Aram Haçaturyan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Xqbot (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: hu:Aram Iljics Hacsaturján
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
'''Aram Haçaturyan''' ([[Ermenice]]: Արամ Խաչատրյան, [[Rusça]]: Аpaм Ильич Xaчaтypян ) 6 Haziran 1903 / 1 Mayıs 1978, [[Ermeniler|Ermeni]] asıllı [[Sovyet]] [[beste]]ci.
 
== Yaşamı ==
Aram ilyiç Haçaturyan Çarlık Rusya'sına bağlı [[Gürcistan]]'ın başkenti Tiflis'de fakir bir Ermeni ailesinin çocuğu olarak doğdu. Gençliğinde çevresinde duyduğu [[müzik]]le büyülenmişti ama başlangıçta müzik eğitimi almadı. 1921’de tek kelime rusça bilmeden [[Moskova]]’ya gitti. Daha önce bir müzik eğitimi almamasına rağmen yeteneği sayesinde [[Mihail Gnessin]] yönetimindeki Gnessin Enstitüsüne [[çello]] öğrencisi olarak kabul edildi. 1925’de kompozisyon sınıfına girdi ve 1929’da Nikolay Myaskovski yönetiminde çalışacağı [[Moskova Konservatuvarı]]na geçti. 1930’larda sınıf arkadaşı Nina Makarova ile evlendi. 1951’de Moskova Gnessin Devlet Müzik ve Eğitim Enstitüsüsü’nde profesör olarak göreve başladı. Besteciler Birliğinde de önemli görevler aldı ancak , “şekilci” bulunarak Prokofyef ve Şostakoviç’le birlikte eserleri kınandı. Her şeye rağmen bu üçlü Sovyet müziğinin devleri olarak tanındı ve 20. yüzyılın önde gelen bestecileri olarak kabul edildi.
 
== Haçaturyan ve komünizm ==
Haçaturyan [[komünizm]]e büyük heves besledi. 1920’lerde Ermenistan bir Sovyet Cumhuriyeti ilan edildiğinde Gürcü-Ermeni sanatçılarla bir propaganda turuna katıldı. 1943’de Komünist Parti’ye katıldı. Ermenistan sevgisi ile beraber komünist ideallere bağlılığını eserlerinde görmek mümkündür. Özellikle Gayane adlı balesi bir kollektif çiftlikte geçer. İkinci senfonisi komünizme övgü olarak sunulmuştur. Ancak ironik olarak bu eseri Parti’nin gazabını üstüne çekmiştir. Yapıtı hakkında “... insanların benim eserde yazılı olmayan programımı anonssuz hissetmelerini istedim. Bu eserin Sovyet insanının büyük ve güçlü ülkelerinden duydukları kıvanç ve gururu ifade etmesini istedim” demiştir. Ama eser programında açıkça ifade edilmeyen bu niyeti geri tepmiş ve Parti sekreteri Andrey Jdanov tarafından çıkarılan hükümle Şostakoviç,Prokofyev,Haçaturyan ve bir kısım diğer Sovyet besteci şekilci ve halk karşıtı olmakla suçlanmıştır. O günler hakkında “zor ve trajik günlerdi. Meslek değiştirmeyi ciddi olarak düşündüm” diyecektir.
1-Mayıs-1978’de ölen besteci Erivan’da toprağa verilmiş ve 1998’de 50 [[dram]]’lık kâğıt para üstüne resmi konulmuştur.
 
== Eserleri ==
=== ''Senfoniler'' ===
* [[Senfoni]] No. 1
* Senfoni No. 2
* Senfoni No. 3
 
=== ''Solo enstrumanlar ve orkestra için'' ===
* [[Piyano]] [[Konçerto]]su
* [[Keman]] Konçertosu
* [[Çello]] Konçertosu
* Piano ve [[Orkestra]] için Konçerto-[[Rapsodi]]
* Keman ve Orkestra için Konçerto-Rapsodi
* Çello ve Orkestra için Konçerto-Rapsodi
* Masquerade Süiti
* Lermontov Süiti
 
=== ''[[Bale]]'' ===
* [[Spartaküs]], TRT'de de gösterilen "[[Kaptan Onedin]]" dizisinde kullanılmıştır.
* Gayane, meşhur Kılıç dansı (Sabre Dance) bölümünü içerir.
 
=== ''[[Oda müziği]]'' ===
37. satır:
 
{{DEFAULTSORT:Hacaturyan, Aram Ilyic}}
 
[[Kategori:1903 doğumlular]]
[[Kategori:1978 yılında ölenler]]