Aç Tırtıl
Aç Tırtıl, Amerikalı yazar Eric Carle'ın resimli çocuk kitabı. 1969 yılındaki ilk baskısının ardından pek çok defalar tekrar basılmıştır. Çocuk edebiyatı alanında birçok ödül almış, grafik tasarımı ile de ödüle layık görülmüş,[1] 50'den fazla dile çevrilmiş ve 30 milyondan fazla baskı yaparak[2] tüm zamanların en çok satan kitapları arasına da girmiştir. Basıldığı günden bu yana dakikada bir tane satılmış kitap olarak lanse edilmiştir.[3]
| The Very Hungry Caterpillar | |
 Kapak resmi | |
| Yazar | Eric Carle |
|---|---|
| Çevirmen | Fatih Erdoğan (Türkçe) |
Kapak sanatçısı | Eric Carle |
| Ülke | ABD |
| Dil | İngilizce |
| Tür | Çocuk kitabı |
| Yayım | 1969 (özgün) 1994, 2010 (Türkçe) |
| ISBN | 9789757549215 |
Tarihi değiştir
Kitapta bir tırtılın kelebeğe dönüşmeden önceki maceraları anlatılmaktadır. Orijinal baskıda karton sayfalarında "tırtılın açtığı" deliklerin bulunması kitabın farklı bir özelliğidir. Kitapta çocukların anlayabileceği basit bir dille sayılar, haftanın günleri, yiyecekler ve kelebeğin hayatının aşamaları anlatılır. Yayınlanmasının ardından benzer tarzda çok sayıda kitap, eğitsel araçlar ve benzeri ürünler piyasaya sürüldü. Tırtılın yiyecekleri bilimsel hassasiyetten uzak ve kurgusal olsa da, çocuklara kelebeklerin "aç bir tırtıl"dan "güzel bir kelebeğe" dönüşümünü gösterdiği için İngiliz Kraliyet Entomoloji Kurumunun onayını almayı başardı.
Kitap özellikle İngilizce konuşan ülkelerde büyük bir popülerlik kazanmış, çok sayıda ödüle layık bulunmuş ve 50'den fazla dile çevrilmiştir.[4] Yazar, delgeçle kâğıtta delikler açtığı sırada, kafasında ilk kez kitap kurdu hakkında bir hikâye yazma düşüncesinin belirdiğini söylemiştir. Nitekim kitabın ilk versiyonu Willy adlı bir kitap kurdunun hikâyesidir (Willy The Worm). Fakat editör hikâyenin "kahramanını" beğenmemiş ve yazara, bunun yerine tırtılı koymasını önermiştir.
Kitap 1969 yılında "World Publishing Company" tarafından basılmış, daha sonra "Penguin Putnam" tarafından yayınlanmaya başlamıştır.
Türkçesi değiştir
Kitap Türkçede ilk kez Fatih Erdoğan'ın çevirisiyle 1994 yılında "Aç Tırtıl" adıyla "Mavibulut Yayıncılık" tarafından yayınlanmıştır.[5] Kitabın Türkçe ikinci baskısı aynı yayınevi tarafından 2010 yılında yapılmıştır.[6]
Bazı ödülleri değiştir
- 1969 - The New York Times dergisinin yılın 10 en iyi renkli kitabı listesine girdi.
- 1970 - Amerika Grafik Sanatlar Enstitüsü Ödülü'ne layık bulundu.
- 1972 - Selection du Grand Prix des Treise (Fransa).
- 1975 - Nakamori Reader's Prize (Japonya).
Notlar değiştir
- Birleşik Krallık ve ABD'de üzerinde hikâyedeki tırtılın resmi bulunan posta pulları basıldı.[7][8]
- 2009 Mart'ında arama motoru Google kitabın 40. yılı dolayısıyla özel logo hazırladı.[9]
- 2009 yılında Moskova'da bir çocuk yayınevi kitabın 40. yılını festivallerle kutladı.[10]
- 2011 yılında Amerika Pediatri Akademisi sağlık çalışanlarına, sağlıklı beslenmeyi teşvik edici bilgilerin eklendiği kitaptan 17 bin nüsha dağıttı.
- Yazar, kitabı kendisinden 21 yaş küçük kız kardeşi için yazmıştır.
- ABD Başkanlarından George W. Bush seçim kampanyaları çerçevesinde ziyaret ettiği okullarda çocuklara bu kitabı okumayı severdi.[11]
- 2020 yılında verilen bilgilere göre 66 dile çevrildi ve 50 Milyon üstünde satış yapmıştır.[12]
Kaynakça değiştir
- ^ "Eric Carle collection". University Libraries – Information courtesy of the Gale Group. 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008.
- ^ Brockes, Emma (14 Mart 2009). "This one's got legs". Londra: The Guardian. 17 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009.
- ^ Taylor, Kate (22 Ekim 2004). "Eat your heart out". The Guardian. Londra. 27 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "The 20 greatest children's books ever. By Lucinda Everett, 03 Nisan 2010". 6 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "The Very Hungry Caterpillar yakında Türkçede…". 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "idefix'te Aç Tırtıl". 24 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ Philatelia.net
- ^ "Philatelia.net". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "Google celebrates Eric Carle's Very Hungry Caterpillar". 30 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "Розовый жираф - Акции - Сообщения с тегом "фестиваль"". 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "Kate Taylor. Eat your heart out: The Very Hungry Caterpillar, one of the greatest childhood classics of all time, celebrates its 35th anniversary this year (22 Ekim 2004)". 27 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "Eric Carle's Biography". Eric Carle (İngilizce). 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.