Cezayir Bağımsızlık Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
24. satır:
}}
'''Cezayir Bağımsızlık Savaşı''', [[20. yüzyıl
Messali Hac'ın önderliğinden hoşnut olmayan bir grup gencin oluşturduğu Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLN) [[31 Ekim]] [[1954]]'te Betna ve Aures'te başlattığı ayaklanma yoğun bir tutuklama kampanyasına yol açtı. Ertesi yıl Ayn Abid'de ve el-Alia madenlerinde patlak veren ayaklanma, Avrupalılara yönelik bir kıyım hareketine dönüştü; yönetim buna idamlarla karşılık verdi. [[1956]]'da [[Fransa]]'da iktidara gelen hükümetin valiliğe atadığı Robert Lacoste, direnişi zorla bastırma politikasına yöneldi. Ülkenin iç kesimlerinde giderek denetimi sağlayan FLN'nin etkisini kırmak amacıyla [[Cezayir]]'e 500 bin kişilik bir Fransız ordusu gönderildi. Bu sırada daha önce silahlı mücadeleye karşı çıkan milliyetçi önderlerin çoğu FLN'ye katılmaya başladılar.
Bağımsızlığına yeni kavuşan [[Fas]] ve [[Tunus]]'un [[Cezayir]] sorununa bir çözüm bulmak amacıyla [[1956]]'da görüşmeye çağırdığı Cezayirli önderlerin yakalanarak hapse atılması, ayaklanmanın daha da genişlemesine neden oldu. Ertesi yıl direnişçiler şiddet eylemlerine başladı. [[Cezayir]]'e gönderilen Fransız paraşütçü birlikleri bu girişimleri engelledi ve yoğun işkence uygulaması başladı. Direnişçilerin sızmalarını engellemek amacıyla [[Cezayir]]'in [[Tunus]] ve [[Fas]] sınırına dikenli tel örgüler çekildi. Bu engelin gerisinde kalan 30 bin kişilik Cezayir ordusunun saldırılarını sürdürmesi üzerine, Fransızlar [[Şubat]] [[1958]]'de bir [[Tunus]] sınır köyünü bombaladı. Bu olay [[Fransa]] - [[Tunus]] ilişkilerinin gerginleşmesine ve [[İngiltere]] ile [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin arabuluculuk girişimlerine yol açtı.
[[Nisan]] [[1958]]'de [[Tanca]]'da toplanan Magrip Birliği Kongresi'nde alınan bir kararla Cezayir Cumhuriyeti Geçici Hükümeti (GPRA) oluşturuldu.Bu sırada Avrupalı Cezayirlilerin [[Fransa]] ile birleşme amacıyla yürüttüğü mücadele de kızıştı. Gerginliğin [[Fransa]]'da yol açtığı bunalım sonucunda geniş yetkilerle iktidara gelen [[Charles de Gaulle]], Cezayirli Fransızların baskısına karşın, soruna siyasi bir çözüm bulmaya yöneldi. Arap devletleri ile sosyalist ülkelerden destek gören GPRA ile [[Mayıs]] [[1961]]'de resmi görüşmelerin başlamasından sonra, Fransız göçmenlerin kurduğu Gizli Ordu Örgütü (Organisation Armée Secrète, OAS) sivil halka yönelik acımasız şiddet eylemlerine girişti. Altı aylık bir aradan sonra yeniden başlayan görüşmeler [[18 Mart]] [[1962]]'de anlaşmayla sonuçlandı. Geçici bir hükümetin gözetiminde yapılacak bir referandumda onaylanmak koşuluyla, [[Cezayir]]'in bağımsızlığı tanındı. Ayrıca bağımsızlıktan sonra [[Fransa]] ile ilişkilerin sürdürülmesi ve Avrupalıların uyruk belirlemede serbest bırakılması öngörüldü. [[1 Temmuz]] [[1962]]'de yapılan referandumda 6 milyon kişi bağımsızlık lehinde, 16 bin kişi aleyhte oy kullandı.
| |||