Vikipedi

II. Şâban: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
8. satır:
| önce gelen = [[Selahaddin Muhammed]]
| sonra gelen = [[Alaeddin Ali]]
| hanedan = [[Bahri Hanedanı]]
| babası = ZeyneddinEbu ŞabanMaali Hasan
| annesi =
| doğum tarihi = yak. 1351
15. satır:
}}
 
'''Zeyneddin Şaban''' tam ismiyle '''Malik Eşref Zeyneddin Şaban bin Hasan''' (d. yak. 1351 - ö. ?) Sultan [[Ebu Maali Hasan]]'in oğlu ve Sultan [Kalavun]]'un torunu olup [[1363]]'de bir devlet darbesiniyle tahttan indirilen amcasiamcası [[Selahaddin Muhammed]] yerine yaklasikyaklaşık 12 yasindayaşında iken tahta geçirilen ve 1363 - 1377 döneminde saltanat süren [[Türk]] kökenli Bahri Hanedanı'ndan [[Memluk Devleti]] hükümdarı.
 
== Yaşamı ==
 
[[Dosya:Mamluk Shaban II copper fals Hama.jpg|thumb|left|150px|Zeyneddin Şaban donemindedöneminde darp edilmisbastırılmış bakir 1 Fals sikkesi]]
 
Sultan Zeyneddin SabanŞaban yetiskintahta olmadigigeçtiğinde icin12 veyaşında Bahriyetişkin sultanlarainiolmadığı gelenegiiçin haline gelendevlet iktidar gucunugücünü elindeüzerine tutmaalmadı. yetenegiSon olmadigiBahri icinsultanlarının geleneğine göre esas devlet gucu gücü Mogol[[Moğol]] asilliasıllı Atabegi olan "Yelboga el-Umari" elindeydi. MisirMısır hala 1348/1349 yillarindayıllarında gecengeçen ve halkinhalkın 1/3ini oldurenöldüren buyukbüyük veba salginininsalgınının etkilerinden kurtulamamistikurtulamamıştı.
 
===Yeni bir Haçlı Seferi hazırliğıhazırlığı===
 
Misir'da Bahri sultanlari ardiardina degismekte iken Hristiyan Avrupa'da bir yeni Haclilik hevesi kendini gostermisti. [[Bizans]] Imparatoru [[V. Yanis Palaiologos]] Hristiyanlari birlestip doguya yoneltmek icin Italya'ya gitmis ve [[Avignon]]'da kusatma altinda Papa [[VI. Innocentius]] yeni bir Hacli seferi icin 1357de [[Kıbrıs Krallığı]], [[Venedik Cumhuriyeti]], [[Izmir]] ve [[Rodos]]'da uslenmis [[Hospitalier Şövalyeleri]]'nden olusan yeni bir Hristiyan ulkeler koalisyonu kurmustu. Bu seferi hazirlamak icin "Piyer Tomas" adli bir papaz atanmis ve bu papaz bu Hacli Seferinin once Misir Memluklu Devleti ve ozellikle Iskenderiye uzerine yonelmesi icin tum organizasyon gucunu odaklamaya baslamisti.<ref name="clot">Clot, Andre (2009), ''L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves'' Paris:Perrin ISBN 9782262030452. Bolum: "Le temps des crises / Une étrange croisade}</ref>Bu Hacli Seferi donama ve ordusuna komuta edecek kisi olarak Lusignan Hanedanindan Kibris Krali olan I. Peter tayin edilmisti.
<!--
L’empereur [[empire byzantin|byzantin]] [[Jean V Paléologue]] tâche d'obtenir des renforts de l'Occident par la reconnaissance de l'union religieuse. Le [[pape]] [[Innocent VI]] qui siège comme son prédécesseur à [[Avignon]] avait reconstitué la ligue antiturque regroupant [[liste des rois de Chypre|Chypre]], [[République de Venise|Venise]] et les [[ordre de Saint-Jean de Jérusalem|chevaliers de Rhodes]] à [[İzmir|Smyrne]] en 1357. Il a mandaté [[Pierre Thomas (patriarche)|Pierre Thomas]] pour mener des négociations avec l’empereur Jean V. Ces négociations échouent <ref name="dmn-285">{{Ouvrage |nom1=Donald MacGillivray Nicol |titre=op. cit. |passage=285 |titre chapitre=Byzance vassale des Turcs. Le règne de Jean V Paléologue}}</ref>. En 1366, [[Amédée VI de Savoie|Amédée de Savoie]] vient au secours de son cousin l’empereur de Byzance en partant de Venise, et contient un temps les turcs en leur reprenant [[Gelibolu|Gallipoli]]<ref name="dmn-289">{{Ouvrage |nom1=Donald MacGillivray Nicol |titre=op. cit. |passage=289 |titre chapitre=Byzance vassale des Turcs. Le règne de Jean V Paléologue}}</ref>. Pierre Thomas met toute son énergie dans l’organisation d’une croisade contre les Mamelouks<ref name="ac-152">{{Ouvrage |nom1=André Clot |titre=op. cit. |passage=152 |titre chapitre=Le temps des crises / Une étrange croisade}}</ref>. Il sollicite toutes les puissances occidentales, reçoit des paroles encourageantes mais pas d’aide directe sauf de [[Pierre Ier de Chypre|Pierre I{{er}}]] [[Liste des rois de Chypre|roi de Chypre]]. Les préparatifs vont bon train quand une révolte en [[Crète]] l’oblige à différer son départ<ref name="ac-152" />.
 
