Hâlid bin Velîd: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Gerekçe:islam ansiklopedisinde verilen bilgiyi girersiniz olur biter.
Etiket: Elle geri alma
Hiroşi (mesaj | katkılar)
kaynaklı ekleme yapıldı
1. satır:
{{Asker bilgi kutusu
|isim=Halid bin Velid
|doğum_tarihi=592583-587 arası
|ölüm_tarihi=642
|doğum_yeri=[[Mekke]]
19. satır:
}}
{{Halid bin Velid'in seferleri}}
'''Hâlid bin el-Velîd''' ([[Arapça]]: '''خالد بن الوليد''', '''d.''' 592? - '''ö.''' 642) ''Seyfullah'' (Allah'ın kılıcı) olarak da bilinen Arap komutan. [[Hudeybiye Antlaşması]] sonrasında Müslümanlığı seçene kadar [[Kureyş]]lilerin saflarında, İslam dinine geçtikten sonra ise [[İslam devleti]]nin emrinde savaşmıştır. Kureyşlilerin [[Uhud Savaşı]]nda yenilmemelerinde kilit rol oynamış, emrindeki süvarilere yaptırdığı manevra ile Müslümanların yenilmesini sağlamıştır. Müslüman olduktan sonra [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[Sasaniler]]e karşı zaferler kazanmıştır. Bunların en dikkat çekeni Yermük nehri kıyısında [[Yermuk Savaşı|Bizans ordusunu bozguna uğrattığı savaş]]tır. İslami kaynaklara göre katıldığı yüzü aşkın savaşta hiçbir yenilgiye uğramamış nadir komutanlardan biridir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/halid-b-velid | başlık = HÂLİD b. VELÎD - TDV İslâm Ansiklopedisi | erişimtarihi = 1 Ekim 2020 | dil = İngilizce | çalışma = islamansiklopedisi.org.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191011042737/https://islamansiklopedisi.org.tr/halid-b-velid | arşivtarihi = 11 Ekim 2019 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
Irak ve İran'ı üç yıl gibi kısa bir süre içerisinde İslam devletine bağlamıştır. Fetihleri Anadolu'da Kahramanmaraş'a kadar uzanmış ve [[Maraş Kuşatması|şehri kuşatmıştır]]. 638 yılında [[Ömer bin Hattab]] tarafından ordu komutanlığından alınıp idari bir göreve verilmiştir. Bir yıl sonra bu görevden istifa etmiştir. 642 yılında ölmüştür.
 
== Gençliği ve Kökeni ==
Halid bin Velid'in yaklaşık583-587 olarakyılları 592 yılındaarasında dünyaya geldigeldiği düşünülmektedir.<ref>{{dergi kaynağı|soyadı1= Fayda|ad1=Mustafa|yıl= 1997|başlık= Hâlid b. Velîd|dergi= Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi|cilt= 15|sayı= |sayfalar=289-292|yayıncı= Türkiye Diyanet Vakfı|doi= |url= https://islamansiklopedisi.org.tr/halid-b-velid?ysclid=l94ll9z7o9534773729|erişimtarihi= 11 Ekim 2022|arşivurl= https://web.archive.org/web/20221011193210/https://islamansiklopedisi.org.tr/halid-b-velid?ysclid=l94ll9z7o9534773729|arşivtarihi= 11 Ekim 2022|ölüurl=evet}}</ref> Annesi Lübabe ve babası ise Mahzum ailesinden [[Velîd bin Mugīre]]'dir. Ailesi (Mahzum kabilesi) askeri konularda uzmanlaşmış ve imtiyazlı bir Kureyş kabilesidir. Gençliğinde mızrak, yay ve kılıç kullanmayı ve süvariliği öğrendi.
 
