Tibetçe: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k resim eklendi. |
Pislikeller (mesaj | katkılar) ses bilgisi ve dil bilgisi eklendi, bilgi kutusundaki "telaffuz" kısmı transliterasyon olduğu için silindi |
||
1. satır:
{{Dil bilgi kutusu
|dilin adı = Tibetçe
|kendi dilindeki adı = ལྷ་སའི་སྐད་<br>བོད་སྐད་
|ülkeler (ülke) = [[Tibet]]
|bölge = [[Orta Asya]]
Satır 15 ⟶ 14:
|aile4 = [[Tibet dilleri]]
|alfabe = [[Tibet alfabesi]]
|ulus = {{bayrakülke|
* [[Tibet Özerk Bölgesi]]<ref>{{cite news|url=http://www.gov.cn/english/official/2009-03/02/content_1248355_4.htm|title=Fifty Years of Democratic Reform in Tibet|work=Official Chinese government site|date=2009-03-02}}</ref>
|iso1 = bo
|iso2b = tib
23. satır:
|resim=Tibetan.png}}
[[Dosya:Gau art in 1902 detail, from- A Tibetan-English Dictionary with Sanskrit Synonyms (page 5 crop).jpg|küçükresim|Tibetçe-İngilizce bir sözlük.]]
'''Standart Tibetçe''', veya '''[[Lhasa]] Tibetçesi''', ([[Tibet alfabesi|Tibetçe]]: ལྷ་སའི་སྐད་, [[Wylie transliterasyonu|Wylie]]: Lha-sa'i skad) genellikle [[Çin]] içindeki [[Tibet]] bölgesinde ve Çin dışındaki [[Tibetliler|Tibetli]] diaspora tarafından konuşulan bir [[dil]]. Dili ortalama 6 milyon insan konuşmaktadır. Tibetçe, dünyanın hâlâ kullanılan en eski yazımlarından birine sahiptir ve 1200 yıldır aynı şekilde yazılmaktadır. Tibetçede eskiden kelime başlarında [[Ünsüz Kümesi|ünsüz kümeleri]] varken Ü-Tsang ve Khams lehçelerinde bu ünsüz kümeleri kaybolmuş ve diller [[Tonlu diller|tonal]] bir hâl almıştır.
== Ses bilgisi ==
=== Ünsüzler ===
{| class="wikitable"
| rowspan="2" |
| rowspan="2" |Çiftdamaksıl
| colspan="2" rowspan="2" |Dişyuvasıl
| rowspan="2" |Retroflex
| colspan="2" |(Dişyuvasıl-)
| colspan="2" rowspan="2" |Arkadamaksıl
| rowspan="2" |Gırtlaksıl
|-
| colspan="2" |Damaksıl
|-
|Genizsil
|{{IPA link|m}}
| colspan="2" |{{IPA link|n}}
|
| colspan="2" |{{IPA link|ɲ}}
| colspan="2" |{{IPA link|ŋ}}
|
|-
|Patlamalı
|{{IPA link|p}} pʰ
|tʰ
|{{IPA link|t}}
|ʈʰ
|cʰ
|{{IPA link|c}}
|kʰ
|{{IPA link|k}}
|{{IPA link|ʔ}}
|-
|Patlamalı-sürtünmeli
|
|tsʰ
|{{IPA link|ts}}
|{{IPA link|ʈ}}
|tɕʰ
|{{IPA link|tɕ}}
| colspan="2" |
|
|-
|Sürtünmeli
|
| colspan="2" |{{IPA link|s}}
|{{IPA link|ʂ}}
| colspan="2" |{{IPA link|ɕ}}
| colspan="2" |
|{{IPA link|h}}
|-
|Sürtünmesiz
|{{IPA link|w}}
|{{IPA link|ɹ̥}}
|{{IPA link|ɹ}}
|
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|
|-
|Yansürtünmesiz
|
|
|
|
| colspan="2" |{{IPA link|ʎ}}
| colspan="2" |
|
|}
=== Ünlüler ===
{| class="wikitable"
|
|Ön
|Arka
|-
|Kapalı
|{{IPA link|i|}} {{IPA link|i|y}}
|{{IPA link|u}}
|-
|Yarı-kapalı
|{{IPA link|e}} {{IPA link|ø}}
|{{IPA link|o}}
|-
|Yarı-açık
|{{IPA link|ɛ}}
|
|-
|Açık
|{{IPA link|a}}
|
|}
Tibetçedeki ünlüler [[Türkçe|Türkçedekine]] benzerdir: A, Ä, E, İ, O, Ö, U, Ü; ancak I yoktur
== Dil bilgisi ==
Tibetçe, [[Ergatif dil|ergatif]] bir dildir. Tibetçe cümle yapısı genel olarak [[Özne-nesne-fiil|Özne-Nesne-Fiil]]'dir. Tibetçede [[Sıfat|sıfatlar]] genellikle [[İsim|isimlerin]] sonrasında gelir.
== Kaynakça ==
| |||