Fransızca: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Türkönde (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Türkönde (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
17. satır:
|wikidili=fr
}}
'''Fransızca''' (''français'', <small>UFA:</small> [[Uluslararası Fonetik Alfabesi|[fʁɑ̃sɛ]]]), [[Hint-Avrupa dilleri]]nden, [[Fransa]] ve [[Fransız]] uygarlığını benimsemiş ve eski Fransız sömürgesi ülkelerde kullanılan [[dil]]dir.
 
Dünya'da yaklaşık olarak 200 milyon insan Fransızca bilmektedir. 128 milyon insan Fransızca'yı anadili veya ikinci dili olarak konuşurken, 54 ülkede 72 milyon insan tarafından da bilinmekte ve konuşulmaktadır. Başta [[Fransa]] olmak üzere [[Kanada]], [[Belçika]], [[İsviçre]], [[Afrika]], [[Lüksemburg]] ve [[Monako]]'da konuşulur.
 
Fransızca; [[İspanyolca]], [[Portekizce]], [[İtalyanca]], [[Katalanca]] ve [[Romence]] gibi [[Roma İmparatorluğu]]'nun dili olan [[Latince]]'nin devam dillerindendir.
 
Fransızca tarih içerisinde Roma [[galyalılar]]ının kelt dillerinden ve Roma sonrası [[frenk]] göçmenlerinin [[cermen]] dillerinden etkilenmiştir.
 
Fransızca 29 ülkede resmi dildir. ''La Francophonie'' denilen Frankofon Fransızca konuşan uluslar topluluğudur. [[Birleşmiş Milletler]]'in bütün altkurumlarında ve uluslararası kuruluşların çoğunda resmi dildir.
 
[[Avrupa Birliği]] verilerine göre 27 üye ülkedeki 129 milyon insan (497.198.740 %26'sı) Fransızca konuşmakta ve bunun 65 milyonu (%12) anadili, 69 milyonu (%14) ise ikinci dili olarak konuşmaktadır. Bu verilere göre Fransızca birlik içerisinde [[İngilizce]] ve [[Almanca]]'dan sonra en sık konuşulan 3. dildir.
 
==Dağılım==
===Avrupa===
====Fransa'daki yasal konumu====
Fransız Anayasası'na göre Fransızca [[1992]]'den beri [[Fransa]]'nın resmi dilidir.( aslında [[1539]]'dan beri önceki birtakım yasal metinlerde de Fransızca resmi dildir)
 
Resmi hükümet yayınlarında, eğitim sisteminde, yasal sözleşmelerde, reklamlarda yabancı sözcüklerin Fransızca'ya çevrilmesi zorunludur.
 
Fransızca'ya ek olarak Fransa'da pek çok yerel dil de konuşulur. Fransa Avrupa Yerel Diller Sözleşmesi'ne imza atmış olmasına karşın, [[1958]] anayasasına karşı olduğu gerekçesiyle bunu onaylamamamıştır.
 
====İsviçre====
Fransızca [[İsviçre]]'nin 4 resmi dilinden biri olup (diğerleri [[Almanca]], [[İtalyanca]], [[Romence]]) İsviçre nüfusunun %20'sinin anadilidir.
 
====Belçika====
Fransızca [[Belçika]]'nın [[Valon]] bölgesinin resmi dilidir ancak bu bölgede [[Almanca]] konuşan doğu kantonlar da yaşar. Başkent [[Brüksel]]'in içinde yer aldığı merkez bölgesinin [[Flamanca]] ile birlikte iki resmi dilinden biridir. Bu bölgede çoğunlukla anadilleri olmamasına karşın nüfusun büyük çoğunluğu tarafından konuşulur. Valon ve Brüksel-merkez bölgelerine sınırı olmasına rağmen Flaman bölgesinde ise Fransızca ve Almanca resmi dil olmayıp Flamanca konuşulur. Ancak bu bölgede anadilleri Fransızca olan insanlar da yaşar.
 
Toplamda nüfusun %40'ı Fransızca, %60'ı Flamanca konuşur. Flamanca konuşan insanların %59'u da Fransızca'yı ikinci dilleri olarak konuşurlar. Bu bilgilere göre Belçikalıların %75'i Fransızca bilmektedir.
 
====Monako ve Andorra====
[[Monako]] Presliği'nin ulusal dili [[Monégasque]] olmasına karşın Fransızca tek resmi dildir ve Fransız kökenliler ülke nüfusunun %47'sini oluştururlar.
 
[[Andorra]]'nın resmi dili ise [[Katalanca]]'dır. Fransa'ya yakın komşuluğu nedeniyle Fransızca da konuşulur. Fransız kökenliler ülke nüfusunun %7'sini oluşturur.
 
====İtalya====
[[İtalyanca]] ile birlikte Fransızca İtalyanların resmi bir dili olup İtalya'nın Aosta vadisi bölgesinde konuşulur. Buna ek olarak bölgede başka lehçeler de konuşulmaktadır ancak bunlar resmi açıdan henüz tanınmamıştır.
 
====Lüksemburg====
Fransızca [[Lüksemburg]]'un [[Almanca]] ve [[Lüksemburgca]] ile birlikte üç resmi dilinden birisidir. Lüksemburg eğitim sistemi üçlü dil yapısındadır. İlkokulun ilk yıllarında dersler Lüksemburgca, sonraki yıllarda Almanca, liseden itibaren ise Fransızca olarak okutulmaktadır.
 
[[Roman Dilleri]] içinde, 77 milyon anadili olarak Fransızca konuşan kişi<ref name="ethnologue">{{İng.}} [http://www.ethnologue.com/14/show_language.asp?code=FRN Ethnologue'da Fransızca raporu]</ref> ve toplamda 128 milyon [[frankofon]]<ref name="ethnologue"/> ile, [[İspanyolca]] ve [[Portekizce]]'den sonra en çok konuşulan Latin dillerindendir.{{kaynak belirt}} Fransızca öğrenen yaklaşık 110 milyon öğrenci sayısı ile, [[İngilizce]]'den sonra en çok öğretilen ikinci dilidir.<ref name="about">{{İng.}} [http://french.about.com/library/bl-whatisfrench.htm About.com]'da "What is French?" (''Fransızca nedir?'') sayfası.</ref> 29 ülkede [[resmi dil]] olmasının yanısıra, [[Avrupa Birliği]], [[Uluslararası Olimpiyat Komitesi]],[[ Birleşmiş Milletler]] gibi organizasyonların da resmi dilidir. [[II. Dünya Savaşı]] öncesinde, özellikle [[diplomasi]], [[ticaret]], [[gemicilik]] ve [[taşımacılık]] gibi alanlarda Fransızca uluslararası iletişim dili olarak kabul edilirdi.Ama şu anda dünya dilleri ilk 3 sıralamasında yoktur yerini ve [[ispanyolca]]ya bırakmıştır.Ama [[ticaret]]te özellikle ülkelerin [[Fransa]] ile bağlantılarında mutlak olarak kullanılmaktadır.
==Sınıflama==
{{familytree/start}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Fransızca" sayfasından alınmıştır