APU

Yardımcı güç ünitesi

APU, İngilizce olarak Auxiliary Power Unit sözcüklerinin başharflerinden oluşmaktadır. Türkçe anlamı Yardımcı Güç Ünitesi veya Yedek Kuvvet Tertibatı olarak çevrilebilir. Genellikle uçaklarda bulunmakla birlikte bazı büyük kara taşıtlarında da bulunmaktadır ve amacı aracın ana güç kaynaklarının devre dışı kalması sonrasında araç için gerekli olan enerjinin sağlanmasıdır.

Airbus A300 uçaklarında kullanılan TSCP700-5B tipi APU

Uçaklardaki APU değiştir

Günümüz uçaklarında APU, bazı uçaklarda farklılık göstermek kaydıyla, genellikle kuyruk kısmında bulunur. Bir nevi küçük gaz türbinli motor olan APU'lar uçağın motorunu çalıştırmak için gerekli olan basınçlı havayı sağlamak için kullanılırlar. APU'nun uçaklardaki kullanım amaçları şu şeklide sıralanabilir:

Elektrikli
  • Uçağın motorunun çalıştırılabilmesi için gerekli olan ilk elektrik sağlanması.
  • Uçuş esnasında uçağa elektrik sağlayan motorlarına bağlı elektrik jeneratörlerinin arızalanması durumunda, uçak için gerekli olan azami elektrik enerjisinin sağlanması.
Hava
Jet motorlarının çalışması daha doğrusu ilk hareketi alabilmeleri için basınçlı hava akımına gereksinimleri vardır. İşte APU'lar bu basınçlı havayı yaratarak uçak motorunun çalışmasını sağlarlar. APU'nun olmadığı ya da arızalı olduğu durumlarda jet motorunu çalıştırabilmek için mutlaka gerekli basınçlı havayı sağlayacak başka bir araç bulunur ve bu araç kullanılarak motor çalıştırılır.

Zırhlı araçlardaki APU değiştir

Bazı gelişmiş ve büyük model tanklarda bu tip yedek enerjiyi sağlamak amacıyla küçük bir dizel motor bulunur.

Trenlerdeki APU değiştir

Günümüzde bazı dizel motorlu lokomotiflerde de APU sistemi kullanılmaktadır. Türkiye'de demiryollarında kullanılan DE 22000 ve DE 33000 tipi lokomotiflere yeni APU sistemi entegre edilmektedir. APU sistemi sayesinde kendinden tahrikli motor, soğuk havalarda lokomotiflerin kolay marş almasını; su, yağ ve yakıt ısıtmasını sağlamaktadır.[1][2]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Mark, Rob (10 Mart 2018). "How an Auxiliary Power Unit Works". FLYING Magazine (İngilizce). 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2023. 
  2. ^ Kozak, Dariusz; Mazuro, Paweł (Haziran 2020). "Review of Small Gas Turbine Engines and Their Adaptation for Automotive Waste Heat Recovery Systems". International Journal of Turbomachinery, Propulsion and Power (İngilizce). 5 (2): 8. doi:10.3390/ijtpp5020008. ISSN 2504-186X. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.