Vikipedi

Havacılık tarihi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
VolkovBot (mesaj | katkılar)
130.531 değişiklik
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.113.184 değişiklik
k Bot: Kozmetik değişiklikler
4. satır:
İnsanın, kuşları gözlemlemeye başladığı ilk günlerden beri varolan uçma tutkusunun en erken öyküsü [[Yunan Mitolojisi]]ndeki anlatımıyla [[Daedalus]] ve oğlu [[İkarus]]'un efsanesidir. Efsaneye göre Kral Minos, baba Daedalus ve oğlunu [[Girit]] Adasına hapseder. Hapis hayatından sıkılan Daedalus'un aklına kaz tüylerinden [[kanat]]lar yapıp bunları kullanarak adadan kaçmak gelir. İşte böylece bilinen en eski efsanevi insanlı uçuşu gerçekleştirmiş olurlar. Kısacası, ilkel havacılık diye adlandırabileceğimiz bu dönemde insanlar, kuşları taklit etmekten öteye gidemediler, ancak daha sonra [[balon]], [[zeplin]], [[planör]] ve en sonunda da [[uçak]] gibi değişik tipteki [[Hava taşıtı|hava taşıtlarını]] da bulmaktan geri kalmadılar.
 
[[Hava aracı]] tasarımcıları, araçlarının daha hızlı olması, daha uzağa, daha yükseğe gidebilmesi ve daha kolay kontrol edilebilir olması için çok uğraştılar.
* [[Uçak motoru|Uçak motorları]], giderek daha verimli duruma gelerek, [[Buhar motoru|buharlıbuharlıdan]]dan [[Pistonlu motor|pistonlupistonluya]]ya, sonra da [[Jet motoru|jet]] ve [[Roket motoru|roket]] moturuna kadar gelişti.
* [[Hava taşıtı|Hava taşıtları]] daha güvenli, malzemeleri daha dayanıklı ve hafif hâle geldi. Başlangıçta uçaklar, [[kanvas]] kumaştan ve tahtadan yapılıyordu. Daha sonra kanvasın yerini [[vernik]]li kumaş ve çelik borular aldı. [[II. Dünya Savaşı]] sırasında ise [[alüminyum]] [[monokok]] üretim yaygın duruma geldi. Günümüzde hava taşıtları, daha hafif, daha dayanıklı ve daha kolay şekillendirilebilir oldukları için özellikle [[karbon fiber]]den ve [[kompozit]] malzemelerden üretiliyor.
* Hava taşıtlarını kumanda etmek için kullanılan yöntemler hergün biraz daha gelişmektedir. Başlangıçta [[planör]]lerin kumandası kullanıcının tüm vücudunun hareketi ile ya da [[Alphonse Pénaud]]da olduğu gibi kanatlar yukarı doğru yükselen ve uca doğru sivrileşen bir forma sahipti. (Bu günki modern kanat şekli) Kuyruk ise, yatay konumlamayı sağlaması için ayarlanabilir yapıda ve aynı kanat özelliklerini taşıyordu. Çağdaş uçaklar ise elektronik olarak bilgisayarlar aracılığıyla kumanda edilmektedir. Çağdaş [[savaş uçağı|savaş uçakları]] tüm [[akrobatik manevra]]ları karşılayacak biçimde, uçuş bilgisayarından aldıkları sürekli komutlarla dengeli uçuşlarını sağlamaktadırlar.
 
