|
#REDIRECT [[Kullanıcı:Takabeg]]
{{Julio-Claudian Hanedanı
|image= [[Dosya:Agrippina Maior version 2.jpg|200px]]
|caption=Germanicus'un karısı Yaşlı Agrippina
}}
'''(Julia Vipsania) Agrippina''', ([[M.Ö. 14]] – [[18 Ekim]] [[33]]), Genellikle '''Büyük Agrippina ''' ya da '''"Yaşlı" Agrippina''' olarak bilinir ve İmparatorluğun 1. yüzyılında yaşamış en etkili kadınlardan birisidir. [[Marcus Vipsanius Agrippa]]'nın üçüncü karısı [[Yaşlı Julia]]'dan doğan ve [[Augustus]]'un torunu ve [[Germanicus]]'un karısı olan kızıdır.
==Çocukluğu ve gençliği==
Agrippina, [[Yunanistan]]'ın [[Atina]] şehrinde doğmuş ve 5 yılında ikinci dereceden kuzeni ve İmparator Augustus'un üvey torunu olan Germanicus'la evlenmiştir.
Agrippina'nın Germanicus'tan dokuz çocuğu doğmuş ancak sadece altı tanesi ergenliğe erişmişlerdir. Bunların isimleri şöyledir;
* [[Nero Caesar]]
* [[Drusus Caesar]]
* [[Caligula]], Geleceğin İmparatoru
* [[Genç Agrippina]], İmparator [[Nero]]'nun annesi
* [[Drusilla (Caligula'nın kız kardeşi)|Julia Drusilla]]
* [[Julia Livilla]]
==Gezgin eş==
Saygın bir kişi olan Germanicus tahtın varislerinden birisiydi ve Agrippina'nın da eşlik ettiği [[Germanya]] ve [[Galya]] seferleri sırasında elde ettiğ başarılar sonucunda oldukça ünlenmişti. Bu durum tipik Roma'lı kadın için pek de olağan sayılmazdı çünkü Roma gelenekleri, kadının evde kalmasını ve edepli kadın rolünü oynayarak itibar kazanmasını öngörüyordu. Agrippina iki çocuğunu Galya'da, bir oğlan çocuğu ve [[Genç Agrippina]]'yı da Ren cephesinde doğurmuştu.
Agrippina ve Germanicus 19 yılında imparator [[Tiberius]]'un öfkesine maruz kalmaları sonucu [[Yakın Doğu]]'ya gönderildiler. Germanicus, Suriye valisi [[Gnaeus Calpurnius Piso]]'yla yaşadığı çekişmenin ardından [[Antakya]]'da bilinmeyen bir nedenden dolayı öldü. Geniş ölçüde, belki de Tiberius'un emriyle, zehirlenerek öldüğünden şüphelenilir. Ardından Agrippina ölümün intikamını almak için Roma'ya döndü. Piso'yu açıkça Germanicus'un katili olarak itham etti. Tacitus'a göre (''Yıllıklar'' 3.14.1), soruşturma sonucu zehirlenme kesin olarak ispat edilemedi ancak diğer suçlamalarla köşeye sıkışan Piso intihar etti.
==Roma'daki hayatı==
[[Dosya:Benjamin West 001.jpg|thumb|left|250px|''Agrippina, Germanicus'un külleriyle birlikte Brundisium'da karaya çıkarken'', Tual üzerine yağlıboya, 1768 civarı.]]
19–29 yılları arasına, Agrippina Roma'da kaldı ve Tiberius'un gözdesi [[Sejanus]]'un gittikçe artan gücüne karşı mücadele eden bir grup senatörün arasına katıldı. İmparatorla olan ilişkisi onu açıkça kocası Germanicus'un ölümünden sorumlu tuttuğunu belli etmesinin ardından git gide daha gergin bir hâl aldı. İmparator, 26 yılında onun tekrar evlenebilmesinin önünü açacak ricayı geri çevirdi.
==Sürgün ve ölüm==
[[Dosya:Campitelli - Campidoglio, lapide di Agrippina al Tabularium 2285.JPG|thumb|[[tabularium]] içerisinde Agrippina'nun kül vazosu (urnesi) .]]
