|
== Tahta geçişi ==
Büyük Sejong (Sejong The Great) (6 MayisMayıs 1397 – 18 MayisMayıs 1450 ) Joseon Hanedanlığı’ninHanedanlığı’nın 4. kralidirkralıdır.
Kore yazı sistemi olan HangilHangıl onun emri üzerine 1444 yılında hazırlatılmış ve 1446 yılında Hunmin Congim (Halka Doğruları ÖgretenÖğreten Ses) adliadlı kitapla halka sunulmuştur. Bunun öncesinde ise dilin zorlugundanzorluğundan dolayidolayı nüfusun çok aziazı Çin harflerini (karakterlerini) ögrenebiliyorduöğrenebiliyordu. Bir Korece yazma sistemi olusturmaoluşturma çabasiçabası içindeki Kral Sejong ve dil bilgeleri, bu olusumuoluşumu sağlamlaştırmak için Çin, Uygur, MogolMoğol dil ve harflerini incelemişlerdir.
Sejong, "Büyük" unvaninaunvanına layiklayık görülen iki yöneticiden biridir. Ölümünden sonra bu unvan ile şereflendirilmiştir. Bu unvaniunvanı alan diğer yönetici de GoguyeoGoguryeo Kralı Gwanggaeto’dur.
Sejong Kral Taejong’un üçüncü oğludur. Sejong, 12 yaşındayken “Büyük Prens Chungnyeong” unvaniniunvanını aldialdı ve Cheongsong’un kızlarından biri olan Shim On (Lady Shim olarak da bilinir) ile evlenmiştir. Lady Shim, daha sonra Kraliçe Soheon unvaniniunvanını almıştır.
Sejong, küçük bir prensken çok çalisirdiçalışırdı. Bu sebeple iki abisi olmasına ragmenrağmen Kral Taejong’un gözdesiydi.
Tahta Sejong'un yükselmesinin sebebi onun çok özel ve diğer prenslerden farklı olmasıydı. En büyük Prens Yangnyeong, Krallık için gerekli becerilere sahip olduğuna inaniyorduinanıyordu ancak Sejong'un kral olacağını da seziyordu. Ikinciİkinci prens Hyoryeong da kralligakrallığa Sejong’un geçmesi gerektiginigerektiğini kendine bir vazife olarak görmüstürgörmüştür. Her ikisi de bir takım sebeplerden dolayidolayı Seoul’den sürgün edildiler. En büyük prens bir gezgin oldu ve daglardadağlarda yasadiyaşadı. Ikinciİkinci prens bir Budist tapinaginatapınağına gitti ve kesiskeşiş oldu. Böylece AgustosAğustos 1418’de Sejong tahta geçti.
== Reformlar ==
Kral Sejong döneminde takvimler, su saatleri ve en önemli iyi şey olan [[Hangıl]] yazı sistemi ile [[Hunmin Congım]]ı halka sunmuştur. Kral Sejong döneminde babasının öğütleri ve yol göstericiliği doğrultusunda ve General Kim Jong-Seo'nun yardımlarıyla askeri alanda da güçlenmiştir ve diğer ülkelerle de ilişkilerini geliştirmiştir. Genç yaşta ölümü üzere gerçekleştirmek istediklerini gerçekleştirememiştir.
Kral Sejong, iyi bir askeri planlamacıydı. Hatta eski bir Kore roketi olan Hwacha'lar ilk olarak 1407'de Kral Sejong'un askeri bir programiprogramı için yapıldı. Kral Sejong birçok askerî harekâtta üstün basarilarbaşarılar göstermiştir.
Sejong, hükümdarligihükümdarlığı sırasında teknolojik ilerlemelere de çok önem vermiştir. Hatta tarihçi Yung Sik Kim, Sejong'un, kendi özel teknik bilimsel bilgisi olduğuna dikkat çeker.
Sejong, Çin baskentininbaşkentinin enlemine göre ayarlanmış olan Kore takvim sistemini de değiştirmeyi amaçlamıştır. Sejong, Kore’de ilk defa olarak bu alanda çalismalarçalışmalar yapılmasını istedi. BaskentBaşkent Seoul’un enlemlerini baz alan bir takvim olusturulmasıoluşturulması için çalismalaraçalışmalara başlanmıştibaşlanmıştı.