== 20. Yüzyıl öncesi ==
[[Dosya:Early flight 02562u.jpg|thumb|150px|Havacılık tarihi: ''sol aşağı köşesinden saatin ters yönünde:'' [[Montgolfier Kardeşler]] (1784), [[Annonay]]'daki ilk balon deneyimi (1783), [[Jacques Charles|Charles]]'nın Paris ilk balon deneymi (1783), [[Jean-François Pilâtre de Rozier|Pilâtre de Rozier]] ve [[François Laurent d'Arlandes|d'Arlandes]]'nın ilk hava yolculuğu (1783), [[Jacques Alexandre César Charles|Charles]] ve [[Noël Robert|Robert]]'ın ilk hava yolculuğu (1783), [[Louis-Bernard Guyton de Morveau|Guyton de Morveau]]'nun ilk balon direksiyonu denemesi (1784), [[Jean-Pierre Blanchard|Blanchard]] ve [[John Jeffries|Jefferies]]'nin balonla [[Manş Denizi]] geçmesi (1785), Pilâtre de Rozier ve [[Pierre Romain|Romain]]'ın ölümleri (1785), İlk keşif balonu L'Entreprenant'ın [[Mabeuge]]'den [[Charleroi]]'ya nakli (1794), [[Fleurus Muharebesi]]'nde Coutelle'nın bindiği ''L'Entreprenant'' balonu, (1794)]]
[[Dosya:Early_flight_02561u.jpg|thumb|left|150px|Havacılık tarihi: ''sağ üst köşesinden saatin ters yönünde:'' Mainz Kuşatması sırasında Komutan [[Jean-Marie-Joseph Coutelle|Coutelle]] (1795), Geçen yüzyılın hava seyrüsefer ütopyaları, [[Louis-Sébastien Lenormand|Sébastien Lenormand]]'ın ilk paraşüt deneyimi, [[Montpellier]] (1783), [[Jacques Garnerin]]'ın paraşütle inmesi (1797), [[Louis Joseph Gay-Lussac|Gay-Lussac]] ve [[Jean-Baptiste Biot|Biot]] 4.000 metre yüksekliğinde (1804), [[Napolyon]]'un taç giyme logolu [[Balon (hava taşıtı)|balon]] (1804), Bayan [[Sophie Blanchard|Blanchard]]'ın ölümü (1819), [[Adriyatik Denizi]]'nde [[Francesco Zambeccari|Zambecarri]] ve iki ortağı (1804), [[Thomas Harris|Harris]]'in ölümü (1824), İtalyan balıkçılar tarafından kurtarılan [[Francisque Arban|Arban]] (1846), kromlitograf, Paris, 1890-1900]]
[[Dosya:Aeronautics2.jpg|thumb|150px|Havacılık: üst sırada: "[[Francesco Lana de Terzi|Lana]]'nın havacılık makinesi", "[[Montgolfier Kardeşler|Montgolfiers]]'nin balonu", "Blanchard'ın balonu",, orta sırada: "[[ André-Jacques Garnerin|Garnerin]]'ın paraşütü" (yükselişte), "[[Jacques Charles|Charles]] & [[Nicholas Louis Robert|Roberts]]'ın balonu", "Garnerin'ın paraşütü" (inişte), alt sırada: "[[Bruce Lunardi|Lunardi]] tarafından kullanılan kanatların şekli", "[[Jean-Pierre Blanchard|Blanchard]] tarafından kullanılan kanatların şekli"(Gravür, 1818)]]
[[Dosya:Leonardo Design for a Flying Machine, c. 1488.jpg|thumb|left|150px|[[Leonardo da Vinci]]'nin [[Ornithopter]]inin kanatları]]
Bakınız [[İlk uçan makineler listesi]] ve [[İlk uçan makine]].
31. satır:
[[1670]] yılında, [[Francesco Lana de Terzi]] basılmış olan bir yayınında{{fact}}, havadan hafif uçuşun içi vakumlanarak boşaltılmış bakır folyolardan yapılmış kürelerle olası olduğundan bahsetmiştir. [http://www.pilotundluftschiff.de/zzPL0076.jpg Tasarladığı hava taşıtının çizimi]. Aslında esas noktayı kaçırmamakla beraber bu tasarımda atladığı nokta kürelerin etrafını saran havanın basıncının kürelerin içlerine doğru ezilmelerine yani büzülmelerine neden olacağını atlamış olmasıdır.
 
