Cihangir: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ChuispastonBot (mesaj | katkılar)
k r2.7.1) (robot Ekleniyor: be:Джахангір
Cekli829 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{BirleşDüzenle|CihangirAğustos Şah2011}}
{{Diğer anlamı|Cihangir (anlam ayrımı)}}
{{Hükümdar bilgi kutusu
34. satır:
|}}
 
'''Cihangir''' (31 Ağustos 1569, [[Fethpur Sikri]] - 28 Ekim 1627, [[Hindistan]]), 1605'ten ölümüne kadar [[Babür İmparatorluğu|Babür imparatoru]]'nun dördüncü hükümdârı (1605-1627).
 
== Yaşamı ==
AdıEkber Şahın oğlu olup, asıl adı Selim'di. Küçük yaşta babası [[Ekber Şah|Ekber]] tarafından tahtın varisi ilan edildi. Ama 1599'da, Ekber [[Dekkan]]'dayken, bir an önce tahta çıkma isteğiyle ayaklandı. Kendisini doğru yola getirmek isteyen Ebülfazl'ı öldürttü. Babası Ekber ölüm yatağında onun ardılı olacağını doğruladı. Babasının 1605'te ölümü üzerine Selim, “Cihangir” ([[Farsça]]: ''dünyaya hükmeden''<ref>http://www.isimsozlugu.net/cocuk-isimleri/43/Cihangir.html</ref>) adıyla tahta çıktı.
 
[[1569]]’da doğan Selim, babasının ölümü üzerine [[1605]]’te “Nûreddîn Cihangir” unvânı ile tahta çıktı. Ancak oğlu Hüsrev, Sihleri etrâfında toplayarak [[Pencab]]’da isyân etti. Cihangir Şah, âsî kuvvetleri Cullandar Nehri kenarında bozguna uğrattı. Yakalanan oğlu Hüsrev’i Burhanpur’a sürgüne gönderdi. Hüsrev orada 1622 yılında öldü.
 
Cihangir Şahın saltanatının son yılları, huzursuzluk içerisinde geçti. Eşi Nurcihân ve veziri Mehabet Hanın sık sık devlet işlerine karışmaları sıhhatini bozdu. Tabiplerin isteği üzerine iklimi daha müsâit olan Lahor’a giderken, yolda 28 Ekim 1627 günü vefât etti. Cesedi Ravi Nehri kıyısındaki, Şah Dârâ denilen yerde toprağa verildi. Daha sonra mezarının üstüne büyük bir türbe yapıldı.
== Yaşamı ==
 
Adı Selim'di. Küçük yaşta babası [[Ekber Şah|Ekber]] tarafından tahtın varisi ilan edildi. Ama 1599'da, Ekber [[Dekkan]]'dayken, bir an önce tahta çıkma isteğiyle ayaklandı. Kendisini doğru yola getirmek isteyen Ebülfazl'ı öldürttü. Babası Ekber ölüm yatağında onun ardılı olacağını doğruladı. Babasının 1605'te ölümü üzerine Selim, “Cihangir” ([[Farsça]]: ''dünyaya hükmeden''<ref>http://www.isimsozlugu.net/cocuk-isimleri/43/Cihangir.html</ref>) adıyla tahta çıktı.
Âdil bir hükümdâr olan Cihangir, âlimleri sever, onlara izzet ve ikrâmda bulunurdu. Babasının Müslümanlara karşı uyguladığı ağır baskıyı kaldırdı. Ancak Şiîlerin ve hasetçilerin iftirâlarına aldanarak, devrinin büyük âlimi İmâm-ı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî hazretlerini Gwalyar şehrinde hapsettirdi. İki yıl sonra hatâsını anlayıp bu büyük âlimi hapisten çıkaran Sultan, 1000 rupye ihsân edip bağışlanmasını diledi. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Cihangir Şaha yazdığı mektuplar, Mektûbât isimli eserinde mevcuttur.
 
Cihangir Şah, bayındırlık işlerine de önem vermiştir. [[Agra]]’dan Etek’e ve Bengâl’e giden ağaçlıklı yollar ve Agra ile Lahor arasında her üç kilometrede bir işâret kuleleri ve sulu gölgelikler yaptırmıştır. Tüzük-i Cihângîrî ismi ile yazdığı hâtırâtı, kıymetli bir eserdir.
 
Kendisinden sonra oğlu Şihâbuddîn Muhammed, [[Şah-ı Cihan]] unvanı ile tahta geçmiştir.
 
=== Hükümdarlığı ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cihangir" sayfasından alınmıştır