Hazirliklar sona ermekte iken Girit'te cikan bir isyan bu seferi geciktirdi. Sonunda Haziran 1365de I. Peter Venedik'ten aldigi donanma destdgidestegi ile ayrildi. Venedik sagladigi destek filoyu sartli vermisti. Venedik-Memluklu ticaretinin merkezi olan [[İIskenderiyeİskenderiye]]'ye hcuum edilmeyecek ve Venedik-Memluklu ticaretine zarar verilecek hucumlaradan kacinilacakti. Ama talana goz dikmis olan I. Peter ve Hacli birlik komutanlari dostlarina verdikleri sozleri tutmayi bir fazilet saymaktaydilarsaymamaktaydilar. Peter'in Hacli ordusunu tasiyan filo Rodos'a vardiginda Iskenderiye hucum etme karari alinmis ve filonun Venedikli kaptan ve tayfalari talandan pay almakla sartiyla bu karara karsi gelmemislerdi.▼
-->
 
===Haçlıların İskenderiye'yi işgali ve talanı===
 
{{ana madde|İskenderiye'ye Haçlı Seferi}}
▲Sonunda Haziran 1365de I. Peter Venedik'ten aldigi donanma destdgi ile ayrildi. Venedik sagladigi destek filoyu sartli vermisti. Venedik-Memluklu ticaretinin merkezi olan [[İIskenderiye]]'ye hcuum edilmeyecek ve Venedik-Memluklu ticaretine zarar verilecek hucumlaradan kacinilacakti. Ama talana goz dikmis olan I. Peter ve Hacli birlik komutanlari dostlarina verdikleri sozleri tutmayi fazilet saymaktaydilar. Peter'in Hacli ordusunu tasiyan filo Rodos'a vardiginda Iskenderiye hucum etme karari alinmis ve filonun Venedikli kaptan ve tayfalari talandan pay almakla sartiyla bu karara karsi gelmemislerdi.
 