=== Havadan hafif uçuş ===
[[Dosya:Ballon de Rozier.jpg|thumb|right|200px|İlk balonlu yükseliş 15 Ekim 1783'te 25 metre yükselerek Marquis d'Arlandes ve Pilatre de Rozier tarafından Montgolfier balonu ile yapılmıştır]]
[[Dosya:Giffard1852.jpg|thumb|left|200px|Giffard tarafından 1852 yılında bulunmuş olan yönlendirilebilir balon]]
50. satır:
Hernekadar, zeplinler 1. ve 2. dünya savaşlarında kullanılmış, hatta günümüzde bile sınırlı oranda kullanılıyor olsalar bile, gelişimleri havadan ağır hava taşıtlarının gelişimiyle durmuştur.
 
=== Kavramın daha iyi anlaşılması ===
[[Dosya:Governableparachute.jpg|thumb|200px|Sir [[George Cayley]]'in kumanda edilebilir [[paraşüt]]ü]]
[[Dosya:AlphonsePenaudPlanaphore.png|thumb|left|200px|''Planaphore''<br /> Alphonse Pénaud'un model uçağı , 1871]]
 
Havacılık üzerine basılmış ilk yayın, [[Emanuel Swedenborg]] tarafından [[1716]] yılında yapılmış olan [[Swedenborg uçan makinası|"Havada uçabilen bir makinanın çizimi"dir]]dir. Bu uçan makina, etrafını çok güçlü bir kanvas kumaşının sardığı çok hafif bir iskelete ve onun iki yanında yatay aksta hareket eden iki geniş kürek ya da kanata sahiptir ki bu kanatlar yukarı hareketlerinde hiçbir dirence maruz kalmaz iken aşağı hareketlerinde taşıma kuvvetini sağlamaktadırlar. Swedenborg, makinanın uçamayacağını çok iyi biliyordu ancak bunu uçma probleminin çözümüne yönelik iyi bir başlangıç olarak tahmin ediyordu. "İnsan vucudunun ağırlığından hafif olan ve daha büyük bir kuvvet gerektiren böyle bir makina hakkında konuşmak onu gerçeğe dönüştürmekten zor görünür. Belki de mekanik bilimi bu makinaya bir anlam kazandıracaktır. Eğer avantajları ve gerekliliği anlaşılırsa, belki de zaman içinde bizim çizimimiz geliştirilecek ve bizim şu anda sadece tahmin edebildiğimiz şeyin amacına ulaşılacaktır. Halihazırda, hernekadar ilk denemeleri için bazı fedekarlıklarda bulunulmuş ve kaybedilmiş bir bacak ya da kolu umursamamış olsalarda bu tür uçuşların doğada tehlikesiz yapılabileceğinin kanıtları bulunmaktadır." Swedenborg, bir hava taşıtını güçlendirerek (motor gücü) uçmanın temel sorunun çözümlenebileceğini söyleyerek geleceği gördüğünü kanıtlamıştır.
 
18. yüzyılın son yıllarında, Sir [[George Cayley]] uçuşun [[fizik]]i üzerindeki ilk titiz çalışmaları başlatmıştır. 1799 yılında bir planör planı sergiledi. Bu planör, kanatlarının planform yapısı dışında tamamen moderndi ve kumanda için ayrı bir kuyruğu vardı ve dengeyi daha iyi sağlayabilmek için pilot [[ağırlik merkezi]]nin altına yerleştirilmişti ve bu aracın modelini 1804 yılında uçurdu. Takip eden 50 yıl boyunca, havacılık üzerinde çalışmaya devam eden Cayley, ''taşıma'' ve ''sürükleme'' gibi [[Aerodinamik (havacılık)|Aerodinamiğin]] bir çok temel kavramını geliştirdi. Hem [[içten yanmalı motor|içten]] hem de barut ile doldurduğu dıştan yanmalı motorları kullanmasına rağmen, ilk güç verilmiş, hava taşıtı modelini yapma işini güç vermek için kauçuk (lastik) gücünü kullanan [[Alphonse Penaud]]'a bırakmıştır. Daha sonra Cayley, araştırmasını tam boyutlu bir araç yapmak için kullandı ve bunu ilk önce 1849 yılında insansız olarak uçurdu, sonra da [[Yorkshire]]'da 1853 yılında yardımcısı [[Brompton]]'dan [[Scarborough]]'aya kısa bir uçuş yaptı.
 
