Salamis: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k +ro |
Değişiklik özeti yok |
||
2. satır:
[[Dosya:Salamis kyprou.jpg|thumb|right|250px|Salamis kenti]]
'''Salamis''' ([[Yunanca]]: ''Σαλαμίς'' veya ''Σαλαμίνα της Κύπρου''), [[Kıbrıs (ada)|Kıbrıs]] adasında, [[Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti]]'nin [[Gazimağusa]] şehrinin 6 km
19.
[[İncil]]'de de adı geçen kent, [[havari]] [[Barnabas]] ve havari Paul ([[Pavlus]])'un vaazlerine tanık olmuştur.
==Kuruluş ve İlk Dönem==
[[Bronz Devri]]nin sonlarındaki göçlerle [[Anadolu]]’dan gelen kavimler ve [[Yunanistan]]’dan gelen [[Akalar]] tarafından kurulmuştur.
Bir başka rivayete göre de [[Truva savaşı]]na katılan ve [[Salamis adası]] kralı [[Telamon]]'un oğlu [[Tefkros]] kentin kurucusu olarak bilinmektedir. Antik kentteki en eski buluntular, kentin [[Nekropolis]]’inden elde edilen kaynaklara göre
==Asur, Mısır ve Pers Egemenliği==
Kentte bulunan [[sikke]]lere göre
▲Kentte bulunan [[sikke]]lere göre MÖ 708 yılından itibaren adanın [[Asur]] hakimiyetine geçmesiyle birlikte kentte Asur hakimiyetine geçmiştir. MÖ 699 yılında Asur egemenliğini sona ermesiyle birlikte, kent bir süre bağımsız bir krallık olarak yaşamıştır. Daha sonra, antik [[Antik Mısır | Mısır]] egemenliğine geçse de Mısır’ın MÖ 525 yılında antik [[Ahameniş İmparatorluğu | Pers imparatorluğu]]'nun eline geçmesiyle birlikte Salamis kenti de dolaylı olarak Pers egemenliğine geçmiştir. Fakat Pers egemenliğinde de fazla kalmamış, [[Büyük İskender]]’in büyük doğu seferi sırasından Pers idaresinden de çıkmıştır.
==İskender ve Roma Dönemi==
Büyük İskender’in Pers seferinden sonra İskender’in idaresine giren kent, İskender'in ölümünden sonra çok çalkantılı bir dönem geçirir ve sürekli
▲Büyük İskender’in Pers seferinden sonra İskender’in idaresine giren kent, İskender'in ölümünden sonra çok çalkantılı bir dönem geçirir ve sürekli el değiştirir. MÖ 294 yılında [[Ptoleme Krallığı]]nın Kıbrıs’ı almasıyla birlikte kent bu krallığın idaresine girer ve başkent olma özelliği kazanır. Kentin bu parlak dönemi Roma eğemenliği döneminde de devam etmiştir. Bu dönemde, Salamis kenti [[Roma İmparatorluğu]]nun doğudaki en önemli ticaret merkezlerinden biri haline gelir. Kentteki kalıntıların çoğu Roma dönemine aittir. Roma egemenliğinde şehir [[halk meclisi]] ve [[senato]] tarafından idare edilmiştir. MS 76 -77 yıllarındaki depremlerle ve MS 116 yılındaki [[Yahudi]] isyanlarıyla tahrip olan kent, daha sonra Roma imparatorluğunun [[ Antiocheia (Antakya) ]] vilayetine bağlanır. Bu dönemde Salamis limanının önemi artmış, [[Suriyeli]] tüccarların önemli bir uğrak yeri olan kent tekrardan refaha kavuşmuştur.
==Büyük Depremler ve Son==
Salamis kenti,
▲Salamis kenti, MS 332 ve 342 yıları arasında [[Akdeniz]] havzasında meydana gelen ve bu havzadaki birçok antik Roma kentini yıkan depremlerle büyük tahribata uğramıştır. Daha sonra Bizans imparatoru [[II. Konstantin]] şehri daha küçük bir planda yeniden inşa ettirmiş ve bu şehre [[Konstantia]] adını vermiştir. Bu şehir gelişerek Kıbrıs'ın o dönemki başkenti ünvanını [[Baf]] şehrinin elinden almıştır.
▲MS 647 yılında başlayan [[Araplar (halk)|Arap]]([[İslâm]]) akınları ve devam eden depremler sebebiyle Salamis halkı kenti terk etmiştir. Halkın, yakınlardaki [[Mağusa]] şehrine göç ettiği düşünülmektedir.
==Kentteki Yapılar==
===Sur ve Liman===
Kenti kuzey, güney ve batı yönlerinde çevreleyen [[sur]]lar bulunmaktadır. Bir de, kentin merkezini çevreleyen ikinci bir surun varlığı da tespit edilmiştir. Kentin surlarının,
▲Kenti kuzey, güney ve batı yönlerinde çevreleyen [[sur]]lar bulunmaktadır. Bir de, kentin merkezini çevreleyen ikinci bir surun varlığı da tespit edilmiştir. Kentin surlarının, MS 7. yy.'daki Arap (İslam) akınlarına karşı inşa edilmiş olduğu düşünülmektedir.
