İyonya Okulu
İyonya Okulu veya İyonya ekolü Sokrates öncesi felsefe okuludur. Özellikle, Miletos ve çevresi, zamanın güncel fikirlerinin gelişen bir ticari eritme potasıydı.[1] İyonyalı düşünürler ifadesi Thales, Anaksimandros, Anakismenes, Herakleitos, Anaksagoras ve 'a gönderimde bulunur.[2] Aristoteles, bu grubun üyelerini fizyolog (φυσιολόγοι) yani 'doğa üzerine konuşanlar' olarak adlandırdı.[3] İyonya Okulu'nun tek başlık altında incelenmesi, ikinci yüzyıl felsefe tarihçisi Sotion'a kadar gider. Maddenin doğasını açıklamaya çalışan büyük ölçüde fizikçiler oldukları için bazen kozmologlar olarak anılırlar.
İlk üç filozof Milet Okulu olarak adlandırılırken diğerlerinin sınıflandırılması daha zordur.
Thales değiştir
Miletoslu Thales (Yun. Θαλῆς), geleneksel felsefe tarihi anlatısına göre ilk filozof kabul edilir. Ondan önce doğal olayları efsaneler ile açıklanıyordu. Şimşek ve deprem gibi olaylar tanrılara atfedildi. Thales, bunun tersine, doğaüstü olanlara atıfta bulunmadan dünyanın doğal açıklamalarını bulmaya çalıştı. Depremleri, Dünya'nın su üzerinde yüzdüğünü ve Dünya'nın dalgalar tarafından sallandığı zaman depremlerin meydana geldiğini hayal ederek açıklamıştır. Thales'in görüşü, dünyanın sudan kaynaklandığıydı.
Anaksimandros değiştir
Anaksimandros'tan (Yun. Ἀναξίμανδρος) çok az eser günümüze ulaşmıştır. Buna dayanarak onun arkhesinin apeiron olduğunu çıkarsayabiliriz.
Anaksimenes değiştir
Miletli Anaksimenes (Yun. Ἀναξιμένης), diğerleri gibi Milet Okulunun bir parçasıdır. O, arkhenin hava olduğunu düşünüyordu.
Herakleitos değiştir
Efesli Herakleitos (Yun. Ἡράκλειτος), kendinden öncekilerin tersine her şeyin özünün ateş olduğunu düşünüyordu. Bu da, sadece değişimin gerçek olduğu iddiasına dayanıyordu. Herakleitos'a göre "Her şey akar, hiçbir şey aynı kalmaz" ve "Aynı nehire iki kere girilemez."
Anaksagoras değiştir
Klazomenai kentinde dünyaya gelen Anaksagoras (Yun. Ἀναξαγόρας), arkhenin maddi bir şey değil akıl (nous) olduğunu düşünüyordu.
Arkhelaos değiştir
Arkhelaos (Yun. Ἀρχέλαος) MÖ 5. yüzyılda yaşamış bir filozoftu. Muhtemelen Atina'da doğdu. Anaksagoras'ın öğrencisiydi ve Diogenes Laertios'un aktardığına göre Sokrates'in hocasıydı. Bazı araştırmacılar bunun İyonya Okulu ile Sokrates'i birleştirme çabası olarak görür. Arkhelaos'un etik anlayışına ilişkin benzer görüş farklılıkları vardır. Genelde Anaksagoras'ı takip etti ancak kozmolojisinde daha önceki İyonyalılara geri döndü.
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ See Farrington, Greek Science, two vols, 1953.
- ^ American International Encyclopedia, J.J. Little Co., New York 1954, Vol VIII
- ^ Aristotle, Metaphysics, 986b.