[[1848]] yılında, [[John Stringfellow]] ilk [[buhar motoru|buhar motorlu]] modelin test uçuşunu [[Chard, Somerset]] [[İngiltere]]'de gerçekleştirdi. Bu 'insansız' bir uçuştu.
66. satır:
 
[[Dosya:1874DuTemple.jpg|thumb|200px||left|[[Félix du Temple]]'in tek kanadı (monoplane)]]
Uçma sanatını geliştiren kişilerden biri de [[Francis Herbert Wenham]]'dır. Wenham, bir seri insansız başarısız planör imal etme teşebbüsünde bulunmuştur. Çalışmaları esnasında, kuş kanadı benzeri bir kanattaki [[taşıma kuvveti|taşımanın]] çoğunun kanadın önünde oluştuğunu bulmuştur. Bunu daha da ileri götürmüş ve ince kanatların birçok kişinin iddiasının aksine yarasa kanadı tipi kanatlardan daha iyi olduğunu, çünkü bu tür ince kanatların ağırlıklarına oranla daha çok [[hücum kenarı| hücum kenarları]] olduğunu farketmiştir. Günümüzde bu ölçüm, kanadın [[açıklık oranı]] olarak bilinmektedir. 1866'da bu çalışmasını o sıralarda yeni oluşmaya başlamış olan [[İngiltere Kraliyet Havacılık Topluluğu]]na sunmuş, ve çalışmasını kanıtlamak için, 1871 yılında, dünyanın ilk [[rüzgar tüneli]]ni inşa etmeye karar vermiştir. Topluluğun üyeleri, tüneli kullanarak kavisli kanatların, taşıma-sürükleme oranı 5:1 olan ve 15° hücum açısında Cayley'in Newtonsal ilişkilendirmesinden daha çok taşıma yarattığını bulmuşlardır. Bu da havadan ağır uçan makinaların, önceleri onları güçlendirmenin (motor vs ile) ve uçuşu kumanda etmenin problem olarak görünmesine rağmen kolaylıkla üretilebileceğini göstermişti.
 
=== Adımları hızlandırmak ===
1880'ler, [[20. yüzyıl]]a kadar birçok araştırmanın yer aldığı ateşli bir çalışma dönemi oldu. 1880'lerdeki gelişmelerin başlamasıyla ilk gerçek anlamda pratik [[planör]]ün inşası olanaklı oldu. Bu dönemde şu üç kişi gerçekten aktif rol aldılar: [[Otto Lilienthal]], [[Percy Pilcher]] ve [[Octave Chanute]]. Gerçek anlamda çağdaş planörlerden biri [[John J. Montgomery]] tarafındna üretildi ve bu planör kontrollu bir şekilde [[28 Ağustos]] [[1883]]'te [[San Diego]]'nun dışında uçuşunu gerçekleştirdi. Bu uğraşlar ancak çok yıllar sonrası bilinir oldu. Bir başka delta kanat tarzı planör [[Vienna]] yakınlarında [[1877]] yılında [[Wilhelm Kress]] tarafından yapıldı.
 
92. satır:
Bir başka havadan ağır uçuş denemesi ise [[Percy Pilcher]] tarafından, [[İngiltere]]'de yapıldı. Pilcher, 1890'ların ortalarına kadar başarıyla uçan; adları ''The Bat (Yarasa), The Beetle (Böcek), The Hawk (Şahin) ve The Gull (Martı)'' olan birçok çalışan [[planör]] üretti. [[1899]] yılında, günümüzdeki çalışmaların da uçabileceğini gösterdiği motorla güçlendirilmiş bir hava taşıtı [[prototip]]i inşa etti, ancak bu aracı deneyemeden önce bir planör kazasında öldü ve çalışmaları yıllarca unutuldu.
 
