Vikipedi

2012 Tuareg isyanı

2012 Tuareg isyanı, Mali'nin kuzey kesimini oluşturan Sahra Çölü'ndeki Azavad bölgesinde Mali hükûmetine karşı Tuaregler ve bölgenin diğer halkları[18] tarafından Ocak 2012'de başlatılan ayrılıkçı bir ayaklanmadır. Azavad Ulusal Kurtuluş Hareketi'nin (MNLA) en önemli isyancı grubu oluşturduğu ayaklanma, 1916'dan beridir Tuaregler tarafından gerçekleştirilen ayaklanmalar dizisinin bir parçasıdır. MNLA önceki ayaklanmalarda yer alan isyancılarla 2011 Libya İç Savaşı'nda Ulusal Geçiş Konseyi veya Libya Ordusu için savaşıp geri dönen ve silahlı olan Tuaregler tarafından kurulmuştur.[18]

2012 Kuzey Mali İç Savaşı

1 Nisan itibarıyla ayrılıkçıların üzerinde hak iddia ettiği ve kontrol ettiği topraklar
Tarih17 Ocak 2012[7]-6 Nisan 2012
Bölge
Kuzey Mali (Azavad)
Sonuç

MNLA/Ensar Dine zaferi

  • MNLA ve Ensar Dine Mali'nin kuzeyindeki neredeyse tüm şehirleri ve kasabaları ele geçirdi ve tek taraflı ateşkes ilan etti.
  • MNLA tek taraflı olarak Azavad'ın bağımsızlığını ilan etti.[8]
  • Mali Cumhurbaşkanı Amadou Toumani Touré bir darbeyle devrildi.[9]
Taraflar
Mali Mali
Darbeden önce:
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri (lojistik)[1][2]

Azavad Azavad

Ensar Dine[3]
Batı Afrika'da Birlik ve Cihad Hareketi[4]		 Ulusal Azavad Kurtuluş Cephesi (FLNA)[5][6]
Komutanlar ve liderler
Mali Amadou Toumani Touré (Mart 2012'ye kadar)
Mali Amadou Sanogo (Mart 2012'den sonra)		 Bilal Ag Acherif
Moussa Ag Acharatoumane
Necim ag Muhammed[10]
El Haji Ag Gamou (nisan ayından itibaren)
İyad ag Gali[11]		 Muhammed Lamine Uld Sidat
Huseyne Kulam[5]
Güçler
MNLA: 3000[12][13]
Ensar Dine: ~300[13]		 ~500[5]
Kayıplar
97 ölü (Mali kaynaklarına göre)
Toplamda 1000-1500 kişi ya öldürüldü, ya esir alındı, ya da firar etti[12]		 65 ölü (Mali kaynaklarına göre)[14]
80,000 mülteci yurtdışına kaçtı[15]
100,000'den fazla kişi Mali'nin başka bölgelerine kaçtı[16]
Toplam: 200,000'den fazla kişi yerinden oldu[17]

22 Mart günü Mali cumhurbaşkanı Amadou Toumani Touré cumhurbaşkanlığı seçimlerine bir ay kala krizi yönetmedeki başarısızlığı gerekçe gösterilerek bir darbeyle devrildi.[19] Demokrasi ve Devletin Geri Getirilmesi için Ulusal Komite (CNRDR) çatısı altında toplanan askerler Mali anayasasını askıya alsa da 1 Nisan günü anayasanın tekrar yürürlüğe konulduğu duyuruldu.[20] İslamcı grup Ensar Dine de daha sonraları ayaklanmanın bir parçası haline geldi ve geniş toprak parçaları üzerinde kontrolü olduğunu iddia etti; ama bu kontrolün varlığı MNLA tarafından tartışma konusu yapıldı. Darbeden kaynaklanan istikrarsızlığın sonucu olarak Mali'nin kuzeyindeki en büyük üç şehir olan Kidal, Gao ve Timbuktu art arda üç günde isyancıların eline geçti.[21] 2 Nisan günü Ensar Dine haberlere göre MNLA'ya saldırarak Timbuktu'dan attı ve bayraklarını yaktı.[22] 4 Nisan günü hedeflediği bölgenin tamamını kontrolü altına geçirdiğini iddia eden MNLA operasyonlarını durduğunu açıkladı.[23] Ertesi gün Azavad bölgesinin bağımsızlığı ilan edildi.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Logistics: American Robots Sustain The Siege of Tessalit". Strategypage.com. 8 Mart 2012. 10 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012. 
  2. ^ "Malian forces battle Tuareg rebels". News24. South African Press Association. 4 Mart 2012. 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012. 
  3. ^ "Gunfire breaks out as Tuareg rebels enter northern Mali city". Montreal Gazette. 31 Mart 2012. Erişim tarihi: 1 Nisan 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012. 
  5. ^ a b c Par Europe1.fr avec AFP. "Mali: nouveau groupe armé créé dans le Nord – Europe1.fr – International". Europe1.fr. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2012. 
  6. ^ "Mali junta quits as regional troops prepare to target Tuareg rebels". The Observer. 7 Nisan 2012. 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012. 
  7. ^ "Mali: Violence in North Forces over 20,000 Into Exile". allAfrica.com. 7 Şubat 2012. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  8. ^ "Tuaregs claim 'independence' from Mali - News - Al Jazeera". Al Jazeera. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  9. ^ "Mali rebels claim to have ousted regime in coup". The Guardian. 22 Mart 2012. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012. 
  10. ^ MISNA (20 Ocak 2012). "Mali: Fighting In North; The New Touareg War". Eurasiareview.com. 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 
  11. ^ Daniel, Serge (30 Mart 2012). "Mali's isolated junta seeks help to stop Tuareg juggernaut". ModernGhana.com. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2012. 
  12. ^ a b Jeremy Keenan (20 Mart 2012). "Mali's Tuareg rebellion: What next?". Al Jazeera English. 24 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2012. 
  13. ^ a b Sofia Bouderbala (2 Nisan 2012). "Al-Qaeda unlikely to profit from Mali rebellion: experts". The Daily Star. 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. 
  14. ^ 10:59 pm GMT 19 Jan 2012 (19 Ocak 2012). "Fierce clashes between Malian army and Tuareg rebels kill 47". Telegraph. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 
  15. ^ "BBC News - Mali: Timbuktu heritage may be threatened, Unesco says". Bbc.co.uk. 3 Nisan 2012. 23 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  16. ^ "Tuareg rebels take Mali garrison town, say sources". Trust.org. 11 Mart 2012. 14 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2012. 
  17. ^ "Timbuktu bombarded as Mali constitution 'restored'". Hindustan Times. 1 Nisan 2012. 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2012. 
  18. ^ a b Andy Morgan (6 Şubat 2012). "The Causes of the Uprising in Northern Mali". Think Africa Press. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 
  19. ^ "Mali soldiers say president toppled in coup – Africa". Al Jazeera English. 4 Ekim 2011. 28 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012. 
  20. ^ Associated Press, "Coup Leader Reinstates Mali's Constitution", Express, 2 Nisan 2012, s. 8.
  21. ^ Baba Ahmed and Rukmini Callimachi (2 Nisan 2012). "Islamist group plants flag in Mali's Timbuktu". Associated Press. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  22. ^ "Tuareg rebels chased from Timbuktu by Islamist forces one day after capturing Malian city together". Agence France-Presse. 2 Nisan 2012. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2012_Tuareg_isyanı&oldid=34230947" sayfasından alınmıştır