Dışişleri bakanlığı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
8. satır:
{{kurum-taslak}}
[[Kategori:Bakanlıklar]]Türkiye Cumhuriyeti hükûmetine bağlı olarak çalışan ve dış ilişkilerden sorumlu olan bakanlık. Türkiye'nin diğer ülkeler ve uluslararası örgütlerle olan ilişkilerinin yürütülmesinden sorumlu olan bakanlığın başında şu an Ali Babacan bulunmaktadır.
Konu başlıkları [gizle]
1 Görev ve yetkileri
2 Tarihçesi
3 Merkez teşkilatı
4 Ayrıca bakınız
5 Dış bağlantılar
Görev ve yetkileri [değiştir]Hükümetçe tayin ve tespit edilecek esaslara göre dış politikayı uygulamak ve Türkiye Cumhuriyetinin yabancı devletler ve uluslararası kuruluşlarla ilişkilerini yürütmek.
Türkiye Cumhuriyetinin dış politikasının tespiti için hazırlık çalışmaları yapmak ve tekliflerde bulunmak,tespit edilecek dış politikayı yürütmek ve koordine etmek.
T.C. uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin yabancı devletler ve uluslararası kuruluşlar karşısındaki hak ve menfaatlerini korumak, geliştirmek ve bu alanlarda diplomasi ve konsolosluk himayesini sağlamak.
Türkiye Cumhuriyetinin yabancı devletlerle, bunların temsilcilikleri ve temsilcileri ile, milletlerarası teşkilatlarla, ilgili Bakanlıklarla işbirliği yapmak suretiyle temas ve müzakerelerini yürütmek, bu temas ve müzakereler sonucu gerekiyorsa milletlerarası anlaşmaları yine diğer Bakanlıklarla işbirliği ile yapmak.
Diğer bakanlık ve kuruluşların dış politikayı etkileyen faaliyet ve temaslarının devletin dış politikasına uygunluğunu sağlamak, bu kuruluşların uluslararası kuruluşlar ve yabancı kamu ve özel kuruluşlarıyla kendi görev alanlarına giren temaslarının koordinasyonunu sağlamak ve bunlara katılmak.
Mali, iktisadi ve diğer teknik konularda ilgili kurum ve kuruluşlarca yürütülmesi gereken veya statülerinde, üyelerinin ve ortaklarının belli Bakanlık veya merci vasıtasıyla işlem yapacağı belirtilen milletlerarası kuruluşlarla yürütülecek dış temas ve müzakerelerin dış politikaya uygun olarak yürütülmelerini gözetmek,gerekirse bunlara katılmak.
Türkiye Cumhuriyetini temsil yetkisine sahip olarak Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile belli bir geçici görevle görevlendirilen Temsilciler ve Temsil Heyetlerine Türkiye Cumhuriyetini bağlayacak hususlarda hükümetin emir ve talimatlarını iletmek, bu Temsilci ve Temsil Heyetlerinin ihtisasa dair hususlarda ihtiyaç duyacakları talimatları ilgili Bakanlıklar ile istişare suretiyle tespit edip onlara iletmek; bu gibi Heyetlerin Başkanları ilgili Bakanlıklardan ise bu Heyetlerde temsilci bulundurmak.
Yabancı devletler ve milletlerarası kuruluşlar nezdinde temsil işlerini yetkili makam olarak yürütmek.
Yabancı devletler ve milletlerarası kuruluşlardaki gelişmeleri ve bunlar arasındaki ilişkileri takip etmek.
Türkiye Cumhuriyetinin Devlet ve Dışişleri protokolünü düzenlemek ve yürütmek.
Yetki belgesi, onaylama belgesi ve milletlerarası hukuk ve tatbikatın gerektirdiği her türlü belgeyi hazırlamak,alıp vermek,örneklerini hazırlamak,Türkiye Cumhuriyeti adına yapılan anlaşmaları usulüne uygun olarak tescil ettirmek, bunların sicillerini tutmak.
Kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yapmak.
Tarihçesi [değiştir]19. yüzyıla kadar Osmanlı Devleti'nin dış işleri Reis-ül Küttap’ın yönetiminde idare edilmekteydi. Ancak Reis-ül Küttap aynı zamanda devlet yazışmalarını yapmak ve Devletin ana kayıtlarını tutmak gibi başka görevler de üstlenmişti. 1793’te III. Selim döneminde ilk sürekli Büyükelçilik Londra’da açılmış ve Yusuf Agah Efendi ilk sürekli Osmanlı Büyükelçisi olarak atanmıştır. Böylece Osmanlı Devleti de sürekli temsil ve karşılıklılık esaslarına dayalı diplomasiyi uygulamaya başlamıştır. Avrupa ülkelerinde görev yapan Osmanlı Büyükelçileri, ikili ilişkilerin yürütülmesine ek olarak atandıkları ülkelerle ilgili bilgiler aktarmak suretiyle İmparatorluğun Batılılaşma ve reform sürecini hızlandırıcı rol oynamış, devlette modernleşmenin öncüleri olmuşlardır.
