Romanya'nın illeri

Romanya toplamda 41 ile (Rumence: județe) ayrılmaktadır ve bu iller Bükreş belediyesiyle birlikte Romanya'nın birinci düzey idari bölümlerini oluşturmaktadır. 41 il ve Bükreş ülkenin üçüncü derece İBBS'sini temsil eder ve her biri sınırları içinde yerel yönetimleri temsil eder.^[1] Çoğu il adını başlıca nehirlerden alırken bazı iller adını il sınırları içindeki önemli şehirlerden alır.

Județe'ler ilk olarak Eflak ve Boğdan Prenslikleri (Boğdan'da ținuturit olarak adlandırılmıştır) tarafından 14. yüzyılda oluşturulmaya başlanmıştır.^[2]^[3]^[4] 1859'da modern Romanya kurulduktan sonra Fransız sistemi örnek alınmıştır.^[5]^[6] İdari sistem ve illerin sayısı zaman içinde pek çok kez değişti. Örneğin II. Dünya Savaşı'ndan önce Romanya'nın 71 ili varken bu sayı 1968 yılından sonra 39 ile düştü.^[6]^[7]

Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü'nün 2011 sayımı verilerine göre; Yaş ili, 772,348 kişilik nüfusu Romanya'nın en fazla nüfusa sahip ili olurken 210,177 kişilik nüfusu Covasna ili ise Romanya'nın en az nüfusa sahip ilidir. Yüzölçümü açısından ülkenin en büyük ili 8,692 km² ile Timiş ili olurken en küçük ili ise 1,564 km² ile İlfov ilidir.

