Vikipedi

Rigor mortis: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Escarbot (mesaj | katkılar)
133.662 değişiklik
k Bot değişikliği Ekleniyor: fa:جمود نعشی
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''Rigor mortis''' veya '''ölüm sertliği''', kaslardaki biyokimyasal bir değişiklikten kaynaklanan ve ölünün uzuvlarını katılaştıran bir ölüm belirtisidir. Bu olgu, oda sıcaklığındaki bir insanda ölümden 3-4 saat sonra görülmeye başlar, 12 saat sonra doruk noktasına ulaşır ve 36 saat sonra ortadan kalkar. (Belirtilen süreler sıcaklığa bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.)
 
Rigor Mortismortis'in [[biyokimya]]sal nedeni, kas dokusundaki temel enerji kaynağı [[Adenozin trifosfat|ATP]]'nin tükenmesi ve kas [[fibril]]lerinin gevşeme için gerekli olan enerjilerini temin edememeleridir. [[Miyozin]] adlı motor [[protein]]lerin baş kısımları, kasılma esnasında bağlandıkları [[aktin]] adlı ipliksi proteinlerden ayrılabilmek için ATP'ye ihtiyaç duyarlar. Ölümden 3-4 saat sonra dış solunumun durmasıyla kas dokusunun [[miyoglobin]]lerindeki oksijen ve dolayısıyla da hücrelerin ATP stoğu tükendiği için, miyozinler [[aktomiyozin]] kompleksinde kenetli kalır. Bu nedenle, kasılmış durumdaki kaslar gevşeyemez ve belirli bir süre bu şekilde (kasılı) kalırlar.
 
Oksijenden yoksun kas hücrelerinde ([[fermentasyon]] ürünü) [[laktik asit]] ve ([[karbondioksit]] molekullerinin su molekulleriyle birleşmesi sonucu oluşan) [[karbonik asit]] birikmeye başlar. Zamanla bu asitlerin etkisiyle hücre [[pH]]'ı 5.5'lere kadar düşünce [[lizozom]]lardaki hidrolitik enzimler hücre sitosolüne salınır ve kas proteinlerini parçalarlar. Sonuç olarak, aktomiyozin kompleksi yıkılır ve kaslar gevşer (doku tekrardan yumuşar). Bu olaya da "Rigor gevşemesi" adi verilir.
 
== Etlerin Tüketimitüketimi ve Saklanmasısaklanması==▼
Rigor Mortismortis hayvanlarda da görülür. Bu nedenle de kesilen hayvanların etleri 15 °C'nin altındaki sıcaklıklarda saklanacaksa, dolaba konmadan evvel (dana eti için) 6-12 saat bekletilerek etlerin Rigor Mortis'i (sertleşme safhasını) tamamlamaları sağlanmalıdır. Aksi takdirde, etler dolaptan çıkarıldığında Rigor Mortismortis'e devam edecek, iyice sertleşerek aşırı katı bir hal alacaktır.▼
 
Öte yandan, etlerin sıcaklığı 15 °C'nin altına düşürülmeden etler tüketilecekse, [[Rigorrigor gevşemesi]] yani etlerin yeniden yumuşaması için yenmeden önce 24-36 saat bekletilmeleri gerekmektedır.▼
▲== Etlerin Tüketimi ve Saklanması==
▲Rigor Mortis hayvanlarda da görülür. Bu nedenle de kesilen hayvanların etleri 15°C'nin altındaki sıcaklıklarda saklanacaksa, dolaba konmadan evvel (dana eti için) 6-12 saat bekletilerek etlerin Rigor Mortis'i (sertleşme safhasını) tamamlamaları sağlanmalıdır. Aksi takdirde, etler dolaptan çıkarıldığında Rigor Mortis'e devam edecek, iyice sertleşerek aşırı katı bir hal alacaktır.
 
▲Öte yandan, etlerin sıcaklığı 15°C'nin altına düşürülmeden etler tüketilecekse, [[Rigor gevşemesi]] yani etlerin yeniden yumuşaması için yenmeden önce 24-36 saat bekletilmeleri gerekmektedır.
 
== Dış bağlantılar ==
Satır 15 ⟶ 14:
* [http://meat.tamu.edu/conversion.html meat.tamu.edu]
 
[[Kategori:Ölüm belirtileri]]
 
[[cs:Posmrtná ztuhlost]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Rigor_mortis" sayfasından alınmıştır