Amorium: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
31. satır:
== Bölgenin Türkleşmesi ==
Amorium [[Malazgirt Savaşı]] öncesinde Anadolu'ya akınlar düzenleyen Türkmen beylerinden Ahmet Şah ve Emir Afşin tarafından 1068 yılında bir süre zaptedilmiştir. Araya Orta Anadolu'dan da geçen [[Haçlı Seferleri]] girmiş, bölgeye geniş çaplı [[Türkmen]] yerleşimi ve bölge nüfusunun Türkleşmesi ise Anadolu Selçuklu devleti ile Bizans arasında 1116 yılında yapılan Bolybotum ([[Bolvadin]]) savaşından sonra cereyan etmiştir. Hisarcık 1516 tarihli Osmanlı kayıtlarında anılmaktadır. Bügünkü Hisarköy 1892 yılında kurulmuştur. Amorium'u ziyaret eden ilk Batılı gezgin William Hamilton'dur ve bölgeye 1836 yılında gelmiştir. 1988 yılından günümüze kadar da Amorium'da düzenli kazılar yürütülmektedir.
==Zaman çizelgesi==
Amorium'la ilgili önemli tarihler şu zaman cizelgesinde belirtilebilir:<ref>Benzer bir çizelge için kaynak [http://www.amoriumexcavations.org/Site_History.htm Amorium kazilar resmi sitesi]</ref>
* M.Ö. 333 : [[Büyük İskender]]'in Anadolu'dan geçişi
* M.Ö. 133 : Yeni kurulan Roma Asya eyaletine Amarium'un katılması
* M.Ö. 133–27 (yak.) : Amorium'da bir tasra şehri darphanesinin kurulması ve Amorium damgalı sikkelerin bastırIlmaya başlanması.
* M.Ö. 27 – M.S. 14 : İlk Roma İmparatoru [[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]]'un saltanat yilları. Amorium kentinin isminin belgelerde ve yazılarda ilk defa görülmesi.
* 211-217 : Amoriom darphanesi damgalı, bilinen en son sikkeler.
* 330 : İmparator [[I. Konstantin]] tarafından [[Konstantinopolis]]'in Roma İmparatorluğu merkezi olarak yeniden kurulup ilan edilmesi.
* 431 : Amorium Piskoposu Ablabios'un [[Efes]]'de yapılan [[Birinci Efes Konsili|Birinci Efes Ekomenik Konsil]]'ine katılması.
* 451 : Amorium Piskoposu Mysterios'un [[Kadıköy]]'de yapılan [[Kalkedon Konsili]]'ne katılması.
* 480 (yak.) : Amorium şehir surlarının [[Bizans]] İmparatoru [[Zeno (İmparator)|Zeno]] döneminde yapılmaları.
* 600 (yak.) : Anastasiopol (Telmessos) Piskoposu ve sonradan Aziz olarak kabul edilen Skyeon'lu Theodore'un Amorium'u ziyaret ettiğinin müridi Yorgi tarafından yazılan bu azizin hayatını anlatan kitapta bahsedilmesi.
* 641 : Anadolu'nun ilk defa [[Dört Halife]]'den [[Ömer ibn Hattab]] döneminde Arap orduları tarafından hücuma uğraması.
* 644 : Tarihe geçen Amorium kentine kadar gelen ilk Arap akını.
* 668 : Amorium'un ilk [[Emeviler]] halifesi [[I. Muaviye]] döneminde akıncı Arap orduları tarafından ele geçirilmesi. Sonradan Bizans orduları tarafından geri alınmıştır.
* 692 : Amorium Piskoposu Theodoros'un [[II. Justinian]] tarafından Konstantinopolis'te toplanan ve sadece [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'nda bulunan piskoposların hazır bulunduğu "Quinisext Konsili" veya "Trullo Konsili" adı verilen konsil toplantılarına katılması. <ref> Roma'da bulunan Papalık ve Katolik Kilisesi tarafından hala ekumenik konsil olduğu kabul edilmez.</ref>
* 717 : [[Emeviler]] Arap ordularının [[Maslama bin Abdülmelik]] komutasında Konstantinopolis'i kuşatmaya giderken Amorium'u kuşatmaları. Çok geçmeden imparatorluğu gasp edecek olan general [[III. Leo İsauryalı|Leo Isauryalı]] tarafından çeşitli saibeli yollardan bu şehrin Araplar eline geçmesinin önlenmesi.
* 741/42 : İmparator [[V. Konstantin]]'in [[Artabasdos]]'un imparatorluk tahtını gaspı sırasında "putkıranların" büyük çoğunlukta olduğu Amorium'a sığınması.
* 787 : Amorium Piskoposu Theodosios'un [[İkinci İznik Konsili]]'ne katılması.
* 796 : {{Abbasiler]] halifesi [[Harun Reşid]] ve [[Bizans]] İmparatoriçesi [[İrene]] döneminde yapılan Arap-Bizans savaşlarından birinde Abbasi ordularının Amarium kapılarına gelmeleri ama şehri ellerine geçirmeden geri dönmeleri.