== 1900-1914 Arası "Öncüler Dönemi" ==
=== Havadan hafif ===
[[Dosya:Sd_num6_rounding_tower.jpg|thumb|right|Santos-Dumont #6, Deutsch Ödülünü almak için Eiffel Kulesinin etrafında dönüyor. Fotoğraf Smithsonian Enstitüsüne aittir (SI Neg. No. 85-3941)]]
Rutin kontrollü uçuş yapılabilen ilk [[hava taşıtı|hava araçları]] iskeletsiz [[zeplin]]lerdi ve daha sonra bunlar "blimp" adıyla anılacaklardı. Bu türün en başarılı öncü uygulayıcısı [[Brezilya]]lı [[Alberto Santos-Dumont]] idi. Santos-Dumont, bir balon ile içten yanmalı bir motoru çok verimli bir şekilde ilişkilendirmiştir. [[1901]] yılında, "Numara 6" adlı zeplinini [[Paris]] semalarında Saint Cloud Parkında [[Eiffel Kulesi]]nin etrafında dolaştırıp 30 dakikanın altında geri geldiğinde Deutsch de la Meurtha ödülünü kazandığında dünya çapında bir üne kavuşmuştur. Zeplinlerdeki bu başarısının ardından çeşitli havataşıtları tasarlama ve üretme işine koyulmuştur.
 
=== Zeppelin ===
İskeletsiz zeplinlerin büyük başarılar elde ettiği dönemde kumanda edilebilir iskeletli zeplinler de bük gelişmeler gösteriyordu. Aslında iskeletli zeplinler sabit kanatlı hava taşıtlarına göre kargo taşıma kapasitesi yönünden daha çok daha verimli olarak on yıllarca kullanıldılar. Kumanda edilebilir tasarım Alman kontu [[Ferdinand von Zeppelin]] tarafından geliştirilmiştir.
 
İlk gerçek anlamdaki [[Zeplin]]in inşası [[1899]] yılında [[Friedrchshafen]]'deki MAnzell koyundaki Constance Gölünde yer alan şişirme tesislerinde başladı. Bu başlangıç işlemlerini çok kolaylaştırıyordu çünkü adı geçen tesis rüzgara göre ayarlanabiliyordu. İlk zeplin [[prototip]]i olan ''LZ 1'' ("Luftschiff Zeppelin") 128 m idi ve dengeleri iki askı yeri arasındaki hareketli ağırlıkla sağlanmış 10,6 kW (14,2 ps) gücünde iki adet Daimler marka motora sahipti.
 
=== Langley ===
[[Dosya:Samuel Pierpont Langley - Potomac experiment 1903.jpeg|thumb|left|200px|[[Potomac Nehri]] üzerideki havacılık deneyi, 1903, [[Samuel Pierpont Langley]].]]
 
115. satır:
([[Glen Curtiss]], Aerodrome'a çeşitli modifiyeler (eklemeler-değişiklikler) yaptı ve [[1914]] yılında onu başarıyla uçurdu - İşte bu yüzden Smithsonian Enstitüsü hala "uçan ilk makina"nın Aerodrome olduğu iddiasını sürdürmektedir.)
 
=== Wright Kardeşler ===
Lilienthal'ın uçmadan önce sıçra prensibinden yola çıkan Wright kardeşler, güçlendirilmiş (motorlu) bir taşıt üretmetmeden önce 1900'den 1902 yılına kadar bir seri [[uçurtma]] ve [[planör]] denemeleri yaptılar. Planörleri, her nekadar 19. yüzyıl'daki öncellerinin yazdığı ve tecrübe ettikleri kadar olmasa da çalışıyordu. 1900 yılında uçurdukları ilk planör ancak umduklarının yarısı kadar taşıma sağlamıştı. Takip eden yıl ürettikleri ikinci planör ise çok daha kötü sonuç vermişti. Pes etmek yerine, Wright kardeşler tasarladıkları 200 kanat üzerinde [[taşıma]] ve [[sürükleme]] hesapları ile ilgili deneyler yapacakları ve ölçümler için değişik aletlerle geliştirdikleri kendi [[rüzgar tüneli|rüzgar tünellerini]] inşa ettiler. Sonuç olarak, taşıma ve sürükleme ile ilgili kendilerinden öncekilerin yaptıkları hataları düzelttiler. Ancak [[1883]]'ten beri bilinen ve onlara daha büyük bir avantaj sağlaması olası olan [[Reynold sayısı]] etkisini gözden kaçırdılar. Böylece buldukları yeni hesaplamaları kullanarak 1902 yılında uçuracakları üçüncü planörü inşa ettiler. Bu model öncekilerden çok daha başarılı oldu. Sonunda, bu sıkı ve titiz çalışmaları, modellerini denemek için bir rüzgar tüneli inşa etmeleri ve gerçek boyuttaki modellerinin test uçuşlarını yapmaları sadece doğru çalışan bir hava taşıtı imal etmelerini sağlamamış aynı zamanda tüm bu çalışmaları [[Uçak mühendisliği| uçak mühendisliğinin]] de gelişmesine önayak olmuştur.
 
