İstanbul'un yedi tepesi

İstanbul, tarihî yarımada'da kalan eski İstanbul yedi tepe üzerine kurulmuştur ve "yedi tepeli şehir" olarak bilinmektedir. Şehir bu ünvanı, bilinçli bir şekilde Roma'nın yedi tepesini takip ederek yedi tepe üzerine inşa edilmiş olan Bizans Konstantinopolis'inden miras almıştır.

İstanbul'un yedi tepesi

Kahverengi tepe isimleri ile İstanbul haritası

Yedi tepe İstanbul Surları içinde tarihî yarımadada yer alır. İlk tepe, ikincil ve tersiyer jeolojik devirlerinde Haliç vadisi ve Boğaziçi açılırken ortaya çıkmıştır. Osmanlı İmparatorluğu ve erken Bizans İmparatorluğu dönemlerinde her tepenin üstünde abidesel dini binalar yükselmiştir (Bizans'da kiliseler, Osmanlı'da Selatin camileri).

Birinci tepe

Bizantion antik şehri kurulmuştur, Sarayburnu ile başlar ve Ayasofya, Sultanahmet Camii ve Topkapı Sarayının bulunduğu alanları kapsar.

İkinci tepe

Nuruosmaniye Camii, Kapalıçarşı ve Çemberlitaş Sütunu bulunur. Bu tepe, doğu Eminönü'nde Bâb-ı Âli'den itibaren uzanan oldukça derin bir vadi ile ikiye ayrılmıştır.

Üçüncü tepe

Günümüzde İstanbul Üniversitesi ana binaları bulunur. Güneyde Bayezid Camii, kuzeyde Süleymaniye Camii bulunur. Tepenin güney yamaçlarında Kumkapı ve Langa bulunur.

Dördüncü tepe

Önce Havariyyun Kilisesi sonra Fatih Camii inşa edilmiştir, etekleri kuzeyde Haliç'e keskin, güneyde ise Aksaray'a daha yumuşak eğimle iner.

Beşinci tepe

Yavuz Selim Camii bulunur. Beşinci ve altıncı tepeler, batıda Haliç kıyısındaki Balat'a uzanan bir vadi ile ayrılır.

Altıncı tepe

Mihrimah Sultan Camii bulunur. Edirnekapı ve Ayvansaray bulunur. Yumuşak eğimli etekleri, savunma surlarının dışına taşar.

Yedinci tepe

Bizans zamanında Xērolophos (Yunanca:  ξηρόλοφος) ya da "Kurutepe" olarak bilinir. Aksaray'dan Theodosius Surları ve Marmara Denizi'ne uzanır. Bu geniş tepenin zirveleri Topkapı, Aksaray ve Yedikule'de üçgen yapar.

Kaynakça

• Janin, Raymond (1964). Constantinople Byzantine (Fransızca) (2 bas.). Paris: Institut Français d'Etudes Byzantines.