* 820–829 : Amorium'lu ve "Amoriyan Hanedanı" veya [[Frigya Hanedanı]] kurucusu [[II. Mikhail]]'in Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
* 820–829 : II. Mikhail'in oğlu ve "Amoriyan veya Frigya Hanedanı"'ının ikinci imparatoru olan [[Theofilos]]'un Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
* 838 : Abbasi Halifesi [[Mutasım (Abbasi)|Mutasım]]'in büyük Anadolu seferinde şehrin iki hafta süren kuşatılması ve 23 Eylül'da Arapların eline geçerek talan edilip yakılması.
* 840 : Abbasiler Halifesi [[Vasık (Abbasi)|Vasık]] döneminde, Tarsus'da Araplar elindeki Hristiyan köleler (bunlar arasında Amarium fethinde alınan köleler) ile Bizanslılar elindeki müslüman kölelerin mübadele edilmesi.
* 842–867 : Theofilos'un oğlu olan ve "Amoriyan veya Frigya Hanedani"'indan üçüncü imparator [[III. Mikhail]]'un Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
* 843 : İkonaların kullanılmasının ve bunların kutsal görülüp ikona resimlerine dini saygı gösterilmesinin tamamıyle serbest bırakılması.
* 845 : Abbasiler Halifesi [[Vasık (Abbasi)|Vasık]] döneminde, [[Ortodoks]] Kilisesi'nin "din şehitleri bilimi"'ne göre Abbasilerin 838de Amorium fethinden sonra köle olarak Irak'a [[Samarra]]'ya götürülen 42 Amorium şehri ileri geleninin Hristiyanlığı terk etmeyip İslam dinini kabul etmemeleri dolayısıyla idamı ve Ortodoks Kilisesi tarafından "Amorium'un 42 şehidi" adı anılıp sonradan aziz ilan edilmeleri.
* 859 : Amorium Piskoposu Theofilos'un Roma'ya Papa I. Nicholas'a elçi olarak gönderilen Konstantinopolis Patriği Photios'a refekat etmesi.
* 931 : Bizans İmparatoru [[VII. Konstantin]] döneminde yapilan Arap akinlarindan Tarsus Emiri tarafından yapılan akın Amerium kapılarina kadar geldi.
* 1071 : [[Malazgirt Meydan Muharebesi]] Selçuk Sultanı [[Alp Arslan]'ın Bizans İmparatoru [[IV. Romanos Diogenes]]'e galip gelmesi ve Turklerin Anadolu'ya girmelerinde bir dönüm noktası.
* 1073 : [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]]'in [[Büyük Selçuklu Devleti]] hükümdarı Sultan [[Melikşah]] tarafından "Sultan-ı Rum" adı ile bağımlı bir devlet hükümdarı olmasının kabulu.
* 1077 : [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]] ülkesinin özerkliğini ilan edip İznik merkezli bağımsız bir devlet olarak [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'ni kurması.
* 1097 : [[Birinci Haçlı Seferi]] ordularının Anadolu'dan geçmeleri.
* 1110 :[[Konya]]'nin Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti olması.
* 1116 : Amorium'un Selçuklu idaresi altında bulunduğuna dair bir kayıtın, halen incelenmiş olan tarihi belgelerde, ilk defa yazılı olarak bulunmasi.
* 1516 : Osmanlı Devleti arsivlerindeki, günümüze kadar incelenmiş belgelerde ilk dafa "Hisarcık" (Amorium'un yeni ismi) yerleşkesinin isminin bulunması.
* 1836 : William Hamilton'un 20 Eylül'da Hisarcık veya Amarium Höyüğü'nü ziyareti
* 1892 : Günümüzde Hisarköy olarak anılan yerleşkenin harp muhacirleri için kurulması.
* 1987 : [[Oxford Üniversitesi]] üyesi Prof. R.M.Harrison idaresindeki bir arkeoloji grubunun Amerium harabesinde kazılara başlamak önce ilk araştırmaya başlaması.
* 1988 : İngiliz Arkeologları idaresinde Amarium harabelerinde sistematik kazıların başlaması.
* 1988-2010 : Entegre Amerium arkeolojik kazılarının devam etmesi.
==Dipnotlar==
{{Kaynakça}}
== Ayrıca bakınız ==
* [[Pessinus]]-Ballıhisar
* [[Dorlion]]- Şarhöyük
Satır 38 ⟶ 88:
* [[Midas Anıtı (Yazılıkaya)|Midas City]]-Yazılıkaya
==
* Lightfoot, Christopher ve Mucahide (2007) "Anadolu'da Bir Bizans Kenti: Amorium", Istanbul: Homer Kitabevi, ISBN 9758293818
* [http://www.amoriumexcavations.org Amorium kazıları resmi sitesi]▼
* Lightfoot, Christopher ve Mucahide (2007) "A Byzantine City in Anatolia. Amorium", Istanbul: Homer Kitabevi, ISBN 975829380X {{ing}}
▲* [http://www.amoriumexcavations.org Amorium kazıları resmi sitesi] {{ing}}
* [http://staugustine.com/stories/080301/rel_0803010037.shtml Birader John Türk Amorion köklerini araştırıyor] ([[Florida]] St. Augustine Record gazetesi haberi) {{İng}}
| |||