Şaman: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
RememberEtc (mesaj | katkılar) bazı eklemeler yaptım. Kaynak ekledim. |
RememberEtc (mesaj | katkılar) eklemeler yaptım. kaynak ekledim |
||
1. satır:
{{kaynaksız|tarih=Mayıs 2016}}
[[Dosya:Schamanin während einer Kamlanie-Zeremonie am Feuer in Kysyl.jpg|küçükresim|240px|Ateşli bir ritüelin sırasında, bir Tuva'lı şaman. [[Tuva]] halkında [[şamanizm]] hâlâ çok canlıdır.]]
'''Şaman''' ([[Çuvaşça]] ve [[Rusça]]: ''Шаман'') ya da '''[[Kam (mitoloji)|Kam]]''', Şamanizm dinine inanan kavimler tarafından, [[ruh]]larla [[insan]]lar arasında iletişim kurduğuna inanılan dini liderdir. Tunguzcada ve Mançucada <nowiki>''büyücü'' veya ''kahin''</nowiki> anlamına gelmektedir.<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=https://kayiprihtim.com/dosya/eski-turklerde-buyu-ve-buyuculuk/|başlık=Şaman Nedir, Kam Nedir ve Büyücülük Meselesi|çalışma=Eski Türklerde Büyü ve Büyücülük}}</ref>
== Etimoloji: ''Şaman/Kam'' ==
16. satır:
Şamanlık sonradan kazanılan bir görev değildir; şaman olacak kimsenin, bir şamanın soyundan gelmesi veya ruhlar tarafından seçilmesi gerekir. Şamanlık yaygın olarak kalıtımsal olarak aktarılıyor olsa da şaman hastalığına yakalanan bir kişinin ruhlar tarafından seçildiğine inanılır ve bu kişi şamanlık eğitimi almaya hak kazanır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://evrimagaci.org/samanizm-nedir-saman-veya-kam-figurunun-samanizmdeki-yeri-nedir-12594|başlık=Şaman (Kam) Kimdir?|çalışma=Şamanizm Nedir? Şaman Figürünün Şamanizmdeki Yeri Nedir?}}</ref> Şaman olmak için gerekli belirtileri taşıyan çocuk, belirli bir yaşa gelince eski bir şamanın eğitimine bırakılıp gerekli ön bilgileri edinir. Şamanın denetimi altında bir sınavdan geçtikten sonra şamanlık yetkisi alıp dinsel tören, bayram şöleni, kurban töreni, dua okuma v. b. görevlere başlar. Şaman bu görevler sırasında ; her parçası, üzerine takılan her maddesi, her şekli ayrı bir varlığın sembolü olan özel giysiler, külahlar giyer, maske takar ve yine özel bir şekilde hazırlanmış davulunu ya da tefini çalar. Kendinden geçinceye, başka bir deyişle, tanrılarla ve ruhlarla temas sağlayıncaya kadar zıplar, sıçrar, sesler, hayvan sesleri çıkarır, söylenir, yalvarır, yerlerde sürünür, bazen de bayılarak düşer. Şamanın okuduğu “hayır dualar”ına alkış denir, şamandan alkış alan bir kimse dileklerinin yerine geleceğine inanır.
Bu konularda en ciddi çalışmalar yapan araştırmacılar ; Orta ve Kuzey Asya topluluklarında dinsel yaşamın daha çok “şaman” çevresinde yoğunlaştığını, fakat bu durumun bütün dinsel etkinlikleri şamanın yönettiği anlamına gelmediğini, bazı yerlerde tanrılara kurban sunucuların “şaman” olmadıklarını, aile reislerinin bile bu işi yapabildiklerini, her sihirle uğraşanın “şaman” sayılmadığını, hastalara şifa vermenin şamanlığın temel özelliklerinden biri olmakla birlikte, her şifa sunucunun da şaman olmadığını öne sürmektedirler.
Şamanizm anaerkil toplumsal yapının izlerini taşımaktadır. Kadın şamanların erkek şamanlardan daha güçlü kabul edilmesi bunun en önemli örneğidir. Bunun yanında erkek şamanların kimi zaman ritüellerinde kadın kostümleri giymeleri ve saçlarının bir kısmını uzun bırakmaları da örnek olarak verilebilir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/643357|başlık=Şamanizm ve Şamanlara Genel Bakış|yazarlar=Mustafa Cumhur İzgi|sayfa=33}}</ref> Zaman içinde demirciliğin gelişmesi erkek şamanların öne çıkmasına neden olmuştur. Çünkü o kavimler tarafından demircilik tıpkı şamanlık gibi kutsal sayılmaktadır.<ref name=":0" />
== Tanrılar ==
Şamanizmin bütün çeşitlerinde tanrı-doğa-insan arasında sürüp giden kopmayan bir bağlantının bulunduğu inancına rastlanır.
== Tören ==
Satır 29 ⟶ 31:
* [[Animizm]]
== Kaynakça ==
[[Kategori:Şamanlar| ]]
[[Kategori:Şamanizm|*]]
| |||