Vikipedi

Æthelred: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
Sonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Yeni
 
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
33. satır:
 
 
'''Tedariksiz Ethelred''' ([[Eski İngilizce]]: ''(Æþelræd Unræd)''), (d.[[968]] dolaylarında – ö. 23 Nisan [[1016]]) doğu [[Anglosakson]] kraliyeti [[Wessex]]'in 18 Mart 978–1013 ve 1014–23 Nisan [[1016]] donemleridönemleri arasındaki kralı.
 
==Yaşamı==
Kral Edgar ve Kralice Ælfthryth'in ikinci oglu idi. Baba bir annaesi ayri kardesi olan Kral [[Aziz Şehit Edward]] 978de olduruldugu zaman "Ethelred'" daha 10 (belki de 13) yasindaydi ve Wessex Kraligi tahtina cikti. Agabeyinin Edward'in olumune katkisi olmasi pek olasi olmamakla beraber, bu politik cinayet Corfe Satosunda Ethelred'in hizmetkarlari tarafindan islendigi icin ulkenin ileri gelenleri tarafindan bir suphe altinda kalmisti. Bu nedenle, ozellikle halk arasinda "Sehit Edward" menkibeleri yayildikca ulkenin ileri gelenleri ve halk tarafindan her aldigi siyasi karar buyuk bir gonulsuzle uygulanmis; hatta uygulanmamistir.
 
Kral Edgar ve Kraliçe Ælfthryth'in ikinci oğlu idi. Baba bir annesi ayrı kardeşi olan Kral [[Aziz Şehit Edward]] 978de öldürüldüğü zaman "Ethelred'" daha 10 (belki de 13) yaşındaydı ve Wessex Krallığı tahtına çıktı.
Doneminin hemen basindan itibaren Iskandinav ulkelerinden, ozellikle Danimarka'dan, Ingiltere sahillerine gelen korsan [[Vikingler]] hucumlarina karsi aldigi tedbirler uygulanmamis ve halki bu tehlikeye karsi yaninda olmamaistir. 991'daki [[Maldon Savasi]]ndan itibaren Ingiltere sahillerine hucum eden Vikinglere "Danegold" adi veilen buyuk para tazminati vermeye basladi. Fakat Danimarkali Vikinglerin akinlarai sona ermedi ve bunlar Ingiltere'ye yerlesmeye de basladilar. 1002'de Ethelred Ingikltere'de yerlesmis Danimarkalilarin kirimdan gecirilerek oldurulmesini emretti amabu katliam ancak Ingiltere'nin 1/3 bolgesine uygulandi. Boylece de Viking tehlikesi ile basa cikamadi.
 
Ağabeyi Edward'ın ölümüne katkısı olması pek olası olmamakla beraber, bu politik cinayet Corfe Şatosunda Ethelred'in hizmetkarları tarafından işlendiği için ülkenin ileri gelenleri tarafından bir şüphe altında kalmıştı. Bu nedenle, özellikle halk arasında "Şehit Edward" menkibeleri yayıldıkça ülkenin ileri gelenleri ve halk tarafından her aldığı siyasi karar büyük bir gönülsüzle uygulanmış; hatta uygulanmamıştır.
1013de Danimarka Krali [[Sweyn Çatal Sakal]] buyuk bir Viking ordusu ve filosu ile Ingiltere'ye sahsen hucuma gecti. Bu hucuma karsi cikamayn Ethelred [[Normandiya]]'ya kacnmak zorunda kaldi ve Danimarka Krali [[Sweyn Çatal Sakal]] Ingiltere Kralligi'na gecti. Fakat 3 Subat 1013'de Sweyn beklenmedik bir sekilde oldu. Sweyn'e biat etmis olan Anglo-Sakson ileri gelenleri, Sweyn'in oglu [[Canute]]'a biat etmeyip, Normandiya'da bulunan Ethelred'in bazi sartlari kabul ederse geri gelip kralliga gecemsine destek vereceklerini bildirdiler. Ethelred'in kabul ettigi bu sartlarin, teabalarin Krala bazi sartlara uymasini zorlamalari ile Ingiltere'de halkin hurriyetlerini kazanmalari icin krala imzalattiklari "dokuman"larin ilki oldugu iddia edilmektededir. ▼
 