Reis-ül Küttaplık sisteminin günün diplomatik ihtiyaçlarına ve koşullarına uygun olarak yapılandırılması çerçevesinde II. Mahmut döneminde önce Tercüme Odası kurulmuştur. 1835 yılında ise Padişah, harici işlerin çok artmış ve önem kazanmış olması sebebiyle, Reis-ül Küttaplık makamını nezaret seviyesine yükseltmiştir. Son Reis-ül Küttap Yozgatlı Akif Efendi, müşirlik rütbesiyle ilk Umur-ı Hariciye Nazırı yapılmıştır.
Cumhuriyet dönemi dış politikamızın temelleri Milli Mücadele yıllarında atılmıştır. 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışının hemen ardından oluşturulan ilk Milli Hükümetle birlikte “Hariciye Vekaleti” de 2 Mayıs 1920 tarihinde resmen kurulmuş ve başına Bekir Sami Bey getirilmiştir. Son derece kısıtlı imkanlarla kurulan Hariciye Vekaleti, Milli Mücadele döneminde dış temasların artan yoğunluğuyla birlikte, tüm zorluklara rağmen özverili biçimde görev yapmış ve Lozan’a giden süreçte önemli rol oynamıştır.
Cumhuriyetin kurulmasının ardından Hariciye Vekaleti, hem iç hem de dış teşkilatını geliştirmeye başlamıştır. 1927 yılında Hariciye Vekaleti teşkilatına dair ilk kapsamlı hukuki düzenleme yapılmış ve 1154 sayılı Kanun’la Bakanlığımızın günümüzdeki yapısının temelleri atılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923 yılında kuruluşundan bu yana büyük önder Atatürk’ün görüş ve ilkeleri Türk Dış Politikasının yürütülmesinde rehber olmuş, “Yurtta barış, dünyada barış” özdeyişi Türk Dış Politikasının temel hedefini oluşturmuştur. Bu doğrultuda Türkiye, 1930’lu yıllardan itibaren aktif ve barışçı bir dış politika izleyegelmiştir. Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’nın içine çekilmesi ve bunun ülkeye getireceği yıkım, tüm baskılara rağmen ülkenin çıkarlarını gözeten etkin bir diplomasi sayesinde engellenmiştir.
II. Dünya Savaşı sonrasında oluşan uluslararası ortam, Türk Dış Politikasını ve dolayısıyla Bakanlığın yapısını ve faaliyetlerini de önemli ölçüde şekillendirmiştir. 1945 sonrasında artan dış iktisadi ilişkiler ve uluslararası ekonomik kuruluşların yaygınlaşmasıyla birlikte bu alandaki çıkarların gözetilmesi de anılan Bakanlığın uhdesine alınmıştır.
Aynı şekilde 1945 sonrası giderek yaygınlaşan uluslararası siyasi ve ekonomik işbirliği ve örgütlenme çabalarına uygun olarak, ikili ilişkilerin yürütülmesinin yanısıra Bakanlığın işlevleri arasında çok taraflı siyasi ve ekonomik işler de ağırlıklı bir yer almıştır. Çok taraflı diplomasi faaliyetlerinin ve uluslararası örgütlerin çoğalması çerçevesinde daimi temsilciliklerin sayısı da arttırılmıştır.
II. Dünya Savaşı sırasında kapanmak zorunda kalan dış misyonların yeniden açılması ve buna yeni misyonların ve anılan daimi temsilciliklerin de eklenmesiyle birlikte 1950’li yıllardan itibaren Bakanlık dış teşkilatı önemli ölçüde büyümüştür.
1970’li yıllarla birlikte dış teşkilatta görevli memurları hedef alan planlı ve organize Ermeni terörizmi yaşanmıştır. Ermeni terör örgütü ASALA’nın gerçekleştirdiği suikastlere, Yunanistan’da faaliyet gösteren 17 Kasım terör örgütüne hedef olan Türk diplomat ve görevlilerimiz de eklendiğinde, Dışişleri şehitlerimizin sayısı beşi Büyükelçi olmak üzere 39’u bulmaktadır.
Soğuk Savaşın bitişiyle birlikte Bakanlıkta önemli gelişmeler yaşanmış ve teşkilat şemasında yapısal değişiklere gidilmiştir. Bu dönemde ortaya çıkan yeni devletlerle birlikte dış misyonların sayısı artmıştır. Öte yandan, 1990’larda Türkiye'inn içinde bulunduğu coğrafyada yaşanan değişim, Türk Dış Politikası açısından çeşitli risk ve fırsatları beraberinde getirmiş ve ülkenin bu hassas coğrafyada barış, istikrar ve refahın sağlanması yönündeki önemini ve görevlerini daha da arttırmıştır.
