İzmir'deki Roma tiyatrosu

İzmir'deki Roma Tiyatrosu, son dönemlerde Agora kazılarıyla bilinir hâle gelmiştir.

Kadifekale

Günümüzde İzmir'de araştırabileceğimiz birçok antik mekân bulunmaktadır. Varyant'ta bulunan Zeus Akraios Tapınağı, Hisarönü'nde yer alan Liman Kalesi ve Kadifekale eteklerinde bilinen antik tiyatro bunlara örnek gösterilebilir.

Antik tiyatro ile ilgili ilk yazılı bilgileri bize, 1648 yılında İzmir'i ziyaret eden Moncony aktarmaktadır. Moncony'nin ardından gelen diğer gezginler, tiyatroyla ilgili gözlemlerini ve duyduklarını aktarmışlardır. Ayrıca, 17. ve 18. yüzyıllarda yapılan gravürlerde de tiyatroya dair işaretler görülmektedir.

Tiyatro hakkında en somut bilgilere ise İtalyan Mühendis Luigi Storari'nin hazırladığı şehir planı ve yazdıkları ile 1850'lerin ortalarında tiyatro arazisini satın almak isteyen Ludwig Spiegelthal'ın başvurusuyla ulaşılmıştır. Spiegelthal, Prusya Krallığı'nın İzmir Başkonsolosu olarak görev yapmış ve antik dönemlere olan ilgisiyle tanınmıştır. Tiyatroyu kazı yaparak gün yüzüne çıkarmak için harekete geçmek istemiş, fakat başvurusu kabul edilmemiş ve kazı çalışmaları gerçekleştirilememiştir.

Tiyatro alanında ilk bilimsel verileri sunan kaynak ise 1917 yılında İki Avusturyalı arkeolog Otto Berg ve mimar Otto Walter tarafından yapılan yüzey incelemeleridir. Bu incelemeler sonucunda elde edilen bilgilerle tiyatro, detaylı bir kroki ve plan haline getirilmiştir.