[[Dosya:First flight3.jpg|left|thumb|[[Wright Flyer]] (Wright Uçucu -Uçan), ilk sürdürülebilir kumanda edilebilir ve güçlendirilmiş (motorlu) uçak.]]
126. satır:
[[Orville Wright]] tarafından yapılan 12 saniye süren ve 37 m'lik olan ilk uçuş sonradan çok ünlenecek bir fotoğrafla kayıt altına alınmıştır. Aynı gün, dördüncü uçuşta [[Willbur Wright]] 59 saniyelik ve 260 metrelik bir uçuş yapmıştır. Yaptıkları uçuş denemeleri 4 cankurtaran ve kasabadan bir kişi tarafından izlenmiştir ve bu da bu uçuşları hem halka açık ilk uçuş yapmış hem de en iyi kayıt altına alınan uçuş yapmıştır.
 
=== Diğer öncü uçuşlar ===
Aynı dönemde diğer [[mucit]]ler de kısa uçuşlar yapmış ya da yaptıklarını iddia etmişlerdir. [[14 Ağustos]] 1901 yılında, [[Gustave Whitehead]] güçlendirilmiş bir taşıt ile uçtuğunu rapor etmiştir. Ancak bu uçuşunu kayıt altına almayı becerememiş olmasına rağmen, daha sonra uçtuğu [[Numara 21 (uçak)|Numara 21]] adlı taşıtın bir kopyası başarıyla uçurulmuştur. [[Lyman Gilmore]] da [[15 Mayıs]] 1902 de başarıya ulaştığını iddia etmiştir. [[31 Mart]] 1903 yılında, [[Yeni Zelanda]]'da, [[Richard Pearse]] ve ''South Canterbury'' çiftçisi bir tekkanat üretip bunu defalarca başarılı bir şekilde uçurmuşlardır. Ancak, Pearse'ın kendisi bile bunun kontrolsüz bir uçuş olduğunu itiraf etmiştir ve uçuşun daha doğru dürüst bir yükseklik (irtifa) kazanmadan çakılarak bittiğini belirtmiştir.
 
157. satır:
Her ne kadar ilk gerçek anlamda tanımlanabilecek [[helikopter]], [[Fock FA-61]] (Almanya [[1936]]) olsa da, yerden havalanabilen ilk helikopter [[1907]] yılında uçmuştur.
 
== 1914 - 1918: I. Dünya Savaşı ==
''Ana madde: [[I. Dünya Savaşında Havacılık]]''
 
172. satır:
Uçaklar birbirlerine ateş etmeye başlamadan hemen önce sorun silahı yerleştirerek uygun durağan bir konumun bulunamamasıydı. Fransızlar bu sorunu, 1914 yılında [[Rolan Garros]]'un uçağının önüne bir makinalı tüfek takmasıyla çözdüler, fakat [[Adolphe Pegoud]] 5 zafer kazanarak, ilk "uçan as|as" oldu ve sonrasında da çarpışmada ölen ilk as olacaktı.
 
