Rigor mortis: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
interwiki |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
'''Rigor mortis''' veya '''ölüm sertliği''', kaslardaki biyokimyasal bir değişiklikten kaynaklanan ve ölünün uzuvlarını katılaştıran bir ölüm belirtisidir. Bu olgu, oda sıcaklığındaki bir insanda ölümden 3-4 saat sonra görülmeye başlar, 12 saat sonra doruk noktasına ulaşır ve 36 saat sonra ortadan kalkar. (Belirtilen süreler sıcaklığa bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.)
Rigor Mortis'in [[biyokimya]]sal nedeni, kas dokusundaki temel enerji kaynağı [[ATP]]'nin tükenmesi ve kas [[fibril]]lerinin gevşeme için gerekli olan enerjilerini temin edememeleridir. [[Miyozin]] adlı motor [[protein]]lerin baş kısımları, kasılma esnasında bağlandıkları [[aktin]] adlı ipliksi proteinlerden ayrılabilmek için ATP'ye ihtiyaç duyarlar. Ölümden 3-4 saat sonra dış solunumun durmasıyla kas dokusunun [[miyoglobin]]lerindeki oksijen ve dolayısıyla da hücrelerin ATP stoğu tükendiği için, miyozinler [[aktomiyozin]] kompleksinde kenetli kalır. Bu nedenle, kasılmış durumdaki kaslar gevşeyemez ve belirli bir süre bu şekilde (kasılı) kalırlar.
Oksijenden yoksun kas hücrelerinde ([[fermentasyon]] ürünü) [[laktik asit]] ve ([[karbondioksit]] molekullerinin su molekulleriyle birleşmesi sonucu oluşan) [[karbonik asit]] birikmeye başlar. Zamanla bu asitlerin etkisiyle hücre [[pH]]'ı 5.5'lere kadar düşünce [[lizozom]]lardaki hidrolitik enzimler hücre sitosolüne salınır ve kas proteinlerini parçalarlar. Sonuç olarak, aktomiyozin kompleksi yıkılır ve kaslar gevşer (doku tekrardan yumuşar). Bu olaya da "Rigor gevşemesi" adi verilir.
== Etlerin Tüketimi ve Saklanması==
Rıgor Mortıs hayvanlarda da görülür. Bu nedenle de kesilen hayvanların etleri 15°C'nin altındaki sıcaklıklarda saklanacaksa, dolaba konmadan evvel (dana eti için) 6-12 saat bekletilerek etlerin Rigor Mortis'i (sertleşme safhasını) tamamlamaları sağlanmalıdır. Aksi takdirde, etler dolaptan çıkarıldığında Rigor Mortis'e devam edecek, iyice sertleşerek ve aşırı katı bir hal alacaktır.
Ote yandan, etlerin sıcaklığı 15°C'nin altına düşürülmeden etler tüketilecekse, [[Rigor gevşemesi]] yani etlerin yeniden yumuşaması için yenmeden önce 24-36 saat bekletilmeleri gerekmektedır.
== Dış bağlantılar ==
http://www.extension.umn.edu/distribution/nutrition/DJ0856.html
http://meat.tamu.edu/conversion.html
[[Kategori:Ölüm]]
| |||