Tribün: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Otomatik imlâ düzeltme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
{{Roma İdari Teşkilatı}}
'''Tribün''' ([[Latince]]: ''tribunus''; Yunanca ''tribounos'') [[Roma Cumhuriyeti]] ve [[Roma İmparatorluğu|İmparatorluğunda]] 2-3 seçilmiş magistra ve idari ve / ya da askeri görevlilerce paylaşılan unvan. Kelime, [[Antik Roma]]'da insanların askerlik ya da oy verme amacıyla bölünmüş oldukları kabile anlamındaki Tribe ''(tribus)'' sözcüğünden türetilmiştir.
== Roma magistraları ve sivil hizmetler ==
=== Pleblerin Tribünü ===
'''Plebler Tribünlüğü''' magistralığı ya da '''Halkın Tribünü''' (Latince ''tribunus plebis''), geleneksel olarak Roma Cumhuriyetinin kurulduğu yıl olarak kabul edilen [[M.Ö. 509]] yılından yaklaşık 15 yıl sonra [[M.Ö. 494]] yılında kurulmuştur. Romalı [[plebler]], fiziksel şiddete karşı bir çeşit yasal koruma sağlayan dokunulmazlık (''sacrosanctitas'') hakkı ve her hangi bir plebi, patrici bir magistranın elinden kurtarabilme hakkı olan "yardım hakkını" (''ius auxiliandi'') güvence altına alacak bir kurumun oluşturulmasının patrici sınıfı tarafından kabul edilmesine kadar Roma kentini terk etmişlerdi (Secessio plebis). Tribünler sonradan, aracılık hakkı (''ius intercessionis'') ve başka bir tribün olan "halkın tribünü" de dahil her hengi bir magistranın eylem ya da tekliflerini [[veto]] etme hakkı (''veto'' [[Latince]] "yasaklıyorum" anlamına gelir) gibi daha önemli güçlerde elde etmişlerdir. Romalı pleblerin baş temsilcisi olarak tribünlerin evinin kapısının gece ve gündüz sürekli açık olması gerekirdi. Plebler Tribünü ''[[Concilium Plebis]]'' tarafından seçilirdi.
 
15. satır:
Bir [[Patrici]] için Pleb tribünü olmak imkânsız olduğundan, ilk [[Roma İmparatoru]] [[Augustus]]'a makamı (''tribunitia potestas'') aslında resmi olarak üstlenmeden tüm Tribünal yetkiler teklif edildi. Bu, Augustus'un otoritesinin iki anayasal dayanağından birisidir. (diğeri ''[[imperium|imperium proconsulare maius]]''). Bu durum ona Senato'yu toplantıya çağırma hakkı veriyordu. Aynı zamanda dokunulmazdı, veto yetkisine sahipti (''ius intercessionis'') ve görevini yerine getirmesine engel olanları ölüme mahkum edebiliyordu.
 
Bir çok imparatorun saltanatının başlangıç tarihi olarak ''tribunitia potestas'' yetkisinin üstlenilmesi baz alınır ( [[Tiberius]], [[Titus]], [[Trajan]] ve [[Marcus Aurelius]] bu unvanı seleflerinin saltanatı sırasında üstlenmişlerdir). [[Marcus Vipsanius Agrippa]] ve [[Julius_Caesar_DrususJulius Caesar Drusus|Drusus II]], hiç bir zaman imparator olamadıkları halde tribunicia potestas yetkisini üstlenmişlerdir.
 
== Roma Ordusu Subayları ==
=== Askerlerin Tribünü ===
''[[Klanlar meclisi]]'', her yıl yirmili yaşlarının sonlarındaki 24 genç erkeği senatoryal talep üzerine ''Askerlerin Tribünü'' ''(tribunes militium)'' olarak hizmet etmek üzere seçerdi. Bu 24'ler, mevcut dört Roma Lejyonuna komuta eden Konsüllerinin yanına, Lejyonları komuta etmek üzere subay olarak altışarlı gruplar olarak dağıtılırdı.
 
Aynı zamanda tüm orta dereceli Lejyon subayları da ''tribunum militi'' olabilmek için henüz genç ve seçilmemiş oldukları halde tribün olarak adlandırılırdı.
 
=== Kohort komutanı ===
* ''Tribunus Cohortis:'' Askeri birlik komutanı.
* ''Tribunus Cohortis Urbanae:'' Şehir kohortu komutanı.
 
=== Hazine Tribünü ===
'''Hazine Tribünleri''' olarak bilinen ''(tribuni aerarii)'' tribünlerinin görevlerinin ne olduğu konusu biraz sırdır. Görünüşe göre başlangıçta vergi toplayıcı olarak görev yapıyorlardı ancak bu görev zaman için de yavaşça diğer görevlilere devredilmiştir. Cumhuriyetin sonlarına doğru bu sınıf servet sınıflandırmasında [[equiteler]]'den daha aşağıdaydı. M.Ö. 70 yılında Roma seçiciler kurulu reforme edilecek ve üyelerinin 1/3'ü hazine tribünü olacaktı.
 
=== Çeşitli görevleri ===
Tribünal: karargâhın önünde yer alan ve birliklere hitap etmek için kullanılan yükseltilmiş platform.
 
43. satır:
: ''Tribunus vacans:'' Geç Roma'da atanmamış tribün; personel subayı.
 
== Kaynaklar ve dış bağlantılar ==
* [[Pauly-Wissowa]](Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft adlı Almanca ansiklopedinin yazarı)
* [http://janusquirinus.org/essays/Tribunate.html The Use of the Tribunate for Reforms (Tribünlüğün Reformlar için kullanılması)], {{İng}}
* ''Nouveau Larousse illustré'' (Encyclopaedia in French; undated, early XXth century), Fransızza XX. Yüzyıl ansiklopedisi, {{Fra}}
* Ancient Rome: A Military and Political History (Antik Roma: Askeri ve Politik bir tarih), Christopher S. Mackay, s. 135, Hazine Tribünlüğü hakkında bilgi, {{İng}}
* {{Kaynak wiki
|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Tribune
|tarih=26 Aralık 2007
63. satır:
[[de:Volkstribunat]]
[[en:Tribune]]
[[et:Rahvatribuun]]
[[es:Tribuno]]
[[et:Rahvatribuun]]
[[fi:Tribuuni]]
[[fr:Tribun de la plèbe]]
[[it:Tribuno della plebe]]
[[he:טריבון]]
[[it:Tribuno della plebe]]
[[ja:護民官]]
[[ka:ტრიბუნი]]
[[ko:호민관]]
[[la:Tribunus plebis]]
[[lt:Tribūnas]]
[[nl:Tribuun]]
[[ko:호민관]]
[[ja:護民官]]
[[no:Tribun]]
[[pl:Trybun ludowy]]
[[pt:Tribuno]]
[[ru:Трибун]]
[[sr:Трибун]]
[[sh:Tribun]]
[[fisr:TribuuniТрибун]]
[[sv:Folktribun]]
[[zh:保民官]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Tribün" sayfasından alınmıştır