Mat, satrançta taraflardan birinin şahı tehdit altında iken yapacak hiçbir hamlesi olmaması durumudur. Oyun bu durumda iken şahı tehdit altında olan oyuncu mat olmuştur. Eğer oyunu mat durumuna geçiren hamle kurallı bir hamle ise, mat olan oyuncu oyunu kaybeder.[1]
Şahı tehdit eden oyuncu "şah" diyerek rakibini uyarır. Saldırı hamlesi yapan ve şahı tehdit eden oyuncu, eğer bu tehdidin ortadan kaldırılamayacağını biliyorsa "şah mat" diyerek rakibine oyunun sona erdiğini bildirir.
Eğer şah tehdit altında değilse ve yapılabilecek hiçbir yasal hamle yoksa oyun pat olur ve berabere biter.
- Gerçekleşebilecek en çabuk mat: Aptal matı
- Acemice bir mat: Çoban matı
- Merdiven matı: Vezir veya kale ile yukarıdan aşağı veya aşağıdan yukarı biri arkada vezir veya kale kalacak şekilde alt veya üste şahı sıkıştırmaktır.