Döneminin hemen başından itibaren İskandinav ülkelerinden, özellikle Danimarka'dan, İngiltere sahillerine gelen korsan [[Vikingler]] hücumlarına karşı aldığı tedbirler tamamiyle uygulanmamıştır. Halkı bu tehlikeye karşı yanında olmamıştır. Bu yüzden şahsen tedbirler almasına rağmen, halkın bunlara tamamen uymaması nedeniyle tedbirler yetersiz kalmış, ve Ethelred'in adı "tedariksiz" olarak çıkmıştır.
Ethelred Ingiltere'ye donup, "Danelaw"da bulunan Danimarkalilara, ozellikle Sweyn'in oglu ve varis olan "Canute"'a karsi harekete gecti. Canute'u Ingiltere'den ayrilmaya zorladi. Fakat Ethelred'in oglu [[Edmund Ironside]] babasi aleyhine isyan etti. Danelaw bolgesine zarar vermis olan Ethered ile Canute'a karsi olan Danimarkali Viking'lerin yerlesmis oldugu bolgede basari kazandi. Ama Agustos 1015de yeni bir Danimarkali ordusuyla Canute geri dondu ve Ingiltere'nin buyuk kismini tekrar eline gecirdi. Edmund babasi ile anlasarak onunla birlikte Londra'ya o sehir Canute'a karsi savunmak uzere cekildiler. Fakat 23 Nisan 1015de Ethelred Londra'da oldu.▼
 
991'daki [[Maldon Savaşı]]'ndan itibaren İngiltere sahillerine hücum eden Vikinglere "Danegold" adı verilen büyük para tazminatı vermeye başlamıştır. Fakat Danimarkalı Vikinglerin akınları sona ermemiş ve bunlar İngiltere'ye, özellikle kuzeyde "Danelaw" adı verilen arazilere, yerleşmeye de başlamışlardır. 1002'de Ethelred İngiltere'de yerleşmiş Danimarkalıların soykırımdınan geçirilerek öldürülmesini emretmiştir. Ama bu katliam ancak İngiltere'nin 1/3 bölgesine uygulanmıştır. Böylece de Viking tehlikesi ile başa çıkamamıştır.
Ethelred'in mezari Londra'da [[Buyuk Londra Yangini]] ile yanip yilkilan eski St.Paul Katedralinde idi. ▼
 
▲1013de Danimarka KraliKralı [[Sweyn Çatal Sakal]] buyukbüyük bir Viking ordusu ve filosu ile Ingiltereİngiltere'ye sahsenşahsen hucumahücuma gectigeçti. Bu hucumahücuma karsikarşı cikamaynçıkamayan Ethelred [[Normandiya]]'ya kacnmakkaçmak zorunda kaldikaldı ve Danimarka KraliKralı [[Sweyn Çatal Sakal]] Ingiltereİngiltere KralligiKrallığı'na gectigeçti. Fakat 3 SubatŞubat 1013'de Sweyn beklenmedik bir sekildeşekilde olduöldü. Sweyn'e biat etmisetmiş olan Anglo-Sakson ileri gelenleri, Sweyn'in ogluoğlu [[Canute]]'a biat etmeyip, Normandiya'da bulunan Ethelred'in bazibazı sartlarişartları kabul ederse geri gelip kralligakrallığa gecemsinegeçemsine destek vereceklerini bildirdiler. Ethelred'in kabul ettigiettiği bu sartlarinşartların, teabalarinteabaların KralaKrali bazibazı sartlaraşartlara uymasiniuymasını zorlamalarizorlamaları ile Ingiltereİngiltere'de halkinhalkınin hurriyetlerinihürriyetlerini kazanmalarikazanmaları iciniçin krala imzalattiklariimzalattıkları "dokumandoküman"larinların ilki olduguolduğu iddia edilmektededir.
 
▲Ethelred Ingiltereİngiltere'ye donupdönüp, "Danelaw"da bulunan DanimarkalilaraDanimarkalılara, ozellikleözellikle Sweyn'in ogluoğlu ve varisvarısi olan "Canute"'a karsikarşı harekete gectigeçti. Canute'u Ingiltereİngiltere'den ayrilmayaayrılmaya zorladizorladı. Fakat Ethelred'in ogluoğlu [[Edmund Ironside]] babasibabası aleyhine isyan etti. Danelaw bolgesinebölgesine zarar vermisvermiş olan Ethered ile Canute'a karsikarşı olan DanimarkaliDanimarkalı Viking'lerin yerlesmisyerleşmiş olduguolduğu bolgedebu basaribölgede kazandibaşarı kazandı. Ama AgustosAğustos 1015de yeni bir DanimarkaliDanimarkalı ordusuyla Canute geri dondudöndü ve Ingiltereİngiltere'nin buyukbüyük kisminikısmını tekrar eline gecirdigeçirdi. Edmund babasibabası ile anlasarakanlaşarak onunla birlikte Londra'ya o sehirşehri Canute'a karsikarşı savunmak uzereüzere cekildilerçekildiler. Fakat 23 Nisan 1015de Ethelred Londra'da olduöldü.
 
