Amerika Birleşik Devletleri: Revizyonlar arasındaki fark

[[Paleo-Kızılderililer]], en az 12 bin yıl önce [[Sibirya]] üzerinden [[Kuzey Amerika]] anakarasına göç ettiler ve [[16. yüzyıl|16. yüzyıla]] gelindiğinde ise [[Amerikan kolonileri|Avrupa kolonizasyonu]] ile karşı karşıya kaldılar. Birleşik Devletler, [[Amerika Birleşik Devletleri Doğu Kıyısı|Doğu Kıyısı]] boyunca kurulan [[On Üç Koloni]] ittifakından doğdu. [[Büyük Britanya İmparatorluğu|Büyük Britanya]] ile [[Temsil yoksa vergi de yok|vergilendirme ve temsil edilme konusundaki anlaşmazlıklar]], bağımsızlığı sağlayan [[Amerikan Bağımsızlık Savaşı]]'na (1775-1783) yol açtı. 18. yüzyılın sonlarında ABD, [[Kuzey Amerika]]'da hızlı bir şekilde genişlemeye başladı. Ülke; [[Meksika-Amerika Savaşı|savaşlar]], [[Kızılderili Tehciri|Yerli Amerikalıların yerlerinden edilmesi]] ve yeni eyaletlerin federasyona kabulü gibi yollarla kademeli olarak yeni bölgeler elde etti. 1848'de Birleşik Devletler, kıtanın bir ucundan diğer ucuna kadar yayılmış hâldeydi. [[Güney eyaletleri]]nde 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar [[Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik|köleliğin]] yasal olması, [[Amerikan İç Savaşı]]'na zemin hazırladı ve kölelik tüm ülkede [[Kölelik karşıtlığı|yasaklandı]]. [[İspanyol-Amerikan Savaşı|İspanyol–Amerikan Savaşı]] (1898) ve [[I. Dünya Savaşı]] (1914-1918), ABD'nin dünya gücü olacağının sinyallerini verdi ve [[II. Dünya Savaşı]]'nda (1939-1945) ise bunu gerçekleştirdi.

 

 

Amerika Birleşik Devletleri, bir [[federal cumhuriyet]]tir ve [[Çift meclislilik|çift meclisli]] bir [[yasama]] sistemine sahip olmakla birlikte, üç ayrı hükûmet departmanına sahip bir [[temsilî demokrasi]]dir. [[Dünya Bankası]], [[Uluslararası Para Fonu]] (IMF), [[Amerikan Devletleri Örgütü]] (OAS), [[NATO]] gibi uluslararası kuruluşların kurucu üyesi ve [[Birleşmiş Milletler]] ile [[Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi]]'nin daimi üyesidir. Ayrıca ABD, uluslararası [[ekonomik özgürlük]], düşük [[hükûmet]] [[Yolsuzluk|yolsuzluğu]], [[yaşam kalitesi]] ve yüksek eğitim kalitesi ölçütlerinde üst sıralarda yer almaktadır. Gelir ve servet eşitsizliği öne sürülerek eleştirilmesine rağmen Amerika Birleşik Devletleri, [[Sosyo-ekonomik gelişmişlik|sosyoekonomik]] performans ölçümlerinde her defasında üst sıralarda yer almaya devam etmiştir. [[Amerika Birleşik Devletleri'nde ırk ve etnisite|Irksal ve etnik]] açıdan dünyanın en çeşitli toplumlarından birine sahiptir ve ülkenin bu nüfusu, yüzyıllar süren [[İnsan göçleri|göç]]ler ile şekillenmiştir.