Kıbrıs Cumhuriyeti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Erarslan (mesaj | katkılar)
Geçerli kaynaklı ifade ile değiştirildi.
Takabeg (mesaj | katkılar)
Erarslan (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor.
82. satır:
 
* Adanın güneyi etkin olarak [[Kıbrıs (ada)|Kıbrıs Cumhuriyeti]]'nin kontrolü altında;
*Adanın kuzeyinde [[Kıbrıs Türk]] Halkı adına bağımsızlığını ilan eden [[Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti]] mevcuttur.<ref>[http://www.cm.gov.nc.tr/index.php?kspage=2236 KKTC Cumhuriyet Meclisi]</ref>Bununla beraberkuzeyi [[Birleşmiş Milletler]]<ref>Simón Duke, United States military forces and installations in Europe, Stockholm International Peace Research Institute, Oxford University Press, 1989, ISBN 0-19-829132-90198291329, p. 274. (Turkey's occupation of Cyprus...)</ref> ve [[Avrupa Konseyi]]<ref>Council of Europe, Parliamentary Assembly, Official Report of Debates, p. 212. (Cyprus is.....under Turkish military occupation.)</ref>'ne adanıngöre, kuzey kesiminin Türk Silahlı KuvvetleriTürkiye'nin işgali altında olduğunu kabul etmektediraltındadır.<ref name=cna-08-2009>{{cite web |url= http://www.cna.org.cy/website/turkish/newsdisplay2.asp?a=13103|başlık= "Kıbrıslı Rumlar Türk işgali altındaki kilisede dua edecekler" |erişimtarihi= 2009-09-02 |yazar= |yazarlink= |tarih= 2009-09-01 |yayımcı= Kıbrıs Haber Ajansı |dil= Türkçe }}</ref> Bağımsızlığını tek taraflı ilan eden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti adında bir idare mevcuttur (sadece Türkiye ile diplomatik ilişkisi var).<ref>[http://www.cm.gov.nc.tr/index.php?kspage=2236 KKTC Cumhuriyet Meclisi]</ref>
* [[Birleşmiş Milletler]] [[Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü|kontrolündeki]] [[Yeşil Hat]], adayı iki bölgeye ayırır<ref name=eycont/>; ve
* iki [[Birleşik Krallık]] askeri üstü ([[Ağrotur ve Dikelya]]).<ref name=agratur1>According to Article 1 and Annex A of the Treaty of Establishment of the Republic of Cyprus - see [http://www.sba.mod.uk/web_pages/appdx-o.htm]</ref>
106. satır:
[[Dosya:Cyprus topo.png|220px|thumb|right|[[Kıbrıs (ada)|Kıbrıs Adası]]'nın [[topografya|topografik]] özelliklerini detaylı bir şekilde gösteren harita. ([[Beyaz]] ile gösterilen [[Trodos Dağları]], 1953 [[metre]] ile adanın en yüksek bölgesi)<ref name=brittanica/>]]
 
Ada, [[Akdeniz iklimi]]nin etkisi altındadır. [[Yaz]]ları sıcak ve kurak, [[kış]]ları ise ılık ve az yağışlı geçer.<ref name="Embassy climate"/> Yağışlar alçak kesimlerde yıllık 300 mm iken Trodos dağlarında yıllık 1000 mm'yi bulmaktadır.<ref name=brittanica/> Trodos Dağları kışın [[kar]] tutabilmektedir. Sıcaklık ender olarak 0 derecenin altına düşmektedir. Ortalama sıcaklıklar ise yazları 20-30&nbsp; °C, kışları ise 5-15&nbsp; °C arasında değişmektedir.<ref name="Embassy climate">{{cite web|başlık = Country Profile: Climate|yayımcı = Official Website of the Embassy of the Republic of Cyprus in Washington D.C.|url = http://www.cyprusembassy.net/home/index.php?module=page&pid=11|erişimtarihi = 2006-10-11|dil= İngilizce}}</ref> Bitki örtüsü ise küçük çalılıklardan oluşan [[maki]]dir.<ref> Monuments and Sites Cyprus, Cyprus; National Committee of ICOMOS, 1996, s.3'5. </ref> Köylerde yaşayan halk tahıl üretimi, bağcılık yapar ve turunçgillerden meyve yetiştirmekle uğraşır.<ref name=brittanica/> [[Buğday]] ve arpanın yanısıra [[portakal]], [[mandalina]] ve dağların eteklerinde de [[üzüm]] yetiştiriciliği yapılır.<ref name=kibrismeb/>
 
En yaygın orman tipi ağaç türleri [[çam]], selvi, [[meşe]] ve sonradan adada yetiştirilen [[okaliptüs]]tür.<ref name=dorsetpress/> Ada, yapı ve yeryüzü şekilleri ile [[Anadolu|Anadolu yarımadasın]]ın Toros sistemi içinde kabul edilmektedir.<ref name=dorsetpress/> Anadolu'ya bağlı olan adanın temeli batıda ve güneyde 2000 metreden daha derin denizaltı çukurlarıyla çevrilmektedir.<ref name=kktc34>North Cyprus Almanack, s.83-86; Monuments and Cites,s.3-5; Osmanlı İdaresinde Kıbrıs, s.3-4.</ref>
177. satır:
 
