|
<br clear=all><br>
</div><br />
<div style="border-width:2px;background:#C1FFC1;border-style:solid;border-color:#00EE76;padding:9px">
'''Emir Sultan''', ([[1368]] - [[1430]]) [[Osmanlılar]]ın kuruluş devrinde [[Bursa]]'da yaşamış olan büyük âlim ve veli.
Hicri 770 (1368) yılında [[Buhara]]'da doğdu. 833 (1430) tarihinde Bursa'da vefât etti. Soyu Peygamber Efendimiz'in (sav) torunu Hz. Huseyin'e dayanır. İsmi, Muhammed bin Ali, lakabı Şemsüddîn'dir. Ona, Buhara'da doğduğu için "Muhammed Buhârî", [[Seyyid]] olduğu için "Emîr Buhârî", [[I. Bayezid|Yıldırım Bayezid]] Hanın damadı olduktan sonra da "Emîr Sultan" denilmiştir.
Bursa'ya [[1391]]'de göç etmiş ve Yıldırım Bayezıd'in kızı [[Hundi Hatun]]'la evlenmiştir. 1430'da Bursa'da vefat etmiştir. Türbesi [[Emir Sultan Camii]] yanındadır.
== Bursa'ya Yerleşmesi ==
Emîr Sultan 17-18 yaşlarına geldiğinde babası vefât etti. Babasının vefâtından sonra bir müddet Buhârâ'da kaldı. Sonra Mekke'ye gidip Hac farîzasını yerine getirdikten sonra Medîne'ye geçti. Medîneye yerleşmek niyetinde iken, Peygamber efendimiz ve hazret-i Ali'yi rüyâsında görüp; Rum iline gitmesi işâret olundu. Böylece Emîr Sultan uykudan uyanınca; "Demek ki takdîr-i ilâhî böyle." diyerek yola çıktı ve 1391'de Bursa'ya yerleşti.
== Evliliği ==
[[Yıldırım Bayezid]] [[Niğbolu Muharebesi (1396)|Niğbolu]] seferinde iken kızı [[Hundi Hatun]] rüyâsında Peygamber efendimizi gördü ve Emir Sultan'la evlenmesi işaret olundu. Valide sultanın oluruyla evlilik gerçekleşti. Nikâh haberi Edirne'ye ulaşınca, Yıldırım Bâyezîd, Kapıkulu askerlerinden kırk askeri Süleymân Paşanın emrine vererek, Emîr Sultan'ın ve Hundî Hâtun'un başlarını getirmesi için Bursa'ya gönderdi. Pâdişâhın, Emîr Sultan'ın ve kızı Hundî Sultân'ın öldürülmesi için Bursa'ya asker gönderdiğini duyan [[Molla Şemsüddin-i Fenari|Molla Fenârî]], Yıldırım Bâyezîd'e bir mektup yazarak onu ikna etti. Bursa'ya dönen Osmanlı ordusunu ve sultânı karşılayanlar arasında Emîr Sultan da vardı. Yıldırım Bâyezîd onu hemen tanıdı. Cenk meydanında askerlerinin ve kendisinin yarasını sarmıştı ve bir günde iyi olduğunu görünce huzuruna çağırtmış ama kendisini bir daha gören olmamıştı. Damadının da bu veli kişi olduğunu anlayınca sarılıp kucaklaştı.
== [[Bursa Ulu Camii|Ulu Camii]] ==
[[Yıldırım Bayezid|Yıldırım Bayezid Hân]], [[Niğbolu Muharebesi (1396)|Niğbolu]] zaferinden sonra Bursa'da [[Bursa Ulu Camii|Ulu Câmiyi]] yaptırmaya başladı. Câminin inşâsı sırasında, çalışan işçilerin ekmek ihtiyâcını Somuncu Baba temin etti. Câminin yapılması bittikten sonra, bir Cumâ günü açılış merâsimi yapılacağı ilân edildi. O gün başta Pâdişâh Yıldırım Bâyezîd Hân, dâmâdı büyük âlim ve velî Seyyid Emîr Sultan, Molla Fenârî hazretleri, ulemâdan pekçok kimse ve Bursalılar Ulu Câmiyi doldurdular. Yıldırım Bâyezîd Hân, câminin açılış hutbesini okumak üzere Emîr Sultan'a vazîfe verdiğinde, Emîr Sultan; "Sultânım! Zamânın büyük âlimi burada iken, bizim hutbe okumamız uygun değildir. Bu câmi-i şerîfin açılış hutbesini okumaya lâyık zât şu kimsedir." diyerek, [[Somuncu Baba]]'yı gösterdi.