Agrippina ve oğulları Nero ile Drusus 29 yılında Tiberius'un emriyle tutuklandılar. Senato tarafından yapılan yargılamanın ardından Agrippina daha önce annesinin de gönderildiği Pandataria adasına sürgüne gönderildi. Orada, bir askerin darbesi sonucu bir gözünü kaybedeceği ve zorla beslenmeye tabi tutalacağı zalimlikle yüzyüze kaldı (Suetonius, Tib.53). [[18 Ekim]] [[33]] tarihinde şüpheli bir durum sonucu öldü. Ölümü, Suetonius'a göre Sejanus'un düşmesinin ardından yapılan baskılarda bir azalma olmayacağını anlamasının neden olduğu gönüllü bir aç kalma durumu sonucu olmuştu (Tacitus, Annals 6.25). Tacitus aynı zamanda kötü beslenmeyi de sebeplerden birisi olarak sayar. Ölümünden sonra Tiberius tarafından "Asinius Gallus'u metres tutmak ve onun ölümünden sonra hayattan nefret etmekle" itham edildi(Annals 6.25). Tiberius'un ön ayak olmasıyla Senato onun doğum gününü "kötü kehanet günü" olarak kabul eden bir karaname yayınladı.
Drusus, Roma'da hapse atılmasından sonra açlıktan ölürken kardeşi Nero Caesar da ya intihar etti ya da 29 yılındaki duruşmasının ardından öldürüldü. Çocuklarından sadece ikisi tarihi öneme sahip kişiliklerdir: Genç Agrippina ve [[Caligula]] adıyla [[Tiberius]]'un ardından tahta çıkan Gaius Caesar. Tiberius her ne kadar Caligula'nun büyük kardeşlerine karşı zalimce davranmışsa da, Caligula'yı kuzeni [[Tiberius Gemellus]]'la birlikte ortak varis atamakta bir sakınca görmemiştir.
[[Roma]]'daki [[Capitol Müzesi]]'nde bir portresi ve [[British Museum]]'da Caligula'nın emriyle küllerinin Roma'ya getirilmesini tasvir eden bronz bir madalya vardır.
==Ayrıca bkz.==
:[[Tacitus]], ''[[Yıllıklar (Tacitus)|Yıllıklar]]'' i.-vi.
:[[Suetonius]], ''Oniki Sezar''
:[[Julio-Claudian aile ağacı]]
==Kaynaklar==
*E. Klebs, H. Dessau, P. Von Rohden (ed.), ''Prosopographia Imperii Romani'', 3 vol., Berlin, 1897-1898.
* Robin Seager, Tiberius, Londra (Eyre Methuen) 1972
*{{Kaynak wiki
|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Agrippina_the_Elder
|tarih=11 Kasım 2007
|dil=İngilizce
|madde=Agrippina the Elder
}}
==Dış bağlantılar==
{{Commons|Agrippina Major}}
[[Kategori:Julio-Claudian Hanedanı]]
[[Kategori:Antik Roma kadınları]]
[[Kategori:M.Ö. 14 doğumlular]]
[[Kategori:33 yılında ölenler]]
[[ar:أغريبينا الكبرى]]
[[be:Агрыпіна Старэйшая]]
[[bg:Агрипина Стара]]
[[ca:Agripina I]]
[[de:Agrippina die Ältere]]
[[en:Agrippina the Elder]]
[[es:Agripina la mayor]]
[[fi:Agrippina maior]]
[[fr:Agrippine l'Aînée]]
[[he:אגריפינה]]
[[hu:Agrippina (idősebb)]]
[[it:Agrippina maggiore]]
[[ja:大アグリッピナ]]
[[la:Iulia Vipsania Agrippina]]
[[nl:Vipsania Agrippina maior]]
[[no:Agrippina den eldre]]
[[pl:Agrypina Starsza]]
[[pt:Agripina]]
[[ru:Агриппина Старшая]]
[[sv:Agrippina d.ä.]]
[[zh:大阿格里皮娜]]
| 