Ankara: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k robot Adding: eu, hy, lv, ug Modifying: ca, ka |
k İlçeler listesine "Çankaya" eklendi |
||
1. satır:
{{Bilgi Kutusu Genel Yerleşim Birimi
|resmi_ismi = Ankara
<!-- Başka manasi varsa sayfaya bağlantı -->
|
<!-- Başka işimle tanınıyorsa -->
|
|
|image_skyline = Ankara (il) harita.gif
|imagesize = 280px
|image_caption =
|image_flag =
|resim_amblem =
|harita_resim = Ankara Turkey Provinces locator.jpg
|
|harita_başlık =
<!-- Gerekli; Birimin yapısı: il-ilçe-kaza veya
18. satır:
kendi sayfası olmalı)-semt köy;
küçük harfler kullanılmalı; kategori yaratır -->
|idari =
<!-- Gerekli; Bağlı olduğu ilin ismi; kategori yaratır -->
|il_ismi = Türkiye
<!-- Birimin bağlı olduğu idare: İl-ilçe -->
|bağlı_idare =
|bağlı_idare_ismi =
<!-- Birimin en üst makamı Vali-Kaymakam
Eyer makam politik ise partisi-->
|
|
|başkan_parti =
<!-- birimin en eski tarihi millattan (öncesi-M.Ö. veya M.S.) -->
|Kuruluş_öncesi
|Kuruluş_yılı
<!-- ***** yüzölçüm ***** -->
|area_magnitude =
|toplam_km2 = 25.615
|yüzölcümü_kara =
|yüzölcümü_su =
|yüzölcümü_su_percent =
|Çevre_km2 =
|merkez_km2 =
<!-- ***** Nufus Bilgileri ***** -->
|nüfusu_tarih =
|nüfusu_dipnot =
|nüfusu_değeri = 4.007.860
|nüfusu_merkez =
|nüfusu_çevresi =
|nüfusu_yoğunluğu = 156
<!-- Kordinatları -->
|latd=39 |latm=
|longd=32 |longm=51 |longs= |
|
|dipnotlar =
|alan_kodu = 312
|posta_kodu = 06XXX
|plaka_kodu = 06
<!-- Birime bağlı olan birimler
ilin->ilçeleri; içelerin->Semtleri;
içelerin->kazaları; şehir->semt -->
|bağlı_tipi =
|bağlı_olanlar1 = [[
|bağlı_olanlar2 = [[
|bağlı_olanlar3 = [[
|bağlı_olanlar4 = [[
|bağlı_olanlar5 = [[
|bağlı_olanlar6 = [[
|bağlı_olanlar7 = [[
|bağlı_olanlar8 = [[
|bağlı_olanlar9 = [[
|bağlı_olanlar10 = [[
|bağlı_olanlar11 =
|bağlı_olanlar12 =
|bağlı_olanlar13 =
|bağlı_olanlar14 =
|bağlı_olanlar15 =
|bağlı_olanlar16 =
|bağlı_olanlar17 =
|bağlı_olanlar18 =
|bağlı_olanlar19 =
|bağlı_olanlar20 =
|bağlı_olanlar21 =
|bağlı_olanlar22 =
|bağlı_olanlar23 =
|bağlı_olanlar24 =
|bağlı_olanlar25 =
|bağlı_olanlar26 =
|bağlı_olanlar27 =
|bağlı_olanlar28 =
|bağlı_olanlar29 =
|bağlı_olanlar30 =
|bağlı_olanlar31 =
|bağlı_olanlar32 =
|bağlı_olanlar33 =
|bağlı_olanlar34 =
|bağlı_olanlar35 =
<!-- köyleri yukarıya aldıysanız
beldeleri veye kazaları veya semtleri buraya -->
|bağlı2_tipi = Şehir
|bağlı2_olanlar1 = [[Ankara]]
|bağlı2_olanlar2 =
|bağlı2_olanlar3 =
|bağlı2_olanlar4 =
|bağlı2_olanlar5 =
|bağlı2_olanlar6 =
|bağlı2_olanlar7 =
|bağlı2_olanlar8 =
}}
[[Türkiye]]'nin [[başkent]]i [[Ankara]] şehrinin bulunduğu ildir. [[İç Anadolu Bölgesi]]’nin kuzeybatısındadır. Doğusunda [[Kırşehir (il)|Kırşehir]] ve [[Kırıkkale (il)|Kırıkkale]], batısında [[Bilecik (il)|Bilecik]]-[[Eskişehir (il)|Eskişehir]], kuzeyinde [[Çankırı (il)|Çankırı]], kuzeybatısında [[Bolu (il)|Bolu]], güneyinde [[Konya (il)|Konya]] ve [[Aksaray (il)|Aksaray]] illeri yer almaktadır.
Ovalık bir alanda kurulan ilin yüzölçümünün; yaklaşık % 50’sini tarım alanları, % 28’ini ormanlık ve fundalık alanlar, %12’sini çayır ve meralar, % 10’unu tarım dışı araziler teşkil etmektedir.