İllerin listesi değiştir

İl	İl merkezi	Kalkınma Bölgesi	ISO kodu	Posta kodu^[8]	Alan kodu^[9]	İBBS kodu^[10]	Nüfusu (2011)^[11]	Yüzölçümü^[12]
Alba	Alba Iulia	Merkez	AB	51	58	RO121	342,376	6,250 km² (2,413 sq mi)
Arad	Arad	Batı	AR	31	57	RO421	430,629	7,746 km² (2,991 sq mi)
Argeș	Pitești	Güney-Muntenya	AG	11	48	RO311	612,431	6,822 km² (2,634 sq mi)
Bacău	Bacău	Kuzeydoğu	BC	60	34	RO211	616,168	6,622 km² (2,557 sq mi)
Bihor	Oradea	Kuzeybatı	BH	41	59	RO111	575,398	7,539 km² (2,911 sq mi)
Bistrița-Năsăud	Bistrița	Kuzeybatı	BN	42	63	RO112	286,225	5,358 km² (2,069 sq mi)
Botoșani	Botoșani	Kuzeydoğu	BT	71	31	RO212	412,626	4,987 km² (1,925 sq mi)
Brașov	Brașov	Merkez	BV	50	68	RO122	549,217	5,361 km² (2,070 sq mi)
Brăila	Brăila	Güneydoğu	BR	81	39	RO221	321,212	4,766 km² (1,840 sq mi)
Bükreş	(Bükreş Belediyesi)^{[note 1]}	Bükreş-Ilfov	B	01–06 ^{[note 2]}	1x ^{[note 3]}	RO321	1,883,425	240 km² (93 sq mi)
Buzău	Buzău	Güneydoğu	BZ	12	38	RO222	451,069	6,101 km² (2,356 sq mi)
Caraș-Severin	Reșița	Batı	CS	32	55	RO422	295,579	8,532 km² (3,294 sq mi)
Călărași	Călărași	Güney-Muntenya	CL	91	42	RO312	306,691	5,087 km² (1,964 sq mi)
Cluj	Koloşvar	Kuzeybatı	CJ	40	64	RO113	691,106	6,672 km² (2,576 sq mi)
Köstence	Köstence	Güneydoğu	CT	90	41	RO223	684,082	7,104 km² (2,743 sq mi)
Covasna	Sfântu Gheorghe	Merkez	CV	52	67	RO123	210,177	3,707 km² (1,431 sq mi)
Dâmbovița	Târgoviște	Güney-Muntenya	DB	13	45	RO313	518,745	4,056 km² (1,566 sq mi)
Dolj	Krayova	Güneybatı-Oltenya	DJ	20	51	RO411	660,544	7,425 km² (2,867 sq mi)
Galați	Galați	Güneydoğu	GL	80	36	RO224	536,167	4,465 km² (1,724 sq mi)
Yergöğü	Yergöğü	Güney-Muntenya	GR	08	46	RO314	281,422	3,544 km² (1,368 sq mi)
Gorj	Târgu Jiu	Güneybatı-Oltenya	GJ	21	53	RO412	341,594	5,572 km² (2,151 sq mi)
Harghita	Miercurea Ciuc	Merkez	HR	53	66	RO124	310,867	6,637 km² (2,563 sq mi)
Hunedoara	Deva	Batı	HD	33	54	RO423	418,565	7,072 km² (2,731 sq mi)
Ialomița	Slobozia	Güney-Muntenya	IL	92	43	RO315	274,148	4,455 km² (1,720 sq mi)
Yaş	Yaş	Kuzeydoğu	IS	70	32	RO213	772,348	5,477 km² (2,115 sq mi)
Ilfov	Buftea	Bükreş-Ilfov	IF	07	1x ^{[note 3]}	RO322	388,738	1,564 km² (0,604 sq mi)
Maramureș	Baia Mare	Kuzeybatı	MM	43	62	RO114	478,659	6,303 km² (2,434 sq mi)
Mehedinți	Drobeta-Turnu Severin	Güneybatı-Oltenya	MH	22	52	RO413	265,390	4,942 km² (1,908 sq mi)
Mureș	Târgu Mureș	Merkez	MS	54	65	RO125	550,846	6,705 km² (2,589 sq mi)
Neamț	Piatra Neamț	Kuzeydoğu	NT	61	33	RO214	470,766	5,897 km² (2,277 sq mi)
Olt	Slatina	Güneybatı-Oltenya	OT	23	49	RO414	436,400	5,503 km² (2,125 sq mi)
Prahova	Ploiești	Güney-Muntenya	PH	10	44	RO316	762,886	4,715 km² (1,820 sq mi)
Satu Mare	Satu Mare	Kuzeybatı	SM	44	61	RO115	344,360	4,420 km² (1,707 sq mi)
Sălaj	Zalău	Kuzeybatı	SJ	45	60	RO116	224,384	3,867 km² (1,493 sq mi)
Sibiu	Sibiu	Merkez	SB	55	69	RO126	397,322	5,432 km² (2,097 sq mi)
Suceava	Suceava	Kuzeydoğu	SV	72	30	RO215	634,810	8,553 km² (3,302 sq mi)
Teleorman	Alexandria	Güney-Muntenya	TR	14	47	RO317	380,123	5,788 km² (2,235 sq mi)
Timiș	Temeşvar	Batı	TM	30	56	RO424	683,540	8,692 km² (3,356 sq mi)
Tulça	Tulça	Güneydoğu	TL	82	40	RO225	213,083	8,484 km² (3,276 sq mi)
Vaslui	Vaslui	Kuzeydoğu	VS	73	35	RO216	395,499	5,317 km² (2,053 sq mi)
Vâlcea	Râmnicu Vâlcea	Güneybatı-Oltenya	VL	24	50	RO415	371,714	5,764 km² (2,225 sq mi)
Vrancea	Focșani	Güneydoğu	VN	62	37	RO226	340,310	4,854 km² (1,874 sq mi)

Notlar değiştir

^ Bükreş bir il değildir ama Bükreş belediyesinin idari statüsü diğer 41 ile eşittir.
^ Bükreş'in nüfusu fazla olduğu için şehirdeki her idari sektör için farklı posta kodu vardır.
^ ^a ^b Bükreş ve Ilfov'un telefon alan kodları aynıdır. Nüfusları fazla olduğu için telefon numarasının sadece tek hanesi alan kodu olarak kullanılır.

