Vikipedi

Dukas Hanedanı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
JAnDbot (mesaj | katkılar)
67.455 değişiklik
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Bilgi kutusu hanedan|
 
|soyad =Dükas Hanedanı
|mülk =Doğu Roma/Bizans İmparatorluğu
|arma =[[Resim:Doukas-Arms.svg.png|100px|caption]]
|ülke =[[Doğu RomaBizans İmparatorluğu]]
|ana hanedan =
|ünvanlar =[[İmparator]]
|kurucu =[[Konstantinos 10X. DukasKonstantin]] Dukas
|son hükümdar =[[IVII. Romanos DiogenesNikeforos]] Botaneiates
|sonraki hanedan=[[Komnenos Hanedanı]]
|kuruluş yılı =[[10571059]]
|yıkılış tarihi =[[1081]]
|milliyet = [[Yunanlar|Yunan]]Bizanslı
]]
|bağlı hanedanlar=
}}
 
'''Dükas Hanedanı''' veya '''Dükaslar''' ([[Yunanca]]: Δούκας; '''Doukaina''' veya '''Ducaena''', Δούκαινα; '''Doukai''' veya '''Ducae''', Δούκαι) [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'nu belirli süre yönetmiş hanedan. Dükas Hanedanı zamanı karışıklıklar içinde geçmiştir. Ülkede bir çok ayaklanmalar çıkmıştır. Halk ağır vergilerle ezilmiştir. Bu hanedanın tanınmış imparatoru [[IV. Romanos Diogenes]], [[Büyük Selçuklu Devleti]] sultanı Alp Arslan'a [[Malazgirt Savaşı]]'nda ağır bir yenilgiye uğramıştır. Daha sonra da tutsak düşmüştür. Türkler kısa sürede Marmara ve Ege denizi kıyılarına kadar olan Anadolu topraklarını ele geçirmişlerdir. Doğu Roma İmparatorluğu bu dönemde yıkılmak üzereyken I. Aleksios Komnenos bir ihtilal ile imparator olmuştur. Böylece Dükas Hanedanı'nın Doğu Roma İmparatorluğu üzerindeki yetkileri sona ermiştir.<ref>Niyazi Akşit(1059-Ferruh1081 Sanır.dönemi) A'dan Z'yeyönetmiş Genel Bilgi Ansiklopedisi, (1981) sfhanedan.432. </ref>
 
Dükas sülalesi, söylentiye göre, [[Büyük Konstantin]]'in [[Roma İmparatorluğu]] yaptığı zaman imparatorun bir kuzeni olarak 4. yüzyılda Konstantinopolis'e gelip yerleşmişlerdir. Dükas sülalesinin ilk once tarihte ön plana çıkması 9. yüzyılda general ''Andronikos Dükas''in oğlu ''Konstantin Dükas''in 913de imparatorluk iddia edip [[VII. Konstantin]]'e isyan etmesi ve bu isyanın bastırılıp idam edilmesi ile olmuştur.
 
Dükas sülalesinin daha önceki sülaleye kadınlar dalından akraba olan bir kolu ise 10. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nu eline geçirmiş ve bir ''Dükas Hanedanı'' kurmuştur. Bu hanedanın ilk üyesi 1059da Bizans İmparatorluğu tacını giyen [[X. Konstantin]]'dir. Sonra 1067de X. Konstantin'in oğlu [[VII. Mikhail]] tahta geçmiştir; fakat X. Konstantin'in dul karısının evlendiği general olan ve bu nedenle Dükas hanedanı üyesi sayılmaya başlanan [[IV. Romanos Diogenes]] ile ortak yetkili imparator olarak hüküm sürmüştür. [[IV. Romanos Diogenes]], [[Büyük Selçuklu Devleti]] sultanı Alp Arslan'a [[Malazgirt Savaşı]]'nda ağır bir yenilgiye uğrayıp tutsak düşmüştür. Türkler kısa sürede Marmara ve Ege denizi kıyılarına kadar olan Anadolu topraklarını ele geçirmişlerdir. VII. Mikhail yine 1071-1078 arasında küçük kardeşleri ''Andronikos'' ve ''Konstantios'' sembolik olarak ortak olarak imparatorluk yapmıştır. Dükasların bu imparatorluk dönemi karışıklıklar içinde geçmiştir. Ülkede bir çok ayaklanmalar çıkmıştır. Halk ağır vergilerle ezilmiştir. Bir başka general olan [[II. Nikeforos]] Botaneiates bir askeri darbe yapıp VII. Mikhail'i tahtından indirmiştir. Sonra Mikhail'in karısı ile evlenerek Dükas sülalesine katılıp meşruluğunu iddia etmiştir. Bizans İmparatorluğu bu dönemde yıkılmak üzereyken 1081de [[I. Aleksios Komnenos]] bir ihtilal ile imparator olmuştur. Böylece Dükas Hanedanı'nın Bizans İmparatorluğu üzerindeki yetkileri sona ermiştir.<ref>Niyazi Akşit-Ferruh Sanır. A'dan Z'ye Genel Bilgi Ansiklopedisi, (1981) sf.432. </ref>
 
İmparatorluk hanedanı olma yetkilerini kaybetmekle beraber Dükas sülalesi Bizans içinde önemini korumaya devam etmiş ve daha sonraki hanedanlara çok yakın olmuştur. 1204de [[Dördüncü Haçlı Seferi]] sırasında Venedikli ve Latin Haçlılar Konstantinopolis'e ikinci hücümlarından tam önce [[V. Aleksios|Aleksios Dukas]] ''Murtzuphlos'' bir darbe ile [[II. İsaakios Angelos]] ve oğlu [[IV. Aleksius Angelos]]'u tahttan indirmiş; fakat şehri Haçlı istilasından kurtaramamıştır. Sonra [[İznik İmparatoru]] olan [[II. Yannis Dukas Vatatzes]] bu devletin arazilerini genişletmiş ve Haçlı Latinleri sonra Konstantinopolis'den atacak kadar güçlendirmiştir. Bundan bir yüzyıl sonra Bizans İmparatorlar olan [[V. Yannis Palaiologos]] ile [[VI. Yannis Kantakuzenos]] arasında süren iç savaşta bir ''Mikhail Dükas''' önemli rol oynamış ve onun torunu ''Mikhail Dükas'' ise Osmanlıların İstanbul'u fethi ile Bizans İmpartorluğu'na son vermesi hakkında çok değerli bir tarih yazmıştır. Diğer taraftan diğer önemli Bizans aileleri ile evlenen Dükas'lar imparatorluğun imtiyazlı taşra eyaletlerinin hükümdarlığını yapmışlardır. Bunlar başında [[Epir Despotluğu]] ve [[Selanik]] hüuküumdarlığı yapmış olan ''Yannis Dükas'' gelir. Ayrıca Teselya'da hüküm süren bir '''Dükas''' sülalesi dalı da bulunmuştur.
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
[[Kategori:Bizans imparatorları|*]]
{{tarih-taslak}}
 
[[Kategori:Avrupa kraliyet aileleri]]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dukas_Hanedanı" sayfasından alınmıştır