I. Peter'in Hacli ordusunu tasiyan filo Rodos'a vardiginda Iskenderiye hucum etme karari alindi. Filonun Venedikli kaptan ve tayfalari talandan pay almakla sartiyla bu karara karsi gelmediler. 150 gemiden olusan filo 3 Ekim 1365de Iskenderiye limani onune geldi. Hacli ordusu 1.400u atli suvari olan 10.000 askerden olusmaktaydi. Karaya cikma ertesi gune ertelendi. Bu kisa donemde Iskenderiye muslumanlari organize olmaya vakit buldular. Ertesi gun Haclilar karaya cikmaya baslayinca buyuk bir okcu hucumu ile karsilastilar. Fakat Iskenderiye halki iyi organize edilmemisti ve sehirde cok az sayida asker bulunmaktaydi; fakat sayica ustunduler. Bircok Hacli asker geri cekilmek istemekteydi; ama I. Peter sehri isgal etmeye cok azimliydi. Sonunda ozellikli karaya cikarilan Hacli suvari birlikleri tarafindan sehrin direnisi kirildi. Sehrin savunuculari kacmak zorunda kaldilar. <ref name ="clod"> Say.153 Bolum:=" =Le temps des crises / Le sac d’Alexandrie}}</ref>.
 
İskenderiye'yi ele geçiren Haçlılara 1 hafta şehri talan etme izini verildi. Haçlılar da halkin mal ve mülkü yağmalamaya, taşıyamadıklarini yakıp yıkmaya, özellikle fidye verbilecek müsluman halki esir almaya veremeyecekleri eziyet edip öldürmeye basladi. Limanda bulunan Venedik gemileri talan edilen mal mulk ve esir edilen İskenderiyeli ile doldu. Haftanın sonunda İskenderiye'de talan edilecek hiç bir mal, işe yarayacak esir edilecek hiçbir kişi kalmamıştı. Şehir harabeye döndürülmüştü. Haçlı filosu limandan ayrıldı. Birkaç gemi o kadar dolu idi ki fazla gidemeden battı; ama filonun büyük bir kısmı Kıbrıs'a döndü. Birçok esir sonradan fidye toplamak uzere Kibris'a getirilmişti. Venedikliler de ticaretten alamadıkları kârı talandan aldikları pay ile karşıladıler.
Satır 46 ⟶ 45:
===Ölümü===
 
Yelboga'nin zalimligi Kahire halkinin ve kolemenlerin daha da nefretini cekmeye basladi. Sonunda 1377de Yelboga'nin eski bir kolemeni olan Cerkes asilli bir memluklu emir olan [[Berkuk]] tarafindan organize edilen bir memluklu kligi bir devlet darbesi yapmaya koyuldu. Bu darbe devlet gucleri tarafindan bastirilmaya baslandi ve Berkuk Suriye'ye kacti. Ama bu komplo Sultan Zeyneddin Saban ve emir Yelboga'nin olumlerine neden oldu. Zeyneddin Saban Bahri sultanlara arasinda az bulunur nitelikleri ile "yumusak tabiati, iyilik ve sefkati" ile taninmisti ve olumu halk icinde bu nedenle cok uzuntu yaratti. Zeyneddin Saban'in 10 yasindaki oglu [[Alaeddin Ali]] Memluklu Devleti sulatnisultani olarak tahta getirildi. Kacmis olan Berkuk da donerek Atabeg goreviyle gercek devlet iktidarini eline gecirdi.
 
==Dipnotlar==
Satır 64 ⟶ 63:
{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu|önce = [[Selahaddin Muhammed]]<br> (1361 - 1363)
|başlık= [[Dosya:Mameluke Flag.svg|50px]]<br/> '''[[Memlûk Sultanlığı]]'''<br/>[[Bahri Hanedanı]]
|yıllar= [[1363]] - [[1377]]
|sonra= [[Alaeddin Ali]] (1377 - 1381}}
{{bitiş kutusu}}
Satır 72 ⟶ 71:
 
[[Kategori:Memlük sultanları]]
[[Kategori:Bahri Hanedanı sultanları]]
[[Kategori:1351 doğumlular]]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/II._Şâban" sayfasından alınmıştır