Hertzsprung-Russell diyagramı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
CRea80 (mesaj | katkılar)
CRea80 (mesaj | katkılar)
20. satır:
 
== Yorum ==
Yıldızların büyük çoğunluğu [[ana kol]] denilen doğru etrâfında toplanır. Bu safhada yıldızlar çekirdeklerinde [[proton-proton zincirleme tepkimesi|hidrojeni kaynaştırmaktadırlar]]. Yıldızların çizenekteki ikinci toplanma yeri [[yatay kol]]dur (merkezinde [[helyum kaynaşması]] ve etrâfındaki tabakada [[proton-proton zincirleme tepkimesi|hidrojen yanması]] olan yıldızlardır). Başka hatırı sayılır bir özellikse [[Hertzsprung aralığı]]dır. Bu da A5 ve G0 [[tayf örneği]] ve +1 ve -3 [[mutlak kadir|mutlak kadri]] arasındaki (yâni [[ana kol]]un üstüyle [[yatay kol]]daki [[dev yıldız|devler]] arasındaki bölgededir. ([[RR Lyrae değişkenideğişeni|RR Lyrae]] yıldızları bu aralığın solunda bulunabilir. [[CepheidSefe değişkenideğişeni|CepheidSefe değişkenlerideğişenleri]] [[dayanıksızlık şeridi]]nin üst bölümünde yer alırlar.
 
H-R çizeneği ayrıca bilginlerce kabaca bir [[yıldız kümesi]]nin Dünya'dan ne kadara uzakta olduğunu ölçmek için de kullanılır. Bu da kümedeki yıldızların görünür kadrinin bilinen uzaklıktaki (model) yıldızların mutlak kadriyle kıyaslayarak yapılır. Gözlenen grup, daha sonra gözlenen ve hesaplanmış ana kollar kesişene kadar çizelgede dikey yönde kaydırılır. Her iki grup arasında köprü yaparak büyüklüklerdeki farkı yok eden bu farka [[uzaklık katsayısı]] denir ve uzaklık için doğrudan bir ölçüdür. Bu tekniğe ''ana kola oturtma'' veya karıştıran bir ifâdeyle ''tayfölçer paralaksı'' denir.