|
'''Kortikoid''', [[böbreküstü bezi]]nin kabuk bögesince salgılanan [[hormon]]lar veya bu [[hormon]]ların türevleriyle, [[sentetik]] benzerleri için kullanılır.
{{düzenle|Nisan 2010}}
{{tıpUyarı}}
{{Uzman}}
Kimyasal olarak kortikosteroid hormonlara benzeyen ve adrenal bezlerden salgılanan bir grup ilaçtır.
Kortikoidler başlıcalarından olan [[kortizon]] ile [[hidrokortizon]] [[şeker metabolizması]]nda, aldosteron ise böbrek borucukları düzeyinde, [[su]] ve [[sodyum]]un geri emilimini ve [[potasyum]]un atılımını kolaylaştırarak su mineral dengesinde temel rol oynar. İltihap önleyici kortikoidler;
===Sık Kullanılanlar===
*Beklametazon *Betametaz *Kortizon *Deksametazon *Fludrokortizon *Hidrokortizon *Prenizolon *Triamsinolon
# [[Kortizon]]
==Niçin Kullanılırlar==
# [[Hidrokortizon]]
Kortiosteroid ilaçlar Addison hastalığında ve adrenal bezler veya hipofiz bezi hastalıkta tahrip olduğunda yada çıkarıldığında replasman(yerine koyma)tedavisi olarak kullanılırlar.Bu ilaçlar ayrıca ülseratif kolit,Crohn hastalığı gibi inflamatuvar barsak hastalıklarının tedavisinde ve temporal arteritte ortaya çıkan retinayı bsleyen arterin inflamasyonunda acil tedavi için kullanılırlar.
# [[Deltakortizon]]
Kortikosteroid ilaçların diğer kullanımları arasında sistemik lupus etritamatozus ve romatoid artirit gibi otoimmün hastalıkların tedavisi ve astım,ekzema,alerjik rinit tedavisi de yer almaktadır.Kortikosteroid ilaçlar ayrıca transplant(organ nakli)cerrahisinden sonra organ reddini önlemek için ve lenfoma ve lösemi gibi kanser tedavilerinde de kullanılmaktadır.Ayrıca, tenisçi dirseği veya artrit gibi bozukluklarda ağrı giderici olarak da kortikosteroid injeksiyonları kullanılabilir.
# [[Flüorokortizon]]'dur.
==Olası Advers Etkiler==
Kortikosteroid ilaçları krem yoluyla ya da inhaler olarak uygulandığında yan etkileri enderdir; ancak ,uzun süre yüksek dozlarda alınan tabletler diabetes mellitus, hipertansiyon, osteoporoz, ödem, peptik ülser, Cushing sendromu, çocuklarda büyümeyi durdurma ve ender durumlarda katarakt ve psikoza neden olur.Yüksek dozda ilaç ayrıca immün sistemini de bozar ve septisemi ve tüberküloz gibi ciddi infeksiyon riskini arttırır, kortikosteroid alan hastalarda su çiçeği yaşamı tehdit edici olabilir.
Uzun dönemli tedavi adrenal bezlerinde kortikosteroid üretimini baskılayabilir ve ani bırakma yaşamı tehdit edici olan adrenal yetmezliğine neden olabilir.Bu nedenle, kortikosteroid almakta olan ya da kısa süre önce almış olan hastalarda br steroid tedavisi kartı olmalıdır ve herhangi bir tıbbi tedaviden önce doktorlar bu konuda bilgilendirilmelidir.
== Kaynakça ==
BMA A-Z Family Medical Encyclopedia ( British Medical Association A-Z Aile Tıp Ansiklopedisi)
Bazı [[romatizmal]] hastalıkların ([[akut eklem romatizması]]; [[kronik]] [[eklem iltihabı]]) ve [[alerji]] gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır. [[Mide]], [[onikiparmak]] [[ülser]]i bulunan veya geçirmiş hastalara verilmesi sakıncalıdır. Kortikoidlerle tedavi, tuzsuz [[rejim]] gerektirir ve komplikasyonlara ([[şeker hastalığı]], [[kemik]]lerde yaygın kireçlenme yitimi, [[kas erimesi]] vb) yol açabilir.
[[ar:كورتيزون]]
[[bg:Кортикостероид]]
{{ilaç-taslak}}
[[ca:Corticoide]]
{{biyokimya-taslak}}
[[cs:Kortikosteroidy]]
[[de:Corticosteroide]]
[[Kategori:Farmakolojik ajanlar]]
[[en:Corticosteroid]]
[[es:Corticosteroide]]
[[eu:Kortikosteroide]]
[[fa:کورتیکواستروئید]]
[[fi:Kortikosteroidi]]
[[fr:Corticoïde]]
[[gl:Corticosteroides]]
[[it:Corticosteroide]]
[[ja:副腎皮質ホルモン]]
[[lt:Kortikosteroidai]]
[[nl:Corticosteroïde]]
[[no:Kortikosteroid]]
[[oc:Corticoïde]]
[[pl:Kortykosterydy]]
[[pt:Corticosteroide]]
[[ro:Corticosteroid]]
[[ru:Кортикостероиды]]
[[sk:Kortikoid]]
[[sl:Kortikosteroid]]
[[sr:Kortikosteroidi]]
[[sv:Kortikosteroid]]
[[uk:Кортикостероїди]]
| 