Antiemperyalizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Devonx (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Devonx (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
3. satır:
Genellikle anti emperyalizm farklı dil ve kültürden olan komşu ülkelere karşı girişilecek fetih savaşlarına da karşıdır. Kısaca, bir ülkenin kendi sınırları dışına yayılmasına da karşıdır. Anti emperyalistlere bir örnek de Roma'daki Cumhuriyetçi senatörler ve 1898'de İspanyol-Amerikan savaşından sonra kurulan anti emperyalist ligtir.
"Emperyalizm" kavramı İngilizceye 1870'lerde İngiliz Başbakanı Benjamin Disraeli'nin aşırı agresif ve ses getiren sömürgeci politikaları sonucunda girmiştir. Bu kelime bu politikaları destekleyen Richard Chamberlain tarafından kullanılmıştır. Emperyalizm bazılarına göre idaelist ve hayırsever bir politikadır. Bir başka görüşe göre "Emperyalizm" kapitalist aç gözlülüğün ve kişisel çıkarlara uygun olarak oluşturulan politikalar ile karakterize edilmiştir. Liberal John A. Hobson ve Marksist Lenin bu kavrama daha teorik ve makro ekonomik anlam eklemişlerdir. Sol görüşlü bir çok teorisyen emperyazlizminemperyalizmin bu yapısal veya sistematik yönünü vurgulayan görüşleri benimsemiştir. Bu tip yazarlar 19. yüzyılın son bir kaç on yılını kapsayan kavramı genişleterek yüzyıllara yayılmış Chritopher Colombus'a hatta haçlı seferlerine kadar uzanan bir dünya sistemine verilen isim haline getirmişlerdir. Kavram tarihsel süğreç içinde yayılınca çoğunlukla birbirine paralele 5 farklı ekseni ortaya çıkmıştır. Ahlaki, iktisadi, sistemik, kültürel ve maddi. Bu kavramın bu şekilde evrilmesi güce ve özellikle batılı güce karşı büyüyen bir rahatsızlık ve hatta tiksinme oluşmasını yansıtmaktadır. <ref>[Mark F. Proudman, "Words for Scholars: The Semantics of 'Imperialism'". Journal of the Historical Society, Sept. 2008, Vol. 8 Issue 3, p395-433]</ref>
Kapitalizm, aristokrasi ve emperaylizm arasındaki ilişki tarihçi ve siyaset bilimciler tarafından uzun süredir tartışılmaktadır. J. A. Hobson (1858-1940), Joseph Schumpeter (1883-1950), Thorstein Veblen (1857-1929) ve Norman Angell (1872-1967). Bunlar gibi marksist olmayan yazarlar 1. Dünya savaşı ve iki savaş arası dönemde oldukça üretkendirler. Özellikle emperyalizmin 1950'lerde Avrupa ve ABD'ye askeri ve siyasi etkileri konusu çalışılmıştır. Hobson'a göre yapılacak sosyal reformlar emperyalizmin olumsuz etkilerini iyileştirici nitelikte olabilir. Hobson'a göre devletin vergi politikaları yoluyla müdahalaleri daha geniş tüketimi sağlayacak, zenginliği artıracak ve barışçı bir uluslararası dünya düzeni kurulmasını sağlayacaktır. Tersi ise, devletin rantiyeceilere ve faizden para kazananlara müdahale etmemesi halinde, sağlıksız bir toplumsal yapı ve emperyalizmi getirecektir.<ref>[P. J. Cain, "Capitalism, Aristocracy and Empire: Some 'Classical' Theories of Imperialism Revisited,"Journal of Imperial and Commonwealth History, March 2007, Vol. 35 Issue 1, pp 25-47] </ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Antiemperyalizm" sayfasından alınmıştır