Ganj ve İndus nehir yunusu: Revizyonlar arasındaki fark

| ikili_ad_yazar = Roxburgh, 1801

| harita = Cetacea_range_map_Indus_and_Ganges_River_Dolphin_2.png

| harita_genişlik = 225px

| altbaşlık = Alttürler

''Platanista gangetica minor''

}}

 

 

 

İlk olarak 1801'de Roxburgh tarafından isimlendirilen Ganj ve İndus nehir yunusları 1970'lere kadar tek tür olarak değerlendiriliyordu. Ancak bu tarihte, Hindistan'da [[Ganj Nehri]]'nde yaşayan popülasyon ile Pakistan'da [[İndus Nehri]]'nde yaşayan popülasyonun birbirleri ile çiftleşmediği açıkça ortaya çıkmıştır. Kafatası yapısındaki farklılık nedeniyle biliminsanları bu iki popülasyonun ayrı türler olduğunu açıkladı. Ancak Rice 1998 yılında yaptığı ve artık standart hâline gelen balina sınıflandırma çalışmasında iki ayrı türü gerektirecek kadar morfolojik farklılıklar olmadığını buldu.<ref>Rice, Dale W. (1998). Marine mammals of the world: systematics and distribution. Society of Marine Mammalogy Special Publication sayı 4 sayfa 231</ref> Dolayısıyla '''''Platanista''''' cinsinde yalnızca bir tür yer almıştır. Nehir yunusları da dört tür olarak her biri kendi familyası ve cinsinde sınıflandırılmıştır.

 

Ganj ve İndus nehir yunusları görünüş itibariyle esasen hemen hemen aynıdır. Tüm nehir yunuslarının karakteristik özelliği olan uzun ve sivri bir ağza sahiptir. Ağız kapalıyken bile alt ve üst çenede bulunan diş dizileri görünür. Ağız uca doğru gittikçe kalınlaşır. Bu tür yunusların göz merceği yoktur. Işığın yoğunluğunu ve geldiği yönü hissetseler bile bu yunuslar kördür. Yankı ile yönbularak hareket eder ve avlanırlar. Kahverengimsi bir renge sahip olan gövde ortada kalınlaşır. Bu türde [[sırt yüzgeci]] yerinde küçük üçgen bir şişlik bulunur. Yan yüzgeçler ve kuyruk erkeklerde 2-2,2 metre ve dişilerde 2,4-2,6 metre olan gövde boyutlarına göre ince ve geniştir. Yaşam süreleri ve yaşamları ile ilgili diğer noktalar bilinmemektedir.

 

Bu tür yunuslar karides ve nehir yatağına yakın yerleri tercih eden küçük balıklarla beslenir. Genellikle tek olarak görülen yunusların, popülsayonları daha büyük olduğu geçmiş zamanlarda grup olarak dolaştıkları bilinmektedir.

 

Ganj alttürü [[Ganj Nehri]]'nde olduğu kadar, [[Hindistan]], [[Bangladeş]], [[Nepal]] ve [[Bhutan]]'ın [[Brahmaputra]], [[Meghna]], [[Karnaphuli]] ve [[Sangu]] nehir sistemlerinde de bulunur. Görece yüksek popülasyon yoğunluğuna Hindistan'ın [[Vikramshila]] Ganj Yunusu Korunağı yakınında ve güney Bangladeş'te Sangu Nehri'nde rastlanmıştır. Çok az sayıda (20 kadar) yunus Nepal'in [[Karnali Nehri]]'nde bulunur. Toplam popülasyon bilinmese de bir kaç bin kadar olduğu sanılmaktadır.

 

[[Dünya Tabiat Fonu|WWF]]-Pakistan tarafından 2001 yılında tamamlanan kapsamlı sayıma göre günümüzde yaşayan 1.100 birey bulunmaktadır.

 

Her iki alttürde doğal yaşam alanlarını oluşturan nehir sistemlerinin insanlar tarafından kullanılmasından oldukça olumsuz şekilde etkilenmişlerdir. Balık ağlarına takılma yerli popülasyon sayısının azalmasında önemli derecede etkilidir. Her yıl yakalanan bazı bireylerin et ve yağları eklem ve romatizma ağrılarına karşı merhem, [[afrodizyak]] ve [[yayınbalığı]] için yem olarak kullanılır. Sulama nedeniyle her iki alttürün de yaşam alanlarında su düzeyleri azalmıştır. Sanayide ve ziraatte kullanılan kimyasallarla zehirlenen su da popülasyonun azalmasında etkili olmuştur. Belki de en önemli etki birçok nehir boyunca 50 kadar baraj yapıldıktan sonra popülasyonların birbirinden ayrılarak üreyebilecekleri çok küçük bir [[gen havuzu]] bırakılmasıdır. İndus yunuslarının korundukları takdirde uzun süre yaşayabilecekleri sanılan üç ayrı alt popülasyonu bulunmaktadır.

 

 

 

<references/>

 

 

 

[[Kategori:Nehir yunusları]]

[[ko:인도강돌고래]]

[[lt:Gango delfinas]]

[[nl:Indische rivierdolfijnen]]

[[pl:Suzu]]