== 1918 - 1939: "Altın Çağ" ==
[[I. Dünya Savaşı]] ve [[II. Dünya Savaşı]] arasında geçen yıllar uçak teknolojisinde büyük gelişmelere tanık oldular.
 
185. satır:
1930'larda hem Almanya'da hem de İngiltere'de [[jet motoru]]nun geliştirilmesine başlandı. İngiltere'de, [[Frank Whittle]] 1930 yılında bir jet motoru patenti aldı ve 30ların sonuna doğru da bir motor geliştirmeye başladı. Almanya da, [[Hans von Ohain]] kendi jet motorunun patentini 1936 yılında aldı ve benzer bir motoru geliştirmeye başladı. Her ikisi de birbirlerinden habersizdi ve hem Almanya hem de İngiltere kendi jet uçaklarını II. Dünya Savaşı'nın sonunda geliştirmişlerdi.
 
== 1939 - 1945: II. Dünya Savaşı ==
[[Dosya:B29.maxwell.750pix.jpg|right|thumb|[[B-29 Superfortress]] (Süperkale), Ağır bombardıman uçağı]]
 
265. satır:
Ayrıca [[II. Dünya Savaşı'ndaki uçakların listesi]]'ne bakınız.
 
== 1945 - 1991: Soğuk Savaş ==
[[Dosya:DeHavilland Comet.jpg|thumb|right|[[De Havilland Comet|D.H. Comet]], dünyanın ilk jet yolcu uçağı.]]
 
272. satır:
II. Dünya Savaşının sonunda bile, hala, uçak ve füze teknolojilerinde daha fazla gelişmeye gereksinim vardı. Daha savaşın bitmesinin üzerinden çok geçmemiş olsa da, Ekim 1947'de, Chuck Yeager [[Bell X-1]] adlı füze ile ses hızını geçti. Her ne kadar, savaş sırasında, bazı pilotların bombardıman için daldıklarında ses hızını geçtiklerine dair söylentiler olmuş olsa da, bu uçuş, kontrollü ve seviyeli bir şekilde ses duvarının geçildiği ilk uçuş olmuştur. Bunu takiben 1948 ve 1952 yıllarında, bir jet uçağı Atlantiği ilk defa geçmiş ve [[Avustralya]]'ya ilk durmadan yapılan uçuş gerçekleşmiştir.
 
[[1950]]'ler askeri havacılık tarihinde yeni bir çağ olarak yazılacaktı. [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]], Kuzey Amerika ve Avrupa'ya [[Nükleer silah|Nükleer silahlar]]lar taşıyacak kadar uzun mesafeli uçuşlar yapabilecek bombardıman uçaklarını geliştirdiğinde, Batı ülkeleri buna o uçakları, hedeflerine ulaşmadan önce yakalayıp yokedecek engelleyici uçaklar ile karşılık verdiler.
 
1961 yılında, gökyüzü insanlı uçuş için artık bir sınır oluşturmaktan çıktı ve [[Yuri Gagarin]] dünyadan ayrılıp, 108 dakikalık bir yörünge uçuşunu yapmıştı bile. Bu aşama, 1957 yılında [[Sputnik 1]]'in Sovyetler Birliği tarafından uzaya fırlatılmasıyla başlamış olan [[Uzay Yarışı|uzay yarışıyarışın]]nıı hızlandırdı. [[ABD|Birleşik Devletler]], buna yanıtı [[Mercury Projesi|Merkür]] uzay kapsülü ile [[Alan Shepard]]'ı bir yörünge altı uçuş için uzaya göndererek verdi. [[Aloutte 1]]'in 1963 yılı da uzay gönderilmesiyle [[Kanada]] uzaya bir [[Yapay uydu|uydu]] gönderen üçüncü ülke oldu. ABD ve SSCB arasındaki bu uzay yarışı, insanoğlunun [[1969]] yılında aya [[Apollo 11|inmesiyle]] insanlı uçuşun doruk noktasına ulaşmasına neden oldu.
 
