Kutalmış: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Vikiyazar (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
'''Kutalmış''' tam adıyla '''Ümeyr bin Şuyyim bin Amr Arslan Yabgu bin Kutalmış'''' ([[Arap alfabesi]]yle: '''قتلمش''') (ö. [[1077]]) Babası [[Arslan Yabgu]]'dur. [[Selçuklu]] sultanı [[Tuğrul Bey]]'in amcaoğludur. Kendisi sonradan [[Tuğrul Bey]]'e isyan etmiştir. Oğlu [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]] [[ Anadolu Selçuklu Devleti]]'ni kurmuştur.
 
"Mutluluk almış", bunun yanında "mübarek, uğurlu" manasında bir isim olan Kutalmış, kaynaklardaki yazılışlarına göre "Kutulmuş, Kutlamış" gibi şekillerde de okunabilmektedir.
16. satır:
1061 yılı geldiğinde ise kaynakların belirtmediği bir sebep yüzünden Kutalmış, Tuğrul Bey'e isyan etmiştir. İsyanın sebebi olarak Tuğrul Bey'in evlenmiş olduğu Çağrı Bey'in dul kalan eşinden olan oğlu Süleyman'ı veliaht ilan etmesi gösterilebilir. Bunun nedeni olarak, Kutalmış, babasının diğer kardeşlerinden yaşça daha büyük olduğunu ve Gaznelilerin eline düşmeden evvel [[Oğuzlar]]ın başında babası bulunduğu için tahtın kendi hakkı olduğunu belirtmelteydi. Tuğrul Bey, Kutalmış'ın üzerine asker gönderdiyse de mağlup olur. Bunun üzerine Kutalmış'ın kaldığı kaleyi bizzat kuşatır; fakat bunun da başarısız olması karşısında Vezir Amidülmülk el-Kündüri'yi görevlendirir. Bir süre sonra barış görüşmeleri başlar ve Kutalmış çeşitli şartlar öne sürer:
# Sultan kendisine bir kötülük yapmayacağına dair talak üzerine yemin edecek
# Ayaklanmasından ötürü kendisinden tazminat istenmeyecek
# Süleyman’ın kız kardeşiyle evlenme isteğine karşı çıkılmayacak
# Yönetimine çok gelirli bir vilayet verilecekti.
 
Bu şartlardan üçünün kabul edilmesine rağmen, talak üzerine yeminin Sultan'a kimse tarafından söylenmeye cesaret edilemeyeceği belirtilir. Kutalmış'ın bu madde üzerinde ısrarcı tutumu müzakerelerin kesilmesine neden olur. Akabinde Tuğrul Bey, Amidülmülk kuşatmayı sürdürürken Rey kentinde 1063'te vefat eder.
39. satır:
== Kaynaklar ==
 
# Prof Dr. Mikail Bayram (''Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi''). '''Türkiye Selçukluları Döneminde Bilimsel Ortam ve Ahiliğin Doğuşuna Etkisi'''
# neşr. Ekber Feyyaz (Tahran 1371). '''Beyhakı Tarihi''' s. 641 ve 660.
# Terc. Ö. Rıza Doğrul (Ankara 1950). '''Ebü'I-Ferec Tarihi''' I, 331-332. ''Arap tarihçilerinden Bağdatlı İbn Hamdun'da bu bilgiyi teyit etmektedir''. Bkz. Topkapı Krp (III Ahmed). '''Tevarihü's-sinîn'''. nr. 2981, yp. 156a
# '''el-Kamil fi't-tarih'''. X, 36-37.
# Faruk Sümer. '''Kutalmış''' ''Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi''
# Meydan Larousse. '''Kutami'''
 
{{Anadolu Selçuklu}}
 
{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu| önce = - | başlık= [[Anadolu Selçuklu Sultanları|Anadolu Selçuklularının atası]] | yıllar= [[1060]] –[[1077]] | sonra= [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]]}}
{{bitiş kutusu}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kutalmış" sayfasından alınmıştır