Dağlık ve ormanlık Kuzey Anadolu ile kurak [[Konya Ovası]] arasında yer alan Ankara, [[Kızılırmak]] ve [[Sakarya Nehri]] ve havzaları ile çevrilmiş olup, kuzey ve kuzeybatısındaki dağlar yer yer ormanlık alanlarla kaplıdır.
İlin, en yüksek noktasını 2.015 m. yüksekliğindeki [[Işık Dağı]], en geniş ovasını 3.789 km²'lik yüzölçümü ile [[Polatlı Ovası]], en büyük gölünü yaklaşık 490 km²'lik yüzölçümü (İl içi) ile [[Tuz Gölü]], en uzun akarsuyunu yaklaşık 151 km.lik (İl içi) uzunluğu ile Sakarya Nehri, en büyük barajını 83,8 km².lik yüzölçümü ile [[Sarıyar Barajı]] oluşturmakta olup, il geneli itibarıyla 14 doğal göl, 136 sulama göleti ve 11 baraj bulunmaktadır.
İlin başlıca akarsuları; Kızılırmak, Sakarya Nehri, Ankara Çayı, Kirmir Çayı, Ova Çayı ve Balaban Çayı’dır. Başlıca gölleri; Tuz Gölü, Mogan Gölü ve Eymir Gölü’dür. Başlıca barajları; Sarıyar, Kesikköprü, Çubuk-1, Çubuk-2, Bayındır, Kurtboğazı, Çamlıdere ve Asartepe barajlarıdır.
Geniş arazi yapısı itibarıyla güneyde [[bozkır]], kuzeyde ılıman ve yağışlı bir iklim tipinin görüldüğü Ankara'da genel olarak yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları soğuk ve kar yağışlı kurak bir karasal iklim tipi görülmektedir.
== Tarihi ==
Ankara M.Ö. 333'de Makedonya Kralı [[Büyük İskender]] tarafından Persler'den alınana kadar; tarihi boyunca [[Frigyalılar]], [[Lidyalılar]], [[Persler]] ve [[Hititler]]'in egemenliğine girmiştir. O yıllarda Anadolu’ya gelen savaşçı bir kavim olan Galatlar eski Ankara Kalesi’ni yapmışlardır. Daha sonra bölgede siyasal birliği kuran [[Romalılar]] M.Ö. 189 yılında Galatlar'ı yenerek Ankara’yı ele geçirmişlerdir.
M.S. 3. Yüzyıl ortalarında [[Roma İmparatorluğu]]’ndan ortaya çıkan sosyal ve ekonomik çöküntüyle paralel olarak kent o günlere kadar koruduğu açık kent niteliğini yitirmiş; çevresi surlarla çevrilmiştir. [[Roma İmparatorluğu]]'nun başkenti [[İstanbul]]’a taşınınca, [[Ankara]]’dan geçen ve başkenti doğuya bağlayan yolların önemi daha da artmıştır. M.S. 10. yüzyıla kadar Ankara diğer Bizans Kentleri gibi para ekonomisinin geliştiği, örgütlü bir ekonomik yapısı olan önemli bir merkez özelliği kazanmıştır. Bu dönemde, kent planının temel öğeleri; kent düşman saldırılarına karşı koruyan kalın surlar, pazar yeri işlevini gören agora ve kilisedir.
Ankara’nın [[Selçuklular]]ın eline geçmesi, [[Malazgirt Savaşı]]'ndan sonra 1073 yılına rastlar. 12 ve 13. yüzyıllarda Selçuklu sultanlarının da çabasıyla transit ticaret bir gelişme gösteren Ankara 1304’de görevli özerklik verilerek [[Osmanlı Devleti]]'ne bağlandı. [[I. Murat]] zamanında kesin olarak Osmanlı topraklarına bağlanan kentte, [[1402]] yılında Timur ve Osmanlı Yıldırım Beyazıt arasındaki [[Ankara Savaşı]] yapıldı. Savaşta kent ve çevresinin büyük ölçüde harap olmuş, Anadolu birliğini yeniden kuran [[II. Murat]] zamanında yeniden onarılmıştır.
[[I. Dünya Savaşı]] sonrasında [[Osmanlı Devleti]] savaştan yenilgiyle ayrılınca; [[Mustafa Kemal Atatürk]] [[Kurtuluş Savaşı]]'nı başlatan en büyük adımı Ankara'da atmış, ilk ulusal meclis burada açılmış, [[Kurtuluş Savaşı]] [[Ankara]]'dan yönetilmiştir. Savaş sonucunda Türk Milleti bağımsızlığını tekrar kazanmış, 13 Ekim 1923'te Ankara yeni kurulan [[Türkiye Cumhuriyeti]]'nin başkenti olmuştur.
== Dış bağlantılar ==
{{Vikikaynak|Kategori:Ankara Türküleri}}
*[http://ankara.gov.tr Ankara Valiliği]
*[http://ankara.e-sehir.com Ankara Şehir Rehberi]
{{turkiyenin_illeri}}
{{coğrafya-taslak}}
[[Kategori:
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[pt:Ancara (província)]]
[[
[[
| |||