1924 yılında 39 dış temsilciliğe sahip olan Türkiye Cumhuriyeti, bugün yurtdışında 162 misyonla temsil edilmektedir. Bu dış misyonların 93’ü Büyükelçilik, 11’i Daimi Temsilcilik ve 58 tanesi Başkonsolosluk’tur.
Merkez teşkilatı [değiştir]Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı
Müsteşar Genel Siyasi İşler Yardımcılılğı
Müsteşar Amerika-Kıbrıs Yardımcılığı
Müsteşar Asya-Afrika Yardımcılığı
Müsteşar Avrupa Yardımcılığı
Müsteşar Ekonomi-Kültürel İşler Yardımcılığı
Müsteşar Konsolosluk -Protokol Yardımcılığı
Uluslararası Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü
Siyaset Planlama Genel Müdürlüğü
Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü
Çok Taraflı Siyasi İşler Genel Müdürlüğü
Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanlığı
Kıbrıs ve Denizcilik-Havacılık Genel Müdürlüğü
Amerika Genel Müdürlüğü
Ortadoğu ve Güney Asya Genel Müdürlüğü
Afrika-Doğu Asya-Avusturalya Genel Müdürlüğü
Rusya,Kafkasya,Orta Asya(Doğu Avrupa)Genel Müdürlüğü
Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
Avrupa Genel Müdürlüğü
Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü
Kültür ve Yurtdışı Tanıtım Genel Müdürlüğü
Protokol Genel Müdürlüğü
Konsolosluk İşleri Genel Müdürlüğü
Hukuk Müşavirliği
Bakan Özel Müşavirliği
NATO ve Avrupa-Atlantik Güvenlik ve Savunma İşleri Genel Müdür Yardımcılığı
Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma Genel Müdür Yardımcılığı
Uluslararası Siyasi Kuruluşlar Genel Müdür Yardımcılığı
Avrupa Konseyi ve İnsan Hakları Genel Müdür Yardımcılığı
Güvenlik İşleri Genel Müdür Yardımcılığı
Siyaset Planlama Genel Müdür Yardımcılığı
Kıbrıs Genel Müdür Yardımcılığı
Denizcilik-Havacılık Genel Müdür Yardımcılığı
Amerika Genel Müdür Yardımcılığı
Güney Asya, Uzakdoğu ve Pasifik Genel Müdür Yardımcılığı
Ortadoğu Genel Müdür Yardımcılığı
Afrika-Doğu Asya-Avusturalya Genel Müdür Yardımcılığı
Kafkasya ve Orta Asya Genel Müdür Yardımcılığı
Doğu Avrupa Genel Müdür Yardımcılığı
AB Siyasi İşler Genel Müdür Yardımcılığı
AB Katılım Süreci Genel Müdür Yardımcılığı
Orta Avrupa Genel Müdür Yardımcılığı
Avrupa Genel Müdür Yardımcılığı
Balkanlar Genel Müdür Yardımcılığı
Çok Taraflı Kültür İşleri Genel Müdür Yardımcılığı
İkili Kültür İşleri Genel Müdür Yardımcılığı
Genel ve İkili Ekonomik İşler Genel Müdür Yardımcılığı
Çok Taraflı Ekonomik İşler Genel Müdür Yardımcılığı
Enerji, Su, Çevre İşleri Genel Müdür Yardımcılığı
Ekonomik İşler Genel Müdür Yardımcılığı
Protokol Düzenleme Genel Müdür Yardımcılığı
Protokol Genel Müdür Yardımcılığı
Konsolosluk Genel Müdür Yardımcılığı
Konsolosluk Emlak Genel Müdür Yardımcılığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
İdari Ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı
Arşiv ve Ulaştırma Daire Başkanlığı
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
Dışişleri Merkez Saymanlığı
İstanbul Temsilciliği
Personel Dairesi Başkanlığı
Araştırma ve Yayın Dairesi Başkanlığı
Dışişleri Eğitim Merkezi Başkanlığı
Dışişleri Bilgi İşlem Merkezi
Dış Politika İncelemeleri Merkezi
Dış Politika Danışma Kurulu
Enformasyon Dairesi Başkanlığı
İstihbarat Ve Araştırma Dairesi Başkanlığı
Teftiş Kurulu
Savunma Sekreterliği
Bakan Özel Kalem Müdürlüğü
Müsteşar Özel Kalem Müdürlüğü
Denizcilik Dairesi
Sivil Havacılık ve Denizcilik Dairesi
Strateji Planlama Dairesi
Bölgesel ve Sınıraşan Sular Dairesi
Havacılık ve Denizcilik Sorunları Dairesi
Bilgi Sistemleri ve İletişim Dairesi
Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma ve OSCE Dairesi
Konsolosluk ve Yasadışı Göç Kontrolü Dairesi
Batı Avrupa ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Ülkeleri Dairesi
Askeri İşler Dairesi Başkanlığı
Siyasi İnceleme Ve Değerlendirme Dairesi
| |||