüz Katmanı
  • Sensörler

Güncellenen sürüme giderek daha fazla bileşen eklenebilir.

Tarih
Sürüm Android sürümü Yayın tarihi Durum
0.9 1.5 (Cupcake) 2009-07-29 Durduruldu
1.6 1.6 (Donut) 2009-11-20 Durduruldu
2.2 2.1 (Eclair) 2010-06-30 Durduruldu
3.2 3.2 (Honeycomb) 2011-08-28 Durduruldu
4.0 4.0.4 (Ice Cream Sandwich) 2013-06-23 Durduruldu
4.2 4.2 (Jellybean) 2012-12-25 Durduruldu
4.3 4.3 (Jellybean) 2013-07-25 Durduruldu
4.4 4.4.2 (KitKat) 2014-08-08 Durduruldu
6.0 6.0.1 (Marshmallow) 2016-09-13 Durduruldu
7.1 7.1.2 (Nougat) 2018-02-06 Destekleniyor
8.1 8.1.0 (Oreo) 2019-01-15 Destekleniyor
9.0 9.0.0 (Pie) 2020-02-27 Destekleniyor
10.0 10.0 (Q) ? Kaynak kodu
11.0 11.0 (R) ? Kaynak kodu

Android-x86 (Q) ve (R) dalları, Ağustos 2022 itibarıyla yalnızca kaynak kod sürümleridir.[10]

Dağıtımlar değiştir

  • Remix OS
  • Phoenix işletim sistemi
  • Bliss işletim sistemi
  • Prime OS
  • OPENTHOS

İlgili Projeler değiştir

Project Celadon değiştir

İlgili bir proje olan Celadon (eski adıyla Android-IA),[11] Intel tarafından daha yeni UEFI cihazlarda çalışacak şekilde üretilmiştir. Proje, işbirliği için bir alan sağlamanın yanı sıra, Intel Mimarisi üzerinde Android desteğini ve inovasyonu yönlendirmeyi amaçlıyor.[11] Intel HD Graphics donanımını desteklemek için Android-x86'dan drm_gralloc grafik HAL modülünü yeniden kullandı. Android-IA olarak, daha ayrıntılı bilgi içeren bir SSS[12] sağladı.

Remix OS değiştir

Jide Technologies, Android-x86'nın ana geliştiricisi Chih-Wei Huang ile geleneksel PC'lerde kullanılmak üzere tasarlanmış kapalı kaynaklı bir Android-x86 türevi olan Remix OS üzerinde ortaklık kurdu. Remix OS'nin ilk beta sürümü 1 Mart 2016'da kullanıma sunuldu.[13] Proje 17 Temmuz 2017 tarihinde durdurulmuştur.[14]

Android TV x86 değiştir

2020'nin sonlarında, XDA Developers'ın kıdemli bir üyesi, PC'ler için Android TV sağlamak üzere Android TV x86'yı yarattı; bu, " ROM'un kökleri Android-x86 projesinde olduğu için kutudan çıkar çıkmaz çalışması gerekir".[15]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 767, 11 June 2018". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Android-x86 4.0 review - Not impressed". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Android-x86 4.4 review – first Release Candidate | LinuxBSDos.com". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Android-x86 Just Might Make a Good Linux Desktop Alternative | Reviews | LinuxInsider". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  5. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 630, 5 October 2015". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  6. ^ "DistroWatch Weekly, Issue 682, 10 October 2016". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Android-x86 Google Group". android-x86@googlegroups. 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  8. ^ "SwiftShader repo at Android-x86". android-x86 gitweb. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  9. ^ "Android-x86 Release 4.4". android-x86@sourceforge. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  10. ^ "Get Source | Android-x86". 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  11. ^ a b "Home". Android Open Source Platform for Intel Architectures. 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020. 
  12. ^ "FAQ". Android on Intel Architecture. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  13. ^ "[ANNOUNCEMENT] Release of Remix OS for PC Be..." Forum.xda-developers.com. 1 Mart 2016. 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  14. ^ Jide Tech (17 Temmuz 2017). "An update from Jide Team". Kickstarter.com. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
  15. ^ "Android TV x86 lets you repurpose your old PC into a media streamer". XDA Developers. 14 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2020.