[[Dosya:Inscripción Monumento Karaoglanoglu.jpg||200px|left|thumb| 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sonunda ölen Türk askerlerin bulunduğu [[Karaoğlanoğlu Şehitliği]]'ndeki giriş tabelası.<ref name=1974safak195>Günsey, Mesut (Nisan 2007). ''20 Temmuz 1974 Şafak Vakti Kıbrıs, 195. sayfa'', Alfa Yayınları, ISBN 975-297-529-1.</ref> 8 subay, 5 astsubay, 57 erbaş ve er olmak üzere toplam 70 askerin mezarı bulunmaktadır.<ref name=1974safak195/>]]
Uluslararası baskılar sonucunda ateşkes ilan edildi<ref name=kıbrıscozunsoruna>Aydoğdu, Ahmet (2005). ''Kıbrıs Sorunu çözüm arayışları, 134. sayfa'', Asil Yayın Dağıtım, ISBN 975-98443984-2432-X.</ref> ve adanın %37'si Türkler'in kontrolüne geçti.<ref name='gazvatanmetin'> {{cite web|url=http://haber.gazetevatan.com/haberdetay.asp?Newsid=34557&Categoryid=4&wid=76 |başlık=KKTC'de yabancılar villa Türkiye bela satın alıyor |erişimtarihi=2009-07-04 |tarih=2004-08-26 |format= |yayımcı= [[Vatan (gazete)|Vatan]] |dil= Türkçe |ilk= Metin |son= Münir}}</ref> 170.000 civarındaki Kıbrıslı Rum<ref name='cyrus170000'> {{cite web|url=http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/AE583EC981F888E8C22575940024CDCB/$file/Legal%20Action%20Against%20Unlawful%20Exploitation%20of%20Stolen%20Properties%20in%20Turkish%20Occupied%20Cyprus%20(367%20KB,%202006).pdf |başlık= Unlawfuk exploitationof the property of displaced persons |erişimtarihi=2009-07-04 |tarih= |format= PDF |yayımcı= Kıbrıs hükûmeti |dil= İngilizce |ilk= |son= }}</ref> kuzeyde bulunan evlerinden göç ettirildi, 50.000 Kıbrıslı Türk ve daha sonrada Türkiye'nin teşviki<ref name='gazvatanmetin'/> ile Türkiye'den gelen göçmenler ise bu evlere yerleştirildi.<ref name='gazvatanmetin'/> 1983 tarihinde Kıbrıslı Türkler tek taraflı olarak sadece Türkiye tarafından tanınan bağımsızlıklarını ilan ettiler.<ref name=aydogdu448/> Günümüzde, savaş sonucunda 1,534 Kıbrıslı Rum<ref>{{Cite web |url=http://www.cyprus-mail.com/news/main.php?id=34064&cat_id=1 |başlık=Over 100 missing identified so far |yayımcı=Cyprus Mail |erişimtarihi=2007-10-13 |dil=İngilizce}}</ref> ve 502 Kıbrıslı Türk<ref>{{Cite web |url=http://www.cyprus-mail.com/news/main.php?id=30795&cat_id=1 |başlık=Missing cause to get cash injection |yayımcı=Cyprus Mail |erişimtarihi=2007-10-13 |dil=İngilizce}}</ref> hâlâ kayıptır. 1974 yazında ada üzerindeki bu gelişmeler, [[Türkiye-Yunanistan ilişkileri]]nde tek hakim konu oldu.<ref>{{Cite web |url=http://iibf.baskent.edu.tr/ogrenci/tasarim/files/SIBU440.doc |başlık=Türk-Yunan ilişkileri ve Kıbrıs |yayımcı= Başkent Üniversitesi |erişimtarihi=2009-07-04 |tarih= 2009-02-17 |dil=Türkçe}}</ref> Ayrıca günümüzde Türkiye'den gelmiş yaklaşık 100,000 kişinin [[Cenevre Antlaşması]] ve çeşitli BM kararlarını ihlal ederek ada üzerinde yaşadığı düşünülmektedir.<ref name=pseka1>{{Cite web |url=http://news.pseka.net/index.php?id=2135&module=article |başlık=Turk Cypriots swamped by new settlers |yayımcı=PSEKA - Just For Cyprus |erişimtarihi=2007-10-13 |tarih= 2002-10-31 |dil=İngilizce}}</ref> Kıbrıs hükümeti, kuzeydeki toprakların kontrolünü kaybettikten ve Türk idaresi altına girmesinden sonra,<ref>{{Cite web |url=http://www.diplomatikgozlem.com/haber_oku.asp?id=2097 |başlık= "GKRY'nin maskesini düşürelim" |yayımcı= Diplomatik Gözlem |erişimtarihi= 2009-07-04 |tarih= |dil=Türkçe}}</ref> kuzeydeki tüm liman ve hava alanlarının uluslararası ticaret ile ulaşıma kapalı olduğunu ilan etti.<ref>{{Cite web |url=http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=201956 |başlık= Kıbrıs ve limanlar meselesine alternatif bir yaklaşım |yayımcı= [[Radikal (gazete)|Radikal]] |erişimtarihi= 2009-07-04 |tarih= 2006-10-19 |dil=Türkçe |yazar= Ülgen, Sinan; Buharalı, Can}}</ref> Yönetim, adanın kuzeyindeki idareyi günümüzde de Türk işgali atındaki bölge olarak kabul eder.<ref>{{Cite web |url=http://www.cna.org.cy/website/turkish/newsdisplay2.asp?a=12593 |başlık= Hükümet 1974 darbesi ve Türk işgalini anma etkinliği düzenleyecek |yayımcı= [[Kıbrıs Haber Ajansı]] |erişimtarihi= 2009-07-09 |tarih= 2009-07-08 |dil= Türkçe }}</ref>
 
=== Yakın tarih ===
537. satır:
[[no:Kypros]]
[[nov:Kiprus]]
[[nrm:Chypre]]
[[nv:Béésh Łichíiʼii Bikéyah]]
[[nrm:Chypre]]
[[oc:Chipre]]
[[os:Кипр]]