Bu dönemde havacılık tarihindeki tek gelişme uzayda elde edilen bu başarı değildi elbette. 1967 yılında, [[X-15]] adlı uçak, bir uçak için elde edilmiş en hızlı rekoru 6,1 [[Mach sayısı|Mach]] (7.297 km/s) değerine ulaşarak belirliyordu. Atmosfer dışında uçmaları için tasarlanmış uçakları bir kenara koyarsak, bu rekor motorlu uçuş için elde edilmiş en yüksek hava hızıdır ve hala geçerliliğini korumaktadır.
285. satır:
Örneğin, [[1979]] yılında [[Gossamer Albatross]], İngiliz kanalını geçen ilk insan gücüyle çalışan hava taşıtı oldu. Bu başarı yüzyıllardır süre gelen insan hayal gücünün gerçeğe dönüşümü olmasına rağmen ne ticari ne de askeri havacılığın gelişimine büyük bir katkı sağladı. 1986 yılında [[Dick Rutan]] ve [[Jeana Yeager]] dünyanın çevresini hiç yakıt ikmali yapmadan ve inmeden bir uçakla katettiler. 199 yılında [[Bertrand Piccard]], dünyanın etrafını [[balon]]la dolaşan ilk insan oldu. 20. yüzyılın sonuna gelindiğinde, sesaltı havacılık için artık geliştirilmesi gereken küçük veya büyük başarıların tamamı elde edilmişti. Bundan sonra, gözler uzayın keşfine ve sesten hızlı uçuşa yönelmişti. Artık, [[Ansari X Ödülü]] gibi ödüller sayesinde bir çok havacılık tutukununun amacı kişisel sesten hızlı roketlerini yaparak atmosfer dışına çıkmayı başarmak olacaktı.
 
== 2001 - Gelecek ==
21. yüzyılın başında sesaltı havacılık, tamamen kendi kendini yönetebilen veya uzaktan yönlendirilebilen taşıtlar için pilot kavramını ortadan kaldırma konusuna odaklandı. Birçok [[İnsansız hava araçları|İnsansız Hava Aracı]] ya da İHA geliştirildi. 2001 Nisan'ında insansız hava taşıtı [[Global Hawk]], Amerika'daki Edwards Hava Üssünden kalkıp Avustralya'ya durmadan ve yakıt ikmali yapmadan uçtu. Bu bugüne kadar bir noktadan diğer bir noktaya yapılmış en uzun insansız hava aracı uçuşuydu ve tam 23 saat 23 dakika sürmüştü. 2003 Ekim'inde ilk defa Atlantik'i geçecek ve tamamen kendi kendine kontrollü olan bilgisayar kontrollü bir model uçağın uçuşu gerçekleşti.
 
293. satır:
Bu geri adıma ve havacılığın gelişimindeki yavaşlamaya rağmen, 21. yüzyılın havacılık açısından parlak bir yüzyıl olacağı kanısı genel bir kanıdır. Uçaklar ve füzeler, hızları ve taşıma kapasiteleri bakımından özgün ve asla küçümsenmemesi gereken kabiliyetler taşımaktalar. İnsanların bir yerden bir yere gitmesine gerek duyulduğu sürece havacılığa da gerek duyulacaktır.
 
== Dış bağlantılar ==
* http://www.flyingmachines.org/ -- İngilizce
* http://www.thewrightbrothers.org/fivefirstflights.html -- İngilizce
* [http://www.centennialofflight.gov/essay/Prehistory/PH-OV.htm Havacılığın Prehistoryası] -- İngilizce
* [http://www.funlabo.com/aviation/ Küçük havacılık bilgisayar oyunları] -- İngilizce
* [http://content.lib.washington.edu/transportationweb/index.html Washington Üniversitesi Kütüphanesi Sayısal Kolleksiyonu – Taşımacılık Fotoğrafları] -- İngilizce
* [http://www.spaceflighthistory.com ABD Uzay uçuşları tarihi] -- İngilizce
 
== Kaynakça ==
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Aviation_history İngilizce Vikipedideki [[17 Mart]] 2007 tarihli havacılık tarihi maddesi ]
{{Kaynakça}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Havacılık_tarihi" sayfasından alınmıştır