Kentin iki ayrı limanı bulunmuştur. Bunlardan biri kentin güneydoğusunda, Salamis'in en eski limanıdır. Liman kuzey ve güney yönünden suni dalgakıranlarla korunmuştur. İkinci bir liman ise kentin kuzeyinde, [[Geç Roma]] devrinde kullanılan limandır.
Satır 40 ⟶ 35:
[[Dosya:Salamis gym 01.jpg | thumb | right| 250px | Salamis Gymnassium'u]]
Kentin [[Gymnasium]]u, şehrin kuzey ucunda yer almaktadır. Gymnasiumun güney girişindeki zemin döşemesindeki yazıttan burada en eski gymnasiumun M.
Helenistik gymnasiumun
Son olarak,
===Tiyatro===
Satır 52 ⟶ 47:
Gymnasiumun güneyinde yer alan tiyatro ilk kez [[Augustus]] döneminde inşa edilmiş, 1. ve 2. yüzyıllarda yapılan plan değişiklikleri ile son şeklini almıştır. Fakat 322-332 yılları arasındaki depremlerle yıkılmış olan yapının taşları kentin tekrar imarı sırasında hamamların yapımında kullanılmıştır.
Tiyatro
Tiyaronun 15.000 kişilik olduğu tahmin edilen oturma bölümleri 50'den fazla basamak içermekte iken bunların çok azı günümüze ulaşmıştır. Oturma alanının orta kısmı şeref locası olarak kullanılmıştır.
Satır 59 ⟶ 54:
===Roma Villası===
Roma döneminde yapılan iki katlı bu yapı tiyatronun güney kısmında bulunmaktadır. Sütunlu bir girişten sonra bir iç avlu ve büyük bir oturma odasının mevcut olduğu tespit edilmiştir. Villanın zeminindeki mozaik döşemede merkezi bir figürün etrafında hayvan tasvirleri bulunmaktadır.
===Bizans Sarnıcı===
Roma villasının güneydoğusunda bulunan huni biçimli bu sarnıç, üç bölmeden oluşur. Bir bölmede
▲Roma villasının güneydoğusunda bulunan huni biçimli bu sarnıç, üç bölmeden oluşur. Bir bölmede MS 6.yy'a ait duvar resimleri ve yazılar tespit edilmiştir. Şu anda harap durumdaki ana tablo, balık, kuş ve bitkilerden oluşan su sahnesi ve [[İsa]] başı bulunan bir madalyon ile süslüdür.
===Aziz Epiphanios Bazilikası===
Devrinde Kıbrıs'ın bilinen en büyük [[bazilika]]sı olan bu yapı bir zamanlar Salamis [[Metropolit]] kilisesi olarak kullanılmıştır. Kıbrıs [[Piskopos]]'u
Bazilika, çift sıralı ondört sütun dizisi ile 3 ayrı bölümden oluşmaktadır. [[Apsis]]te piskopos ve rahiplerin oturduğu sıralar bulunmaktadır. Bu bölümün iki yanındaki odalar rahiplerin cübbelerini giymeleri ve ayin sırasında kullanılan eşyaların saklanması için kullanılmaktadır. Vaftiz odasının döşeme seviyesinin altındaki ısıtma sisteminden anlaşıldığı üzere kış aylarında vaftiz için sıcak su kullanıldığı düşünülmektedir. Kalıntılar, 7.
▲Devrinde Kıbrıs'ın bilinen en büyük [[bazilika]]sı olan bu yapı bir zamanlar Salamis [[Metropolit]] kilisesi olarak kullanılmıştır. Kıbrıs [[Piskopos]]'u [[Epiphanios]]'un devrinde yapıldığı (368-403) bilinmektedir. Ayrıca Piskopos Epiphanios'un mermerden yapılmış mezarı da burada bulunmaktadır.
▲Bazilika, çift sıralı ondört sütun dizisi ile 3 ayrı bölümden oluşmaktadır. [[Apsis]]te piskopos ve rahiplerin oturduğu sıralar bulunmaktadır. Bu bölümün iki yanındaki odalar rahiplerin cübbelerini giymeleri ve ayin sırasında kullanılan eşyaların saklanması için kullanılmaktadır. Vaftiz odasının döşeme seviyesinin altındaki ısıtma sisteminden anlaşıldığı üzere kış aylarında vaftiz için sıcak su kullanıldığı düşünülmektedir. Kalıntılar, 7. yy'daki Arap akınlarından sonra da mevcut bazilikanın güney tarafında ikinci bir küçük kilisenin inşa edildiğini göstermektedir.
===Agora===
Şehrin ortasındaki boş alan ve bunun çevresindeki dükkânlardan oluşan bu bölüm Salamis'in hem toplantı hem de alışveriş merkezi olduğu olan [[agora]]sıdır. İmparator [[Augustus]] devrinde restore edildiği kazı alanında bulunan Latince bir [[kitabe]]den anlaşılmaktadır. Agoranın her iki yanındaki sütunlu revaklar güneş ve yağmurdan koruma vazifesi görüyorlardı. Bunlardan sadece biri ayakta kalabilmiştir.
