Zırhlı personel taşıyıcı: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:M113a2.jpg|frameframed|rightsağ|M113a2 Paletli Zırhlı Personel Taşıyıcı]]

'''Zırhlı personel taşıyıcı''' (ZPT) piyadeleri cepheye taşımak için üretilen [[Zırhlı savaş aracı]]dır. Genellikle [[makineli tüfek]] ile silahlandırılan araçlarda kimi zaman [[geri tepmesiz top]], güdümlü [[tanksavar]] [[füze]]si ya da [[havan topu]]n dan yararlanılmaktadır. Bu araçlar doğrudan cephe savaşları için tasarlanmayıp, taşıdıkları askerleri [[şarapnel]] ve düşman pusu ateşlerinden korumak içinde üretilmiştir. Yürüyen aksamlarında genellikle tekerlek ve palet kullanılmıştır. Örneğin [[Amerika Birleşik Devletleri|Birleşik Devletler]] Ordusuna ait [[M113]]da (palet), [[Birleşik Krallık]] Ordusuna ait [[FV 432 AFV|FV 432432de]]de (palet), [[Fransız]] [[Véhicule de l'Avant Blindé|VABVABda]]da (tekerlek),[[Alman]] Ordusu [[Boxer MRAV|GTK BoxerBoxerda]]da (tekerlek) ve [[Sovyet]] [[BTR-60|BTRBTRde]]de (tekerlek) kullanmaktadır. Bu araçlardan daha zırhlı olan Zırhlı Muharebe Araçları (ZMA) ise doğrudan cephede düşmanla çarpışmak için üretilmiştir.

== Tarihi ==

[[Dosya:M113.jpg|thumbthumbnail| [[M113]], [[Vietnam Savaşı]] sırasında en fazla kullanılan ZPT modeliyidi]]

[[Tank|Tanklar]]lar ilk olarak [[I. Dünya Savaşı]] sırasında geliştirilen bir araçtı. [[Birleşik Krallık]] Ordusu için üretilen [[Mark I]] tankı içerisinde az da olsa piyadeler için yer bulunmaktaydı. Kimi uzmanlar bu tankın ilk zırhlı personel taşıyıcı olduğunu söylemektedir. Bu iş için düşünülen ilk araç [[1918]] yılında üretilen [[Mark IX tank|Mark IX]]'du.

[[1944]] yılında [[Kanada]] II. Kolordusu komutanı [[General]] Guy Simonds Amerikan 72. Ordusundan sahip oldukları [[Kundağı motorlu silah|kundağı motorlu obüs]] olan [[M7 Priest]] modelinden bir ZPT yapmalarını istedi. Onlarda İngiliz yapımı olan [[Ordnance QF 25 pounder]] topunu sökerek aracı dönüştürmeye başladı. Obüsün çıkartılmasından sonra geri kalan delikler ellerinde olan herhangi bir çelik plaka ile kapatıldı. Araca [[Kangaroo|Kangaroo]] adı verildi. Savaşın sonlarına doğru Kanada tarafından üretilen [[Ram tank|Ram]] tankları Amerikan Sheröman ile yer değiştirildikten sonra bu iş için kullaılmaya başlandı. Elde bulunan Kangaroolar ise tekrar eski görevleri olan kundağı motorlu obüs hizmetine döndü.

== Teknoloji ==

[[Dosya:Dzik-3.jpg|thumbthumbnail|rightsağ|200px|[[Polonya]] yapımı [[Irak]] Ordusuna ait [[Dzik|Dzik-33ler]]ler]]

[[Dosya:GTK Boxer front.JPG|thumbthumbnail|200px|rightsağ|[[Boxer MRAV|GTK Boxer]] Alman/Hollanda yapımı ZPT(Resimde Alman Ordusu için üretilen modeli ]]

[[Dosya:VAB armoured personnel carrier DSC00846.jpg|thumbthumbnail|200px|rightsağ|Fransız [[Véhicule de l'Avant Blindé|VAB]], en çok bilinen tekerlekli ZPT]]

Birçok ZPT üzerinde otobüs veya kamyonlarda kullanılan [[dizel motor]] bulunmaktadır. Birçok ZPT piyade birliklerinde 'Cephe Taksisi' ya da Cephe Otobüsü' takma adıyla anılır. M113 model ZPT nin üzerinde [[General Motors]] firmasına ait ve şehir otobüslerinde kullanılan motor bulunmaktadır.

Birçok ZPT amfibik özelliğe sahiptir. Genellikle su içinde paletleri sayesinde hareket eden ZPT lerin bazılarında pervane veya su püskürtme sistemleri bulunur. Su içerisinde en fazla 3 ila 6 km/s hızla ilerleyebilirler. Suda yüzebilme özelliği sayesinde istedikleri yerden karaya giriş çıkış yapabilirler.

ZPT ler genellikle 12.7 (.50") veya 14.5 mm ağır [[makineli tüfek]] il silahlandırılmıştır. Bu silah aracın üst kısmında bazen kalkanlı veya küçük bir taret üzerine yerleştirilmiş olarak bulunur. Azda olsa otomatik [[bombaatar]]da yerleştirilir.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Yarı paletli]]