Anaçatı bilgisayar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Z10Mainframe2.JPG dosyası IBM_System_Z10_mainframe.jpg ile değiştirildi |
2 kaynak kurtarıldı ve 1 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7 |
||
7. satır:
Çok sayıda işlemcinin varlığı, anabilgisayarın birden fazla yazılımı ya da aynı yazılımın farklı ilmeklerini paralel olarak çalıştırabilmesine imkân vermektedir. Girdi-çıktı kanallarının çokluğu, merkezi işlem biriminin yalnızca yüksek hızlı [[bellek]]le çalışarak büyük miktarda [[veri]]yi işlemesine olanak sağlamaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://139.18.4.35/OLD/pubs/Lehre/zosbasic.pdf |başlık=Ebbers, M., W. O'Brien ve B. Ogden. (2006). ''Introduction to the New Mainframe: z/OS Basics.'' IBM RedBooks. |erişimtarihi=27 Ekim 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20101227000100/http://139.18.4.35/OLD/pubs/Lehre/zosbasic.pdf |arşivtarihi=27 Aralık 2010 |ölüurl=evet}}</ref> İşletim sistemleri ise [[çoklu progamlama]] (''İng.'' multiprogramming) ve [[çoklu görevlendirme]] (''İng.'' multitasking) yetenekleri ile çok sayıda kullanıcının aynı anda anabilgisayarı kullanabilmesini mümkün kılmaktadır. Bu sayede bir anabilgisayar saniyede yüz milyonlarca komut (''İng.'' millions of instructions per second; kısaca MIPS) işleyebilmektedir.<ref>Lucas, Jr., H. C. (2000). ''Information Technology for Management. 7. Basım.'' S. 183. McGraw-Hill.</ref>
[[Dosya:IBM System Z10 mainframe.jpg|küçükresim|sağ| Modern bir anabilgisayar: IBM System z10.]] Anabilgisayarlarda başlarda sisteme özgü (''İng.'' proprietary) [[işletim sistemi|işletim sistemleri]] kullanılırken, daha sonra [[Unix]] türevleri de kullanılmaya başlamıştır. Günümüzde açık kaynaklı bir Unix türevi olan [[Linux]] kullanımı yaygınlaşmaktadır.<ref>
Anabilgisayarlar üzerinde çalışacak yazılım uygulamalarını geliştirmek için başlıca şu ikinci ve üçüncü kuşak [[programlama dili|programlama dilleri]] kullanılmaktadır:
42. satır:
1970'lerde entegre elektromekanik yazıcıların yerini, birer klavyesi ve katod ışın tüplü (''İng.'' cathod ray tube; kısaca [[CRT]]) [[bilgisayar monitörü|monitörü]] bulunan [[uçbirim]]ler almaya başlamıştır. Bu uçbirimler (''İng.'' computer terminal), merkezi işlem birimine bir [[ön işlemci]] (''İng.'' front-end processor) üzerinden bağlanmıştır. Veri giriş-çıkışlarının önemli bir bölümü delme makinalarından, kart okuyuculardan ve entegre elektromekanik daktilolardan uçbirimlere kaymıştır. Anabilgisayarların farklı kullanıcılar tarafından gerçek zamanlı olarak kullanılması mümkün hale gelmiştir.
1980'lerde [[bilgisayar ağı|bilgisayar ağlarının]] yaygınlaşması ve kullanıcıların uçbirimler yerine [[kişisel bilgisayar]]lar ile çalışması üzerine, anabilgisayarlar da ağ bilişiminin (''İng.'' network computing) bir parçasını teşkil etmiştir. Kişisel bilgisayarlar önce uçbirim emülatörü (''İng.'' terminal emulator) adı verilen yazılımlarla, ardından [[grafiksel kullanıcı arayüzü|grafik kullanıcı arayüzü]] (''İng.'' graphical user interface; kısaca GUI) tabanlı özgün istemci yazılımları ile, günümüzde ise [[İnternet tarayıcı]]ları üzerinden anabilgisayarlarla veri ve uygulama paylaşmaya başlamıştır. Son olarak [[bulut bilişimi]]nde (''İng.'' cloud computing) anabilgisayarların yerlerinin ne olacağı ve anabilgisayarlara ne ölçüde gereksinme duyulacağı tartışılmaktadır.<ref>[http://www.eweek.com/c/a/Cloud-Computing/Mainframes-Essential-to-Cloud-Computing-Survey-254874/ Rashid, F. Y. (2010). ''Mainframes Essential to Cloud Computing: Survey.'' eWEEK.]{{Ölü bağlantı|date=Mayıs 2022 }}</ref>
{| class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto;"
| |||