===Zeus Sunağı===
Salamis şehrinin ana tapınağı olabileceğine inanılan bu yapının az bir kısmı günümüze ulaşmıştır. Agora'nın güney ucunda bulunan tapınağa, basamaklarla ulaşılmaktadır. Yapılan kazılarda ele geçen bir kitabede mabedin İmparator Augustus'un karısı Livia şerefine [[Zeus]] Olympios'a ithaf edilmiş olduğu belirtilmektedir.
===Nekropol===
[[Enkomi]] bölgesinden Salamis ormanının batı ucu ve Aziz [[Barnabas]] Manastırına dek yaklaşık olarak 4 mil karelik bir alana yayılş durumdaki mezarlık Salamis Nekropol'üdür. Kazılarda açığa çıkarılan mezarlar arasındaki bazı mezarlar gerek yapıları ve gerek zengin buluntularından dolayı Kral mezarları diye adlandırılmıştır. Başlıca mimari özellikleri, mezar odası önünde yer alan geniş, uzun ve meyilli alanlardır. Cenaze arabasını çeken atların ölünün şerefine kurban edildiği burada, yağ, şarap veya bal dolu küpler
▲[[Enkomi]] bölgesinden Salamis ormanının batı ucu ve Aziz [[Barnabas]] Manastırına dek yaklaşık olarak 4 mil karelik bir alana yayılş durumdaki mezarlık Salamis Nekropol'üdür. Kazılarda açığa çıkarılan mezarlar arasındaki bazı mezarlar gerek yapıları ve gerek zengin buluntularından dolayı Kral mezarları diye adlandırılmıştır. Başlıca mimari özellikleri, mezar odası önünde yer alan geniş, uzun ve meyilli alanlardır. Cenaze arabasını çeken atların ölünün şerefine kurban edildiği burada, yağ, şarap veya bal dolu küpler sıralanmaktadır. Araştırmalar mezarların MÖ 8. yy'da yapıldıklarını ve MS 4. yy'a değin kullanıldıklarını gösterir. Özellikle 47, 50 ve 79 nolu kral mezarlarında zengin buluntulara rastlanmıştır. Bunlardan 50 nolu mezar, Aziz [[Catherine]]'e adanan küçük bir kilise olarak da kullanılmaktadır. Hristiyanlık dinini benimseyen Aziz Catherine'in Salamis yöneticisi dayısı tarafından buraya hapsedildiğine inanıldığından, Aziz Catherine Hapishanesi olarak da anılmaktadır. Yapılan kazılarda, mezarların içinde çeşitli çanak, çömlek, tunç ve fildişi nesneler ve kurban edilmiş atların iskeletlerine rastlanmıştır.
===Cellarga Toplu Mezarları===
Salamis Nekropolü'nun bir bölümünü oluşturan bu toplu mezarlar, Kral mezarları olarak adlandırılan bölümün yaklaşık 500 m güney doğusunda yer alır. Dönemin yoksul halkına ait olan toplu bir mezar alanıdır. Yaklaşık 120 tane mezar tesbiti yapılmış olan bu alanın
▲Salamis Nekropolü'nun bir bölümünü oluşturan bu toplu mezarlar, Kral mezarları olarak adlandırılan bölümün yaklaşık 500 m güney doğusunda yer alır. Dönemin yoksul halkına ait olan toplu bir mezar alanıdır. Yaklaşık 120 tane mezar tesbiti yapılmış olan bu alanın MÖ 8.yy ve MÖ 4. yy arasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Girişleri iri taş levhalarla kapanan mezarların önünde, kayaya oyulmuş basamaklar göze çarpar. Zamanla dolan mezar alanında ilk yapılan mezarların çeşitli yerlerine baca şeklinde alanlara sahip mezarlar açılmış, MÖ 4. yy'dan sonra ise kullanılmamaya başlanmıştır. Mezarların önlerinde yakılan ateşlerin külleri içinde karşılaşılan, hayvan, heykel, çanak çömlek kalıntıları buralarda kurban törenleri ve ziyafetler yapıldığı izlenimini vermektedir.
===Nikokreon Anıtı===
Salamis Nekropolü yer alan bu anıtın Salamis'in son kralı [[Nikokreon]] adına inşa edilmiş olabileceği düşünülmektedir. Kaynaklara göre son kral Nikokreon, [[Phtolemeos]]'a teslim olmaktansa intihar etmeyi yeğlemiş, karısı da ailesini öldürüp, sarayı yaktıktan sonra intihar etmiştir. Kademeli basamaklarla çıkılan platformun ortasında bir ocak ve bunun içinde o döneme ait demir çubuk, taş ve topraktan heykeller bulunmuştur. Bulunan bu az pişmiş topraktan yapılmış heykeller, geç devre ait Klasik [[Yunan]] heykel sanatı özelliklerini taşımaktadırlar.
| |||