Kaynakça değiştir

^ "Nomenclature of territorial units for statistics – Introduction". Eurostat. 11 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.
^ "Primele atestari documentare ale judetului Valcea (First Historical Mentions of Vâlcea County)" (Rumence). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2010.
^ Cornel Șomâcu (9 Eylül 2009). "De la sat la județ în istoria Olteniei (From Village to County in the History of Oltenia)" (Rumence). Vertical. ISSN 1841-6063. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.
^ Cosmin Dariescu (2008). "21: Organizarea administrativ-teritorială a Țării Românești și a Moldovei în evul mediu (21: Administrative Divisions in Wallachia and Moldavia in the Middle Ages)". Istoria statului și dreptului românesc din antichitate până la Marea Unire (History of Romanian State and Law from Antiquity until the Unification) (Rumence). C.H. Beck. ss. 47-51. ISBN 978-973-115-337-7.
^ "Scurtă privire istorică (Short View on History)" (Rumence). Instituția Prefectului județul Argeș. 20 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
^ ^a ^b 2003–2005 National Human Development Report: Local Governance in Romania (PDF). United Nations Development Programme. s. 35. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
^ Petre Mihai Bacanu (11 Mart 2010). "Cum ar trebui să arate harta redesenată a României? (How Should Romania's Redrawn Map Look Like?)". România Liberă (Rumence). 1 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2010.
^ "Romanya posta kodları" (Rumence). Compania Nationala Posta Romania SA. 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
^ "Romanya il alan kodları" (Rumence). National Regulatory Authority for Communications and Information Technology (Romania). 26 Nisan 2005. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.
^ "Publications Office, European Union, EU". Simap – Information about European public procurement. 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
^ 1948, 1956, 1966, 1977, 1992, 2002 ve 2011 Romanya nüfus sayımı (Rumence). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 4 Temmuz 2013. ss. 1-2. 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (XLS) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.
^ Romanya İstatistik Yıllığı 2017 (PDF). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 2018. s. 17. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[13] Bükreş bir il değildir ama Bükreş belediyesinin idari statüsü diğer 41 ile eşittir.

[14] Bükreş'in nüfusu fazla olduğu için şehirdeki her idari sektör için farklı posta kodu vardır.

[B-I-15] Bükreş ve Ilfov'un telefon alan kodları aynıdır. Nüfusları fazla olduğu için telefon numarasının sadece tek hanesi alan kodu olarak kullanılır.

[1] "Nomenclature of territorial units for statistics – Introduction". Eurostat. 11 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.

[Vl-2] "Primele atestari documentare ale judetului Valcea (First Historical Mentions of Vâlcea County)" (Rumence). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2010.

[3] Cornel Șomâcu (9 Eylül 2009). "De la sat la județ în istoria Olteniei (From Village to County in the History of Oltenia)" (Rumence). Vertical. ISSN 1841-6063. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.

[Dariescu-4] Cosmin Dariescu (2008). "21: Organizarea administrativ-teritorială a Țării Românești și a Moldovei în evul mediu (21: Administrative Divisions in Wallachia and Moldavia in the Middle Ages)". Istoria statului și dreptului românesc din antichitate până la Marea Unire (History of Romanian State and Law from Antiquity until the Unification) (Rumence). C.H. Beck. ss. 47-51. ISBN 978-973-115-337-7.

[Ag-5] "Scurtă privire istorică (Short View on History)" (Rumence). Instituția Prefectului județul Argeș. 20 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.

[UNDP-6] 2003–2005 National Human Development Report: Local Governance in Romania (PDF). United Nations Development Programme. s. 35. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[rolib-7] Petre Mihai Bacanu (11 Mart 2010). "Cum ar trebui să arate harta redesenată a României? (How Should Romania's Redrawn Map Look Like?)". România Liberă (Rumence). 1 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2010.

[8] "Romanya posta kodları" (Rumence). Compania Nationala Posta Romania SA. 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[9] "Romanya il alan kodları" (Rumence). National Regulatory Authority for Communications and Information Technology (Romania). 26 Nisan 2005. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.

[10] "Publications Office, European Union, EU". Simap – Information about European public procurement. 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[11] 1948, 1956, 1966, 1977, 1992, 2002 ve 2011 Romanya nüfus sayımı (Rumence). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 4 Temmuz 2013. ss. 1-2. 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (XLS) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.

[12] Romanya İstatistik Yıllığı 2017 (PDF). Romanya Ulusal İstatistik Enstitüsü. 2018. s. 17. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[note 1]

[note 2]

[note 3]