Porselen: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot değişikliği Ekleniyor: ka:ფაიფური; Kozmetik değişiklikler |
|||
3. satır:
Porseleni Avrupa’ya tanıtanlar, başta [[Marco Polo]] olmak üzere, çeşitli deniz yollarını keşfeden [[Portekiz]]li tüccarlar olmuştur. Porselen sözcüğü, etimolojik açıdan Ortaçağ [[İtalyanca]]sındaki porcellana’dan gelir. Kabuğundan '''sedef''' elde edilen, parlak beyaz deniz kabuklusuna İtalyanlar, bu midyenin şeklini dişi domuz yavrusunun cinsel organına benzettikleri için ''Porcella'' demişlerdir {{[[Latince]]de “küçük dişi domuz; kadınlık organı” manasındadır}}. Porselen'e de aynı ismin verilmesinin nedeni, onun olsa olsa sedeften imal edilmiş olabileceğini sanmalarındandır. Kelime bize [[Fransızca]] ''porcelaine'' sözcüğünden geçmiştir.
Porselen; tümü killi topraktan yapılmış veya daha açık bir deyimle [[kil]] ihtiva eden ham maddelerden üretilmiş ürünlerin oluşturduğu büyük seramik grubunun bir elemanıdır. [[Seramik]] grubunun ilk ve en ilkel ürünleri balçık tuğla veya [[kerpiç]] tuğladır. Bu aşamada söz konusu olan basit, kaba seramiktir. Daha sonra ise üretim aşamaları sıralamasına göre sırasıyla toprak çanak çömlekler, majorka çinisi (elvan çini), fayans, taş eşya ,taştan oyma kap, seramik gelmekte ve porselenle bu grup en üstün ve en mükemmel formuna ulaşmış olmaktadır. Çömlek, killi topraktan elde edilen hamurun birkaç yüz derece ısıda fırınlanarak eldesidir. Kronolojik olarak bir sonraki aşama Çin’de VII.yy’dan sonra geliştirilmeye başlanan porselendir. Geleneksel manada porselen, iki tür kilin, Çin kili (kaolin) ve Çin taşının 1300°C üzerindeki ısıda fırınlanması ile yapılır. Çömleklerin aksine vitrifiye (camsı) ve şeffaftır. En bilinen porselen çeşitlerine örnek olarak dekoratif Çin işleri, diş kuronları ve elektrik izolatörleri verilebilir.
Bugün ev ve otel grubu olarak üretilen iki tip porselenden bahsedilebilir. Ev porselenleri, gün ışığına tutulduğunda ışığı geçiren porselenlerdir. Otel grubu ise, dünya standartlarına uygun olarak, daha kalın üretilmektedir. Bir lambaya tutulduklarında, ışığı geçirdikleri görülebilir. Günümüzde restaurantlar, içine konulan yemeğin sıcaklığını muhafaza etmesi için tabağı önceden ısıtarak servise almaktadırlar. Eğer tabak kalın olursa, sıcaklığın daha uzun süre muhafaza edecek ve yemeğin lezzetine keyif katacaktır.
11. satır:
Birleşik bir bütün gibi görünmesine rağmen, iç yapısında bileşik bir gövde oluşturması nedeniyle "porselen" deyiminin kesin bilimsel bir tanımını yapmak zordur. Porselenler fiziksel olarak floresans, tranlusent ve opelasans gösteren seramiklerdir. Diğer bir değişle seramikler grubu içersinde ultraviole altında görülebilen ışık yayan; şeffaf; yansıyan ışık altında mavi renk veren, iletilen ışık altında ise turuncu-sarı renk veren malzemelere porselen adı verilmektedir.
== Hammaddeleri ==
Porselenler kaolin, kuvars ve feldispat maddelerinden üretilir.
Kaolin, porselen hamurunun kolay yoğurulmasını, şekil almasını ve rengini sağlayan hammaddedir. Kuvars ise, iskelet yapıcı hammadde olup, camsı faz oluşumunu sağlayan feldispat içinde önemli bir oranda çözünerek, porselen hamurunun sert, camsı, ısıya ve kimyasal etkilere dayanıklı olmasını sağlar.
== Porselenin diş hekimliğinde kullanımı ==
Porselen, [[diş]] hekimliğinde [[protez]] yapımı amaçlı kullanılır. Porselenin [[ağız]] [[doku]]larına mükemmel [[biyoloji]]k uyumu, ağızda çözünmemesi, [[renk]] değiştirmemesi, aşınmaması en önemli avantajlarıdır.
21. satır:
<gallery>
Resim:Sun in X-Ray.png|[[Güneş]]
Resim:Mona Lisa.jpg|[[Mona Lisa
Resim:Truite arc-en-ciel.jpg|[[alabalık]]
</gallery>
29. satır:
İki ürün grubunun da, gerek hammaddeleri ve gerekse üretim şekilleri tamamen farklıdır. Bu farklılıklar, ürün özelliklerine yansımaktadır. Seramik ürünlerin pişirim sıcaklıkları porselen ürünlerden daha düşük olduğu için, poroz (su geçirgen)ürünlerdir. Bunun sonucunda, seramik ürünlerde uzun süreli kullanımlarda, su emmesinden kaynaklanan sır çatlakları ortaya çıkar. Ayrıca, pişirim sıcaklığının düşük olmasından dolayı, sır sert bir darbeyle çatlayabilir.
Bir diğer fark ise, seramik ürünler ışığı geçirmezken, porselen ürünler ışık geçirgenliği özelliğine sahiptirler.
[[Kategori:Malzeme bilimi]]
Satır 56 ⟶ 55:
[[it:Porcellana]]
[[ja:陶磁器]]
[[ka:ფაიფური]]
[[kk:Фарфор]]
[[ko:도자기]]
| |||