Neşrî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Luckas-bot (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: de:Neşrî
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
'''Mehmed Neşrî''', ([[Osmanlı Türkçesi]]: '''محمد نشرى''') [[Kitab-ı Cihannüma]] adlı [[tarih]] kitabı ile tanınan [[Osmanlı]] [[tarihçi]]si.
== Hayatı ==
 
Cihannüma adlı eseri dışında, kendisi hakkında bilinenler pek azdır ve tartışmalıdır. Neşrî [[mahlas]]ı olup asıl ismi kesin olarak bilinmemektedir. [[ Halil İnalcık]] Bursa şer'iyye sicillerine dayanarak tam adının Hüseyin bin Eyne Bey olabileceğini belirtmiştir. [[Şuarâ Tezkiresi|Şuarâ tezkirelerinde]] ismi sadece Neşrî olarak geçmekte, bazı kaynaklarda ise Mevlânâ Neşrî ismi geçmektedir. [[19. yüzyıl]]dan itibaren kaynaklarda yazarın ismi Mehmet Neşrî olarak geçmektedir. Kendisinin Bursalı olması [[Bursa]]'ya olan ilgisini açıklasa da [[Karaman]]'a olan ilgisinin nedeni bilinmemektedir. Karamanlı olduğu iddiası tartışmalıdır.<ref name="Stewart-Robinson">{{dergi belirt| yazar=J. Stewart-Robinson | başlık= Neshri's History of the Ottoman's: The sources and the development of the text. By V.L. Menage. (London Oriental Series. Volume 16) Oxford Unıversity Press, 1964. | dergi= Journal of the American Oriental Society | cilt= 90 | sayı= 2 | yıl = 1970 | sayfalar = 274-277 | url= http://www.jstor.org/stable/598145}}</ref> [[Evliya Çelebi]]'ye göre [[Germiyanoğulları]]ndandır.<ref name="Brill1">{{kitap belirt | başlık= E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936: 1913-1936 | yazar= Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck |yayımcı= BRILL
| yıl= 1993 | url= http://books.google.com/books?id=fWNpIGNFz0IC&pg=RA1-PA902&dq=Encyclopedia+of+Islam+Neshri&as_brr=3 | sayfa=902}}</ref>
Bursa'da tahsilini tamamlamış ve uzun süre Bursa'da yaşamıştır. Mevlânâ sıfatı kendisinin [[ulema]]dan olduğunu göstermektedir. [[1520]]'de Bursa'da vefat ettiği sanılmaktadır.<ref name="inan">{{dergi belirt| başlık=Klasik Devir Osmanlı Tarihçilerinde Kaynak Kullanma Usulleri | yazar= Kenan İnan | dergi=Tarih Araştırmaları Dergisi | yıl=1996 | sayı= 29 | yıl=1997 | sayfalar= 91-135 | url= http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/25/145.pdf}}</ref> [[Bursalı Mehmet Tahir Bey]]'e göre mezarı yol genişletme çalışmaları sırasında harap olmuştur.
 
== Tarih eseri ==
 
En önemli eseri olan Cihannüma, evrensel bir tarih kitabı olacak şekilde kaleme alındı. Yaratılıştan başlayıp kendi dönemine kadar getirdiği 6 bölümden oluşan eserini [[1493]] tarihinde Sultan [[II. Bayezid]]'e sunmuştur. Eserin sadece 6. bölümü günümüze ulaşabilmiştir. Bu bölümde Osmanlı öncesi [[Türk Tarihi]] kısaca yer almakta ve [[Osmanlı Tarihi]] [[II. Bayezid]] dönemine kadar gelmektedir.
 
Kendi hayatı ile ilgili bilinen olaylar, Cihannüma'da kendisi tarafından yazmıştır. Eserinden elde edilen bilgilere göre, Neşrî'nin [[3 Mayıs]] [[1481]]'de [[Fatih Sultan Mehmed]]'in vefatında [[Gebze]]'deki Osmanlı ordugâhında bulunduğu, Padişah'ın vefatından sonra [[İstanbul]]'da çıkan olaylara şahit olduğu anlaşılmaktadır.
 
Neşri, Cihannüma'da çoğunlukla başka tarihî kaynakları sistemli bir şekilde derlemiş ve olayları sebep - sonuç ilişkisi içerisinde yazmaya çalışmıştır. Ayrıca Bursa ve Karaman'a has çeşitli kaynakları ilk defa kullanmıştır.
16. satır:
Neşri olayları kronolojik sıralarına göre kaleme almış ve kullandığı kaynakların doğruluğuna önem vermiştir.<ref name="inan"/> Neşri, kendi dönemindeki ve kendinden sonraki tarihçiler üzerinde çok etkili olmuş ve eseri sıkça [[Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi]] ve [[Münecimbaşı Ahmet]] gibi sonraki dönem tarihçileri tarafından kaynak olarak gösterilmiştir.<ref name="Brill1"/>
 
== Kaynakça ==
<references/>
 
* Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi cilt 33 sayfa 20-22
== Dış kaynaklar ==
 
 
[[Kategori:Osmanlı tarihçileri]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Neşrî" sayfasından alınmıştır