Yeni Dünya maymunları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Erdall (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Erdall (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
17. satır:
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Platyrrhini}}
}}
[[Resim:Ateles geoffroyi.jpg|thumb|NurTutunmak beiiçin denkullanılabilen Neuweltaffenkuyruk istgeliştiren estek beimaymun einigentürleri Artenbu zurgrupta Entwicklung eines Greifschwanzes gekommen – hier ein [[Klammeraffen|Klammeraffe]]bulunur.]]
'''Yeni Dünya maymunları''' veya '''Yassı burunlu maymunlar''' (Platyrrhini) bir [[maymun]] grubudur. Bu grub [[Amerika]] kıtasında yaşayan tüm primatları (insan hariç) kapsar. [[Eski Dünya maymunları]] ve [[uzun bacaklı makigiller]] ile birlikte [[kuru burunlu maymunlar]] grubunu oluştururlar.
 
24. satır:
 
== Yayılım ==
Yeni Dünya maymunlarına [[MexikoMeksiko]]'nun güneyinden [[ArjentinArjantin]]'in kuzeyine kadar varan bir coğrafyada raslanılır. En fazla tür çeşitliliği [[Güney Amerika]]'nın orta ve kuzey kısmında özellikle [[Amazonas]] ormanlarındadır. [[Karibik adaları]]nda adalarında yaşamış [[Antil maymunları]]'nın soyu ise tükenmiştir.
 
== Yaşam şekli ==
32. satır:
 
== Beslenme ==
Büyük türler genelde sırf otoburdur, küçük türler böcek ve diğer küçük hayvanlardahayvanlar da yer.
 
== Sınıflandırma ==
{{Başka dilden çevrilmekte}}
[[Resim:Callithrix geoffroyi-1.jpg|thumb|DieBir [[Krallenaffen]]Pençeli (hiermaymungiller|pençeli der [[Weißkopf-Büschelaffemaymun]]) weichen in einigen Merkmalen wie den Krallen, den Zähnen und der Fortpflanzung von den übrigen Neuweltaffen ab.]]
Eski Dünya maymunları, Yeni Dünya maymunlarının kardeş taksonudur. İlk atalarının nasıl Amerika'ya ulaştıkları henüz tamamen aydınlatılamadı. Büyük bir olasılıkla bazen karadan koparak denize sürüklenen bir [[Yüzen ada]] ile [[Oligosen]] devrinde henüz daha dar olan [[Atlantik okyanusu]]nu aştılar. Bulunan en eski fosil 26 milyon yıl önce yaşamış ''[[Branisella]]'' cinsine aitdir.
Entwicklungsgeschichtlich stellen die Altweltaffen das [[Schwestertaxon]] der Neuweltaffen dar. Wie die Vorfahren dieser Tiere nach Amerika gekommen sind, ist nicht restlos geklärt. Möglicherweise sind sie auf pflanzenbestandenen [[Schwimmende Insel|schwimmenden Inseln]], die sich von [[Mangrove (Ökosystem)|Mangrove]]n gelöst haben, über den damals viel schmaleren [[Atlantik]] getrieben worden. Dieser Vorgang fand vermutlich im frühen [[Oligozän]] statt. Der älteste Fund eines Neuweltaffen ist das rund 26 Millionen Jahre alte Fossil ''[[Branisella]]''.
 
Eski sınıflandırmalarda [[Pençeli maymungiller|pençeli maymunlar]] (Callitrichidae) ve „pençesiz maymunlar“ (Cebidae) olarak ikiye ayırılmıştılar. Ama bazı pençesizlerin kendi grubundan daha çok diğer gruptan bazı türlerle yakın akraba olduğu tespit edilince bu sınıflandırma kaldırıldı. Bugün 5 familyaya ayrılırlar:
Die frühere Zweiteilung in [[Krallenaffen]] (Callitrichidae) und „Nicht-Krallenaffen“ (Cebidae) hat sich als inkorrekt herausgestellt, da einige Vertreter der Nicht-Krallenaffen näher mit den Krallenaffen verwandt sind als untereinander. Heute werden die Neuweltaffen in bis zu fünf Familien unterteilt (die folgende Liste gibt die Systematik bis zur Gattungsebene wider):
 
* [[KrallenaffenPençeli maymungiller]] (Callitrichidae)
** [[Tamarine]] (''Saguinus'')
** [[LöwenäffchenTamarinler]] (''LeontopithecusSaguinus'')
** [[SpringtamarinArslan maymunları]]e (''CallimicoLeontopithecus'')
** [[MarmosettenAtlayan tamarinler]] (''CallithrixCallimico'')
** [[KapuzinerartigeMarmosetler]] (Cebidae''Callithrix'')
** [[KapuzineraffenKapuçingiller]] (''Cebus''Cebidae)
** [[TotenkopfaffenKapuçinler]] (''SaimiriCebus'')
** [[Kuru kelle maymunları]] (''Saimiri'')
* Aotidae
** [[NachtaffenGece maymunları]] (''Aotus'')
* [[Klammerschwanzaffen]] (Atelidae)
** [[Klammeraffen]] (''Ateles'')
** [[SpinnenaffenÖrümcek maymunları]] (''Brachyteles'')
** [[WollaffenYünlü maymunlar]] (''Lagothrix'')
** [[Gelbschwanz-WollaffeSarı kuyruklu yünlü maymunlar]]n (''Oreonax'')
** [[Brüllaffen]] (''Alouatta'')
* [[SakiaffenSakigiller]] (Pitheciidae)
** [[SpringaffenAtlayan maymunlar]] (''Callicebus'')
** [[UakarisUakariler]] (''Cacajao'')
** [[BartsakisSakallı sakiler]] (''Chiropotes'')
** [[SakisSakiler]] (''Pithecia'')
** [[AntillenaffenAntil maymunları]] (Xenotrichini) †
 
Die ersten drei Gruppen bilden eine gut belegte gemeinsame Abstammungslinie. Manchmal werden dementsprechend Krallen- und/oder Nachtaffen in die Kapuzinerartigen (Cebidae) eingefügt.
 
== Kitaplar ==