Jorge Luis Borges: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gukkumavuk (mesaj | katkılar)
Gukkumavuk (mesaj | katkılar)
24. satır:
1921’de ailesiyle Buenos Aires’e geri dönmesinden sonra, babasının arkadaşı Macedonio Fernandéz'in düşüncelerinden etkilenmesi, düşüncenin yeni yollarına yönelmesine neden oldu. Fernandez'in düşünceleri Schopenhauer, Berkeley ve Hume'ün bir yansıması idi. Yazım stili eksentrik ve düşünce tarzı karmaşıktı. Borges'e en büyük etkisi her şeye şüphecilikle bakmasını sağlamasıdır.
 
1923’te ilk kitabı Buenos Aires Tutkusu (''Ferver de Buenos Aires'')'i çıkardı. 1924-1933 arası Borges için oldukça heyecan verici bir zamandı. Bu dönemde pek çok yazısı ve şiiri basıldı. ''Luna de Enfrente'' 1925'te, San Martin Defteri''Cuaderno San Martín'' 1929'da basıldı. 1933-1934 yıllarında ''Crítica'''da Alçaklığın evrensel Tarihi(''Historia universal de la infamia'') yayımlandı. Bu öykü dizisi, önceden basılmış bazı hikayelerden alınan karakterler ve fikirler üzerine yeniden hikaye yazmakla oluşmuştu. Gerçeği ve hikayeyi harmanladığı bu hikayeler gerçeküstü bir otantizm taşıyorlardı. Daha sonraları bu tarz "büyülü gerçekçilik"in ilk örneklerinden sayılacaktı. Ama onun asıl kariyeri 1935'te yazdığı "Borges stili"nin ilk örneği denilen, hayali bir romanı eleştirdiği "Al-Motasim'e Bir Bakış" isimli öyküsüdür. 1936'da denemelerini topladığı Sonsuzluğun Hikayesi ''Historia de la Eternidad'' basıldı. Bu sırada maddi sıkıntılar çekiyordu, bu nedenle 1937'de Belediye Kütühanesi'nde çalışmaya başladı. Kütüphanedeki işi hafif olan yazar, iş günlerinin kalanını klasikleri okuyarak ve modern edebiyatın uluslar arası örneklerini İspanyolca’ya çevirerek geçirmiştir. [[Virginia Woolf]]’un ve [[William Faulkner]]’ın kitapları İspanyolca’ya ilk kez bu dönemde Borges tarafından kazandırılmıştır. Yaratıcılığını kaybetmekten korkan Borges, eşşiz bir eser yazmak istedi ve “Pierre Menard, Don Quixote'un Yazarı”'nı kaleme aldı. Ardından da “Tlön, Uqbar, Orbis Tertius” geldi. Her iki öykü Victoria Ocampo’nun ''Sur'' edebiyat dergisinde yayınlandı. Bunların başarısının verdiği motivasyonla Babil Kütüphanesi'nin çalışmalarına başladı. 1941'de bu öykülerin toplandığı Yolları Çatallanan Bahçe basıldı. Aynı öyküler toparlanarak "''Artifices''"e eklendi ve ve 1944'de ''Ficcione''s adıyla yeniden basıldı. 1942'de “Bustos Domecq” takma adı altında [[Adolfo Bioy-Casares]] ile birlikte polisiye öyküler dizisi olan Don isidro İçin Altı Problem'i yazdılar. Felsefe, gerçekler, fantazi ve gizemleri harmanladığı bu yeni öykülerin yanında, El Hogar'da anti-semitizmi, faşizmi ve nazizmi eşeltiren politik makaleler de yazıyordu. Bu makalelerle oldukça tanındı. 1946’da [[Juan Peron]]’un iktidara gelişiyle, kütüphanedeki işinden atıldı. Bu işten atılma onun için bir tür kurtuluş olmuştu, çünkü hem Arjantin'den Uruguay'a kadar pek çok yeri gezip, Budizm'den Blake'e kadar pek çok konuda seminerler veriyor, hem de iyi kazanıyordu. Ama ailesi Peron'un baskıcı rejiminde zor günler geçirdi, annesi ve kız kardeşi hapse girdi.
[[Ficciones]] ve [[Alef]] adlı kitaplarında toplanan ünlü hikâyelerini bu dünemde yazdı. Kütüphanedeki işi hafif olan yazar, iş günlerinin kalanını klasikleri okuyarak ve modern edebiyatın uluslar arası örneklerini İspanyolca’ya çevirerek geçirmiştir. [[Virginia Woolf]]’un ve [[William Faulkner]]’ın kitapları İspanyolca’ya ilk kez bu dönemde Borges tarafından kazandırılmıştır. 1946’da [[Juan Peron]]’un iktidara gelişiyle, kütüphanedeki işinden atıldı. 1955’de Peron devrilince Arjantin Ulusal Kütüphanesi Müdürlüğü’ne getirildi. Aynı sıralarda Buenos Aires Üniversitesi’nde İngiliz ve Amerikan edebiyatı profesörlüğüne başladı. Genellikle muhafazakar politik görüşleri savundu. Ailesinden gelen hastalık nedeniyle görme bozukluğu çeken Borges bu yıllarda görme yeteneğini tamamen kaybetti. 1961’de [[Samuel Beckett]]’le birlikte Uluslararası Yayımcılar Ödülü’nü (Formentor Ödülü) kazandı. Bu ödül ona gecikmiş bir uluslararası ün kazandırdı. 1970'li yıllarda [[ABD]]'de çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Son yılları yolculuklarla geçti. [[14 Haziran]] [[1986]]’da [[Cenevre]]’de [[karaciğer]] [[kanser]]inden öldü.
 
[[Ficciones]] ve [[Alef]] adlı kitaplarında toplanan ünlü hikâyelerini bu dünemde yazdı. Kütüphanedeki işi hafif olan yazar, iş günlerinin kalanını klasikleri okuyarak ve modern edebiyatın uluslar arası örneklerini İspanyolca’ya çevirerek geçirmiştir. [[Virginia Woolf]]’un ve [[William Faulkner]]’ın kitapları İspanyolca’ya ilk kez bu dönemde Borges tarafından kazandırılmıştır. 1946’da [[Juan Peron]]’un iktidara gelişiyle, kütüphanedeki işinden atıldı. 1955’de Peron devrilince Arjantin Ulusal Kütüphanesi Müdürlüğü’ne getirildi. Aynı sıralarda Buenos Aires Üniversitesi’nde İngiliz ve Amerikan edebiyatı profesörlüğüne başladı. Genellikle muhafazakar politik görüşleri savundu. Ailesinden gelen hastalık nedeniyle görme bozukluğu çeken Borges bu yıllarda görme yeteneğini tamamen kaybetti. 1961’de [[Samuel Beckett]]’le birlikte Uluslararası Yayımcılar Ödülü’nü (Formentor Ödülü) kazandı. Bu ödül ona gecikmiş bir uluslararası ün kazandırdı. 1970'li yıllarda [[ABD]]'de çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Son yılları yolculuklarla geçti. [[14 Haziran]] [[1986]]’da [[Cenevre]]’de [[karaciğer]] [[kanser]]inden öldü.
 
== Eserleri ==