|
ndadır ve tüketicinin 'hiçbir bedel' ödemesi gerekmez.
[[Dosya:Cormeilles Market 9 Artlibre jnl.jpg|thumb|220px|[[Fransa]]'nın [[başkent]]i [[Paris]]'te bir pazar yeri]]
'''Tüketici hakları''', herhangi bir mal veya hizmeti satın alan kişinin [[kanun]]en sahip olduğu haklar. Bu konudaki mevcut yasal düzenlemelerin yanı sıra, [[Tüketiciyi Koruma Derneği]] gibi çeşitli kurum ve kuruluşlar da tüketici haklarını korumak ve tüketicileri bilinçlendirmek konusunda çalışmalar yapmaktadır.
[[23 Şubat]] 1995 tarihinde [[TBMM]]'de kabul edilen 4077 sayılı 'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun', ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ilgili, ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, aydınlatıcı ve eğitici önlemler almaya çevresel tehlikelerden korumaya yönelik girişimleri düzenler.
== Bozuk veya kusurlu (ayıplı) mal ==
* Alınan herhangi bir mal hatalı çıktığı zaman, ilk 15 gün içinde, değiştirilmesi, paranın geri verilmesi, ücretsiz tamir edilmesi, ayıbın neden olduğu değer kaybının malın bedelinden indirilmesi talep edilebilir.
* Eger ayıp, gizli ise ve tüketici de bunu sonradan fark ediyorsa, o zaman 15 gün sınırı, 2 yıla çıkar.
* Ancak, üzerinde 'özürlü' vb. uyarı yazısı bulunan ve ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar için bu durum geçerli değildir.
== Garanti belgesi ==
Sanayi malı üreten ya da ithal eden firmalar, ürünleri için en az bir yıl garanti vermek zorundadır. Bu garanti, ürünün tüm parçalarını kapsamak zorundadır.
* Bazı parçalar garanti kapsamında tutup, bazıları garanti dışında bırakılamaz.
* Satıcılar, üreticilerin düzenlediği bu garanti belgesini tüketicilerine vermek zorundadır. Bu süre içinde cihazın onarımı ücretsiz yapılır. Üretici ya da servis, garanti kapsamındaki cihaz için 'herhangi bir ad altında' para talep edemez.
* Yetkili servis, tamir için bırakılan cıhazı en fazla 30 gün içinde onarmak zorundadır. 30 gün sınırı aşıldığı taktirde, alıcının ürünün yenisiyle değiştirilmesini talep etme hakkı vardır. Ayrıca, cihaz tamirdeyken geçen zaman da garanti süresine eklenmek zorundadır.
* Garanti kapsamındaki bir cihaz, aynı arızayı iki kez ya da farklı arızaları dört kez peş peşe tekrarlarsa, üretici firma o ürünü ücretsiz degiştirmek zorunda.
* Ürünün garanti kapsamı dışına çıkmaması için, yani tüketicinin haklarını kaybetmemesi için, sanayi ürünlerinin onarımını mutlaka yetkili servislere yaptırması gerekiyor. Yetkili servislere yaptırılan her işlemin belgesinin muhafaza edilmesi gerekiyor.
* Garanti kapsamındaki bir ürün için nakliye, montaj, servis, bakım ve tamiri tamamen ücretsiz olmak zorundadır ve tüketicinin 'hiçbir bedel' ödemesi gerekmez.
== Taksitli satışlar ==
* Satıcı, sözleşmede bildirilen mal ve hizmetin toplam şatış fiyatını hiçbir şekilde arttıramaz Satıcı aldığı peşinatı ve imzalattığı senetleri iade etmek zorundadır.
* 7 gün içerisinde firmayaiya ihtarname çekmeyen alıcı ürünü kabul etmiş sayılır. Bu nedenle sözleşme üzerindeki tarihe çok dikkat edilmeli, geçmiş tarihli sözleşmeler imzalanmamalıdır. ▼* Tüketici, taksitle aldığı bir ürün için borçlandığı toplam miktarı veya birden fazla taksidi önceden ödeyebilir. Bu durumda satıcı ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
* Satıcı, taksit şartlarını içeren sözleşmenin bir kopyasını alıcıya vermek zorundadır. Yapılan sözleşmede de, mal ve hizmetlerin peşin fiyatı, vadeye göre faiziyle birlikte ödenecek toplam satış fiyatı, ön ödeme tutarı, ödeme planı, faiz miktarı ve faizin hesaplandığı yıllık oran ile gecikme faiz oranları yer almalıdır.
== Kapıdan pazarlamalar ==
* Kapıdan kapıya pazarlama yapan kuruluşlardan satın alınan ürünlerin "7 gün deneme ve kıyaslama süresi" vardır. Eğer alıcı, bu süre içinde ürünü satın almaktan vazgeçerse, [[noter]] aracılığıyla, satıcıya bir ihtarname göndermesi gerekir. Satıcı aldığı peşinatı ve imzalattığı senetleri iade etmek zorundadır.
▲* 7 gün içerisinde firmaya ihtarname çekmeyen alıcı ürünü kabul etmiş sayılır. Bu nedenle sözleşme üzerindeki tarihe çok dikkat edilmeli, geçmiş tarihli sözleşmeler imzalanmamalıdır.
== Tüketici kredileri ==
* Banka ya da finans kuruluşlarından alınan [[kredi|tüketici kredisi]] için mutlaka sözleşmenin bir kopyası alınmalıdır. Bu sözleşmede yer alan şartlarartlar, hiçbir şekilde müşteri aleyhine hiçbir şekilde değiştirilemez. Örneğin, sözleşmede yer almadığı müddetçe [[faiz]] oranları herhangi bir bahane ile kesinlikle artırılamaz.
* Alıcı borcun tamamını ya da bir kısmını önceden ödemek isterse, banka ya da finans kurumu gerekli faiz ve komisyon indirimini yapmak zorundadır.
*Alıcı yanlış verirse geri iadesi zorunludur.
| 