Elektromanyetizma: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot değişikliği Ekleniyor: an, az, be-x-old, bg, bn, bs, et, fa, hi, hr, kn, la, lv, mr, ms, no, simple, sk, sq, su, vi Değiştiriliyor: cs, hu, ro, uk |
k Bot değişikliği Ekleniyor: ar, mn, th Kaldırılıyor: fr, ur |
||
1. satır:
==Tanım==
[[Elektrik kuvveti]], yüklü iki parçacığın birbirini ittiği (yükleri aynı işaretli ise) ya da bibrirlerini çektiği (yükleri zıt işaretli ise) kuvvettir.
[[Manyetik kuvvet]], [[Elektrik yükü|elektrik yük]]lü bir parçacığın [[manyetik alan]]dan geçerken üzerine etki eden kuvvettir. Bir manyetik alan, bir [[sarmal]]ın sarımlarında dolaşan [[elektron]] örneğinde olduğu gibi, elektrik yüklü parçacıklar hareket ettiğinde ortaya çıkar.
'''Elektromanyetik kuvvet''' ise elektrik kuvveti ve manyetik kuvvet birbirleri ile ilişkilidir. [[James Clerk Maxwell]] , [[1873]]'te [[elektrik]] ve [[manyetik]] kuvvet alanlarının uyduğu eksiksiz denklemleri bulmayı başardı ve böylece günümüzde [[elektromanyetizma]] denilen kuramı elde etmiş oldu.
Elektromanyetik kuvvetin temel parçacıklara etki ederken gösterdiği özellikler şu şekilde sıralanabilir.
* Kuvvet, elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etkir.
* Kuvvet, çok büyük bir menzile sahiptir (manyetik alanın yıldızlarası etkisi vardır).
* Kuvvet oldukça zayıftır. Kuvvetin şiddeti, elektron yükünün karesinin 2hc (2 x [[Planck sabiti]] x [[ışık hızı]])'na bölümüne eşittir. Bu oran yaklaşık 1/137,036 dır.
* Bu kuvvetin taşıyıcısı, durgun kütlesi sıfır, [[spin]]i 1 olan ve [[foton]] denilen bir parçacıktır. Fotonun kendisinin elektrik yükü yoktur.
==Tarihçe==
Tarihte elektrik ve manyetizmanın ilk etkileri [[Çinliler]] ve [[Yunanlar]] tarafından incelenmiştir. Yunanlar bir parça kehribarın sürtüldüğünde bazı nesneleri çektiğini gözlemlemiştir. ([[Elektron]] kelimesi kehribarın yunanca karşılığından türemiştir). Daha sonra [[Oersted]], [[Coulomb]], [[Ampere]], [[Biot]], [[Savart]] ve [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]]'un teorik ve deneysel çalışmalarıyla elektrik ve manyetizma ile ilgili gelişmeler sağlanmıştır. Deneysel açıdan elektrik ve manyetizmaya en büyük katkının [[Michael Faraday]] tarafından yapıldığı söylenebilir. Bütün bu bilim adamlarınca biriktirilen bilgiler [[James Clerk Maxwell]] tarafından dört denklem altında toplanmıştır. Bu denklemler [[Maxwell]] denklemleri olarak bilinir ve [[kuantum fiziği]] öncesi bilinen bütün elektrik ve manyetik [[görüngü]]leri açıklamaktadır.
==Ayrıca bakınız==
* [[
* [[Elektromanyetizm]]
* [[Maxwell denklemleri]]
* [[Kuantum fiziği]]
{{temelkuvvetler}}
[[Kategori:Elektromanyetik]]
[[Kategori:Elektromanyetizma]]
[[ar:تآثر كهرومغناطيسي]]
[[ca:Força electromagnètica]]
[[cy:Grym electromagnetig]]
[[en:Electromagnetic force]]
[[eo:Elektromagneta forto]]
[[es:Interacción electromagnética]]
[[et:Elektromagnetiline vastastikmõju]]
[[fi:Sähkömagneettinen vuorovaikutus]]
[[
[[ja:電磁相互作用]]
[[lt:Elektromagnetinė sąveika]]
[[mn:Цахилгаан соронзон харилцан үйлчлэл]]
[[pl:Oddziaływanie elektromagnetyczne]]
[[pt:Força eletromagnética]]
[[ru:Электромагнитное взаимодействие]]
[[sk:Elektromagnetická interakcia hmotných objektov]]
[[sl:Elektromagnetna interakcija]]
[[th:แรงแม่เหล็กไฟฟ้า]]
[[uk:Електромагнітна взаємодія]]
[[zh:電磁力]]
[[zh-min-nan:Tiān-chû-la̍t]]
|