== Müslümanlık Öncesi ==
39. satır:
Muhammed'in ölümünün ardından İslam aleminin başına geçen ilk halife [[Ebu Bekir]], yeni doğan dinde başlayan dönme ve isyan hareketlerinin önüne geçebilmek adına Halid Bin Velid'i çeşitli baskın ve seferlere göndermiştir. [[Ridde Savaşları]] olarak geçen bu seferde aldığı başarı ve galibiyetlerin ardından [[Ebu Bekir]], "Analar Halid gibisini doğurmakta acizdir." sözü ile Halid Bin Velid'in ne kadar kahraman olduğunu açıklamaktadır.<ref name="kisasienbiya">Ahmet Cevdet Paşa Kısas-ı Enbiya</ref>
 
[[Arabistan]] yarımadasında sükunetin sağlanmasının ardından Ebu Bekir, Muhammed'in İslamiyetiİslamiyet'i yaymak için gösterdiği gayreti devam ettirerek Halid Bin Velid'i oluşturacağı 18.000 kişilik bir ordunun başında, Sasanilerin denetimi altındaki [[Mezopotamya]]ya sefere gönderir. Halid 633 yılı Nisan ve Mayıs aylarında bu bölgede Sasani ve Hristiyan Araplarla yaptığı [[Zincirler Muharebesi]], [[Walaja Muharebesi]] ve [[Ullais Muharebesi]]nden galibiyetle ayrılmış, [[Hîre]]'deki (şimdiki [[Necef]]) [[Hîre Muharebesi|kaleyi fethetmiş]], bölgeyi İslamiyetle tanıştırmış ve kabul etmeyenlerin ise [[cizye]] ödemesini sağlamıştır.<ref name="Iraq After the Muslim Conquest">{{Kaynak|başlık=Iraq After the Muslim Conquest|given=Michael G. |surname=Morony|yayıncı=Gorgias Press LLC|yıl=2005|isbn=1-59333-315-3|authorlink=Michael G. Morony}}</ref> Ordusunu Haziran ayında dinlendirdikten sonra Anbar Kalesini kuşatmış, şiddetli direnişle karşılaşmışsa da Temmuz ayında kaleyi teslim almıştır. Daha sonra Sasanilerin vasalı olan göçebe Arap kabileleriyle yapmış olduğu [[Ayn el-Tamr Muharebesi]]yle onları geri püskürtmüştür.<ref>{{Kaynak|başlık=Dictionary of Battles and Sieges:F-O|given=Tony|surname=Jaques|yayıncı=[[Greenwood Publishing Group]]|yıl=2007|isbn=0-313-33538-9}}</ref>
 
Halid Bin Velid göstermiş olduğu başarılarla Mezopotamya'nın büyük bir bölümünü hakimiyeti altına almıştır. Fakat bu başarılardan rahatsız olan Sasani hükümdarı [[III. Yezdigirt]], bölgeye birleşik Fars-Arap kuvvetleri takviye ederek istilayı durdurmayı hedefliyordu.<ref name="Iraq After the Muslim Conquest"/> Halid Bin Velid'in sağlamış olduğu istihbarat'a göre; Sasani ordusunun [[Fırat]] nehri kıyısındaki Hanafiz, Zumail, Saniyy ve Muzayyah bölgelerinde kamp kurduğunu öğrenmiştir. Böylesine büyük bir orduyla tek seferde başedemeyeceğini anlayan Halid, mevcut ordusuyla kamp kurmuş olan düşman birliklerine karşı gece baskını yapmaya karar vermiştir.<ref>{{Kaynak|başlık=The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed&nbsp;– His Life and Campaigns|given=Agha Ibrahim|surname=Akram|yayıncı=[[Oxford University Press]]|yıl=2004|isbn=0-19-597714-9}}</ref> Koordineli saldırılarla yapmış olduğu [[Muzayyah Muharebesi]], [[Saniyy Muharebesi]] ve son olarak [[Zumail Muharebesi]]yle Sasani ordusuna imha etmiştir.<ref name="Iraq After the Muslim Conquest"/>