I. Şuppiluliuma: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{çalışma}}
'''Şuppiluliuma''' (ü. MÖ 14. yy), yaklaşık 35 yıl boyunca [[Yakındoğu]] tarihine damgasını vuran [[Hitit]] kralı (hükümdarlığı MÖ yaklaşık 1380-75?- yaklaşık 1346-35?).
9. satır:
Bundan sonra Kuzey Suriye üzerine yürüdü. [[Toros]] geçitleri ve [[Kizzuvatna]] üzerinden Mitanni Krallığı'na saldırma girişiminin sonuç vermemesi üzerine, [[Fırat]]'ı daha kuzeyden geçip Mitanni başkenti [[Vaşşukani]]'ye (Vassukkani) arkadan yaklaşarak [[Suriye]]'nin kuzeyindeki Mitanni savunmasını aşma yoluna gitti. Planını başarıyla uygulayan Şuppiluliuma Mitanniler'in başkenti [[Vaşuganni]]'yi ele geçirerek yağmaladı. Ardından Fırat'ı geçip güneye yönelerek [[Mısır]]'ın egemenliğindeki Suriye'yeye girerek küçük krallıklara ([[Ugarit]], [[Kadeş]], [[Amurru]]) Hitit egemenliğini kabul ettirdi.
Bu yüzden çıkan ve aralıklarla süren çatışmalar sırasında Mısır firavunu [[Tutankhamon]]'un ölümü (MÖ 1352) üzerine, onun dul kalan karısı ve üvey kızkardeşi olan Mısır kraliçesi [[Anhesenamen]] (firavun [[Akhenaton]] ve kraliçe [[Nefertiti]]'nin üçüncü kızları) Şuppiluliuma'yla gizlice yazışarak, bir Mısırlı ile evlenemeyeceğini bildirdi ve Şuppiluliuma'dan, oğullarından birini kendisine eş olarak göndermesini istedi.
Mısır'ın anayanlı veraset yasalarına göre Anhesenamen'in yeni kocası firavun olacaktı. Şuppiluliuma Anhesenamen'in isteğine uyduysa da, babası tarafından Mısır'a gönderilen prens Zannanza Mısır sarayındaki rakip hiziplere bağlı askerlerce yolda yakalanarak öldürüldü. Bu olay sert bir tepkiye ve sonunda [[Kadeş Antlaşması]]'nın imzalanacağı, yıllarca süren savaşlara yol açtı.
16. satır:
Öte yandan, Şuppiluliuma Tuşratta'nın öldürülmesi sonucu Mitanni tahtına geçen Artatama ile bozuştu. [[Tuşratta]]'nın kendisine sığınan oğlu Mattivaza ile anlaştı ve kızını onunla evlendirerek Mattivaza'yı Mitanni kralı yaptı. Mattivaza'yla bir karşılıklı yardım antlaşması yaparak, Suriye'deki Hitit topraklarını büyüyen Asur tehdidinden koruyacak bir Mitanni tampon devleti oluşturdu.
Şuppiluliuma bundan kısa bir süre sonra Mısırlı savaş tutsaklarının [[Orta Anadolu]]'ya taşıdığı ve salgına dönüşen [[veba]] hastalığa yakalanarak öldü. Şuppiluliuma askeri yeteneklerinin yanı sıra, merkezi yetkiyi güçlendirmiş ve ele geçirdiği ülkelerin başına kral soyundan yöneticiler atayarak kendisine bağlamayı bilmişti. Fethettiği bölgelerde yaşayan insanları köle yapmayarak, O ülke halklarını Hitit imparatorluğuna bağlı halklar haline getirerek, içişlerinde özerk bıraktı.<ref>http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/26748.asp</ref>
{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu| önce = [[III. Tuthaliya]] | başlık= Hitit Kralı | yıllar= y. 1380 - 1346-35 <br> (Milattan Önce)| sonra= [[
{{bitiş kutusu}}
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
== Dış bağlantılar ==
* [http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/26748.asp Kadeş savaşını kim kazandı?-Mahfi Eğilmez-Ntvmsnbc.com]
{{düzenle|Aralık 2007}}
| |||