I. Şuppiluliuma: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{çalışma}}
'''Şuppiluliuma''' (ü. MÖ 14. yy/ Şuppiluliuma, adı [[Hititçe]] olan ilk Hitit kralıdır. Şuppi Hititçe ''saf'', luli ise ''kaynak'' anlamında; Şuppiluliuma, ''saf kaynaklı'' anlamındadır.<ref>http://hattusa.tripod.com/page02_tr.htm</ref>), yaklaşıkYaklaşık 35 yıl boyunca [[YakındoğuYakın Doğu]] tarihine damgasını vuran [[Hitit]] kralı (hükümdarlığı MÖ yaklaşık 1380-75?- yaklaşık 1346-35?). Hitit Krallığı'nı imparatorluğa dönüştüren hükümdar olarak kabul edilir<ref>http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/26748.asp</ref>. Hükümdarlığı döneminde [[Büyük Hitit İmparatorluğu]] en parlak dönemini yaşamış ve eski başkent [[Hattuşa]]'nın ([[Boğazkale, Çorum]]) savunması güçlendirilmiştir. Ülkenin dört bir yandan saldırıya uğramasıyla küçülen devleti yeniden toparlamış, yakındoğunun en büyük devleti durumuna getirmiştir.
 
 
[[III. Tuthaliya]]'nın oğlu ve ardılıydı. Yaşamına ilişkin bilgiler oğlu ve ardılı [[II. Mursilis]]'in yıllıklarında ayrıntılı olarak yer alır. Daha prensliği döneminde [[Hatti]] topraklarının büyük bir kesimini ele geçiren düşmanlarla savaşmaya başladı, askeri faaliyetlerde babasını temsil ettiğinden, kral olunca deneyimli ve yetenekli bir komutan olarak [[Kaşkalar]]'la yaptığı savaşlarda başarılı oldu; sınır bölgelerinde kaleler ve tahkimat yaptırdı. Hattuşaş (Boğazköy) yeniden kuruldu. [[Azzi-Hayaşa]] ve [[Arzava]]'ya başarılı seferler düzenledi. [[İşuva]] ülkesi ile (Aşağı Murat) çatıştı (MÖ 1365'e doğru).
 
Hükümdarlığının büyük bölümü doğudaki [[Mitanni|Mitanni Krallığı]]'na karşı yürüttüğü mücadeleler ve Hititlerin [[Suriye]]'de yeniden sağlam bir biçimde tutunmasını sağlamaya yönelik girişimlerle geçti. Mitanni kralı [[Tuşratta]] ile Kuzey Suriye'nin istilası için savaştı, ancak [[Toros]] geçitleri ve [[Kizzuvatna]] üzerinden Mitanni Krallığı'na saldırma girişiminin sonuç vermemesi üzerine ilk seferinde başarılı olamadı. Bu arada iç karışıklıkları yatıştırmak zorunda kaldı, [[Hayaşa]] kralı Hukkana ile bir antlaşma imzalayarak kızını onunla evlendirdi. Siyasal gücünü artırmak amacıyla [[Kizzuvatna]] kralı [[Şunaşşura]] ile anlaştı ve böylece Mitanni ile arasında bir tampon bölge oluşturdu.
 
Bundan sonra Kuzey Suriye üzerine yürüdü. [[Toros]] geçitleri ve [[Kizzuvatna]] üzerinden Mitanni Krallığı'na saldırma girişiminin sonuç vermemesi üzerine, [[Fırat]]'ı daha kuzeyden geçip Mitanni başkenti [[Vaşşukani]]'ye (Vassukkani) arkadan yaklaşarak [[Suriye]]'nin kuzeyindeki Mitanni savunmasını aşma yoluna gitti. Planını başarıyla uygulayan Şuppiluliuma Mitanniler'in başkenti [[Vaşuganni]]'yi ele geçirerek yağmaladı. Ardından Fırat'ı geçip güneye yönelerek [[Mısır]]'ın egemenliğindeki Suriye'yeye girerek küçük krallıklara ([[Ugarit]], [[Kadeş]], [[Amurru]]) Hitit egemenliğini kabul ettirdi.
 
Bu yüzden çıkan ve aralıklarla süren çatışmalar sırasında Mısır firavunu [[Tutankhamon]]'un ölümü (MÖ 1352) üzerine, onun dul kalan karısı ve üvey kızkardeşi olan Mısır kraliçesi [[Anhesenamen]] (firavun [[Akhenaton]] ve kraliçe [[Nefertiti]]'nin üçüncü kızları) Şuppiluliuma'yla gizlice yazışarak, bir Mısırlı ile evlenemeyeceğini bildirdi ve Şuppiluliuma'dan, oğullarından birini kendisine eş olarak göndermesini istedi.