▲Ethelred'in mezarimezarı Londra'da [[BuyukBüyük Londra YanginiYangını]] ile yanipyanıp yilkilanyılkılan eski St.Paul Katedralinde idi.
 
{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu| önce = [[Aziz Şehit Edward]] |başlık= [[İngiltere hükümdarları listesi|İngiltere Krallığı]] | yıllar= [[978]] - [[1013]]| sonra= [[Sweyn Çatal Sakal]]}}
{{sıra kutusu| önce = [[Sweyn Çatal Sakal]] |başlık= [[İngiltere hükümdarları listesi|İngiltere Krallığı]] | yıllar= [[1014]] - [[1016]]| sonra= [[Edmund Ironsideİronşide]]}}
{{bitiş kutusu}}
 
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Æthelred the Unready Ingilizceİngilizce Wikipedia "Æthelred the Unready" maddesi] {{en icon}}
 
==Ayrıca bakınız==
Satır 60 ⟶ 66:
==Dış bağlantılar==
<!--
{{Wikisource1911EncWikişource1911Enç|Æthelred II}} {{en icon}}
-->
* {{cite web|urlürl=http://www.pase.acaç.uk/jsp/DisplayPersonDışplayPerson.jsp?personKey=7748|başlık=Æthelred 32 (Male) the Unready; king of the English, 978–1016 |work=Prosopography of Anglo-Saxon England |erişimtarihi=25 KasimKasım 2007 }} {{en icon}}
* {{cite web|urlürl=http://www.anglo-saxons.net/hwaet/?do=get&type=person&id=EthelredtheUnready |başlık=Æthelred the Unready |last=MillerMıller |first=Sean |work=Anglo-Saxons.net |erişimtarihi=25 KasimKasım 2007 }}
* [http://www2.meridiantv.com/itvlocal/indexındex.htm?channel=Documentaries&void=33041 Meridian TV tarafindantarafından yapilanyapılan dokumenterdökümenter program – "The Making of England: Aethelred the Unready"]
 
{{İngiltere Kralları}}
Satır 78 ⟶ 84:
[[Kategori:İngiltere kral ve kraliçeleri]]
[[Kategori:Batı Sakson hükümdarları]]
[[Kategori:ÖlmüşOlmuş insanlar]]
 
 
Satır 84 ⟶ 90:
[[be-x-old:Этэльрэд Неразумны]]
[[bs:Ethelred Nespremni]]
[[ca:Etelred l'Indecísİndecís]]
[[cs:Ethelred II.]]
[[cy:Ethelred yr Amharod]]
Satır 92 ⟶ 98:
[[el:Έθελρεντ του Ουέσσεξ]]
[[en:Æthelred the Unready]]
[[eseş:Etelredo II el Indecisoİndeciso]]
[[eo:Ethelred la 2-a (Anglio)]]
[[fa:اتلرد بدفهم]]
[[fr:Æthelred II d'Angleterre]]
[[hr:Ethelred II. Nespremni]]
[[id:Ethelred II daridarı Inggrisİnggris]]
[[isiş:AðalráðurAðalráðür ráðlausi]]
[[it:Etelredo II d'Inghilterraİnghilterra]]
[[he:אתלרד השני, מלך אנגליה]]
[[ka:ეთელრედ უწიგნური]]
[[la:EthelredusEthelredüs II (rex Anglorum)]]
[[hu:II. Ethelred angolangöl királykırály]]
[[nl:Ethelred II]]
[[ja:エゼルレッド2世 (イングランド王)]]
Satır 109 ⟶ 115:
[[nn:Ethelred II av England]]
[[pl:Ethelred II Bezradny]]
[[pt:Etelredo II de Inglaterraİnglaterra]]
[[ro:Ethelred al IIİİ-lea celçel ȘovăielnicȘövăielnic]]
[[rurü:Этельред Неразумный]]
[[simple:Ethelred the Unready]]
[[sk:Ethelred II.]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Æthelred" sayfasından alınmıştır