== [[Ankara Savaşı]] ve [[Fetret Devri]]==
Emîr Sultan çok gayret göstermesine rağmen, [[Timur]]-Yıldırım çarpışmasının önüne geçemedi. İki müslüman-Türk ordusunun birbirleri ile savaşmasını istemeyen Emîr Sultan, sonucun ne olacağını da çok iyi biliyordu. Emîr Sultan'ın îkâz ettiği şekilde, savaş Yıldırım Bâyezîd'in aleyhine sonuçlandı. Ankara Savaşından sonra Tîmûr Hanın ordusu Bursa önlerine gelip konakladı. Ordu uzun süre burada kaldığı için, Bursa'da yiyecek tükendi ve halk sıkıntı içine düştü. Bunun üzerine halk Emîr Sultan'a gidip yardım istedi. Emîr Sultan onlardan birisine; "Tîmûr'un ordusuna git, orada kumral sakallı, kırmızı yüzlü, kimsenin yüzüne bakmayan, bizi yürekten sevenlerden bir eskici var. Ona selâm söyle ve bir aydan beri müslümanlar yiyeceksiz kaldı. Göçmezler mi acabâ? de!" buyurdu. Bu emri alan kişi, Tîmûr'un ordusundaki eskiciyi buldu ve Emîr Sultan'ın sözlerini nakletti. Eskici Baba; "Evet, buraya geleli epey oldu. Artık göç vakti geldi." diyerek elindeki iğne ipliği bir kutuya yerleştirdi. O anda orduda toplanma hazırlıkları başladı. Kısa süre sonra Tîmûr'un ordusu şehri terk etti.
[[Çelebi Mehmed]] rüyâsında dedesi Murâd-ı Hüdâvendigâr'ı gördü. Yanında Emîr Sultan vardı. Ona bir kılıç, bir de eğerlenmiş at vererek; "Haydi yiğidim! Din esâslarını ikâme eyle!" dediler. Çelebi, ata binmek istemediği hâlde, çâresizlik içinde binmek zorunda kaldığını ve Gelibolu istikâmetine hareket ettiğini gördü. Rüyâda gördüğü gibi de Osmanlı tahtına sâhib oldu.
== Hacı Bayrâm-ı Velî ==
[[Hacı Bayram-ı Veli]], Emîr Sultan ile sohbet etmek için talebelerinden bir kısmı ile Bursa'ya gitti. O sırada Emîr Sultan'ın Bursa kalesi kenarındaki evleri harâbeye döndüğü için, ustalar tarafından tâmir ediliyordu. O esnâda marangozlar ellerinden büyük bir ağacı düşürdüler. Emîr Sultan'ın mübârek bakışları düşen ağaca ilişince, ağaç boşlukta kaldı. Hacı Bayrâm-ı Velî bu olaya şâhid oldu ve içinden; "Herhâlde Emîr Sultan, bana kerâmetlerinden birini göstermek istedi." diye geçirdi. Emîr Buhârî ona; "Biz, bununla size kerâmet göstererek evliyâdan biri olduğumuzu isbatlamak istemedik. Kale kenarında çocuklar oynuyorlardı. Ağaç onların başına düşüp ezilmesinler diye böyle yaptık. Gâyemiz, çocukları büyük felâketten kurtarmaktı." dedi. Çocuklar oradan kaçtıktan sonra ağaç yere düştü.
== Vefatı, Türbesi ==
Emîr Sultan 1430 (H.833) senesinde Bursa'da vebâ hastalığından vefât etti. Vefât ettiğinde 63 yaşındaydı. Emîr Sultan vefât ederken, Hacı Bayrâm-ı Velî'nin yıkayıp, cenâze namazını kıldırmasını vasiyet etti. Vefât ettiği gün Hacı Bayrâm-ı Velî mânevî bir işâret ile Bursa'ya geldi. Gasil ve tekfin işlerini yaptı ve cenâze namazını kıldırdı. Okun düştüğü yer olan Bursa'nın doğu kısmında yüksekçe bir yere günümüzde kendi ismiyle anılan semte defnedildi. Hundi Hatun tarafından [[Emir Sultan Camii]] ve türbesi yaptırıldı. [[Yavuz Sultan Selim]], Mısır seferine çıktığında Yenişehir'de bulunduğu sırada Bursa'ya gelerek, atalarının kabirlerini ziyâret etti. Emîr Sultan hazretlerinin türbesine gelip, onun rûhâniyetinden yardım dilerken, Emîr Sultan hazretlerinin kabrinden; "Yâ Selîm! Üdhulû Mısra İnşâallahü âminîn! (Ey Selîm! İnşâallah Mısır'a emniyet içinde giresiniz!)" diye bir nidâ işitildi. Duyanlar; "Müjdeler olsun pâdişâhım! Size Mısır'ın fethi müjdelendi!" dediler.
== Bir Şiiri ==
Eğer gönlün benimle olursa,
Yemen'de olsan bile yanımdasın.
Eğer gönlün benimle değilse,
Yanımda olsan bile uzaktasın.
Dinle bak Hak ne hoş söyledi.
Zebur'unda Dâvûd'a buyurdu.
Düşman ol önce nefs belâsına,
Ondan, bana uymakla kurtulasın.
Gel şimdi sen de düşman ol nefsine,
Zâyi eyle onu her ne dilerse,
Eğer bu işte atarsan riyâyı,
Kendine rehber kıl evliyâyı.
Eğer anlarsan budur sana ol,
Nefsinin şerrinden halâs ol,
Nefsinin murâdından uzak dur.
Düşersen eğer şeytana uzak dur.
== Kaynakça ==
* Rehber Ansiklopedisi; c.5, s.109
* İslam Alimleri Ansiklopedisi; c.11, s.356
* Menâkıb-ı Emîr Sultan; Bâyezîd Umûmî Kütüphânesi No: 3832
http://www.emirsultan.org/
[[Kategori:Bursa]]
[[Kategori:Evliyalar]]
[[Kategori:Bursa Evliyaları]]
[[Kategori:Osmanlı Evliyaları]]
[[Kategori:1368 doğumlular]]
[[Kategori:1430 yılında ölenler]]
| 