Geleneksel Kore ilaçları ile ilgili iki önemli inceleme yine Sejong döneminde yazılmıştır. Bu incelemeler “Hyangyak chipsŏngbang” ve “Ŭibang yuch'wi “ dir. Tarihçi Yung Sik Kim, bu tibbitıbbi çalışmaların Korelilerin kendi çalışmaları olduğunu belirtir.
Sejong edebiyatiedebiyatı da desteklemiştir. Sarayda yüksek saray memurları ve bilginlerini edebiyat alanında çalismakçalışmak üzere cesaretlendirmiştir. Kral Sejong bazı bilginleri de yaninayanına alarak çeşitli çalismalarçalışmalar sonucunda Hangul'u yazdiyazdı.
Sejong Joseon'un çiftçilerinin tarimsaltarımsal faaliyetlerine de çok önem vermiştir. Vergiler konusunda onlara anlayislianlayışlı davranıştır.
Sarayda yiyecek fazlaliligifazlalığı olduğunda Kral Sejong bunların ihtiyaç duyan yoksul köylüler veya çiftçilere dağıtılmasını sağlardisağlardı.
1429’da Kral Sejong’un emriyle Nongsa-jikseol (농사직설) adli kitap derlendi. Kore’de çiftçilik ve Koreli çiftçiler hakkında bir kitaptirkitaptır.
Birçok hükûmet memuru ve aristokrat Hangul'un kullaniminakullanımına karşı çiktiçıktı buna ragmenrağmen alt tabakadan gelen kişiler Hangul'u kucakladı ve destekledi. Okur-yazarlikyazarlık oranioranı hizlahızla arttiarttı ve insanlar birbirleri arasında dilin yazılı kaynaklarını yaymaya başladılar.
Sejong'un kişisel yazıları yüksek oranda kabul görmüstürgörmüştür. En ünlü yazıları Yongbi Eocheon Ga (“Songs of Flying Dragons” – Uçan Ejderhaların şarkısişarkısı, 1445), Seokbo Sangjeol (“Episodes from the Life of Buddha” –Buda Hayat Hikâyeleri, Temmuz 1447), Worin Cheon-gang Jigok (“Songs of the Moon Shining on a Thousand Rivers” –Parlayan Ayin ve Bin Nehrin şarkısişarkısı, Temmuz 1447).
Sejong, 1920’de Gyeongbokgung'da bir kültür-kongre salonu (Jiphyeonjeon) da açmiştiraçmıştır. Salonda kral tarafından seçilen bilginler yer aldi. Bu salonda yapılan çalismalarlaçalışmalarla Hangul yazı sistemi ile ilgili çalismalarçalışmalar yapıldı ve bu konuyla ilgili olan Hunmin Jeongeum derlemeleri yazıldiyazıldı.
Büyük Kral Sejong Kore Tarihi'nde Kore lisani için yeni fonetik alfabe sistemini olusturmusoluşturmuş olması çok önemlidir.
Hangul’un olusturulmasından önce sadece yüksek sınıfa mensup kişiler okuryazardiokuryazardı. Çin’in kullandıgikullandığı Hanja karakterleri ögrenmeköğrenmek bir hayli zordu.
Kral Sejong, Kore alfabesinin 28 harfini halkla tanistirditanıştırdı ve yaptığı organizasyonlarla Korelilerin okur-yazarlikyazarlık oraninioranını ciddi anlamda artmasını sağladı. Sejong, ayricaayrıca Kore’nin ve Korelilerin kültürel kimliginikimliğini de koruması ve geliştirmesini hedefledi.
== Ailesi ==
* Ailesi:
BabasiBabası: King Taejong (태종)<br>Annesi: Yeoheung Min boyuna mensup Kraliçe Wongyeong (원경왕후 민씨)
Eşleri:<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon (소현왕후 심씨)<br>Kang boyuna mensup asilzade eşi Yeong (영빈 강씨)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin (신빈 김씨)<br>Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye (혜빈 양씨)<br>Park Gwi-in (귀인 박씨)<br>Choi Gwi-in (귀인 최씨)<br>Hong So-yong (소용 홍씨)<br>Lee Suk-won (숙원 이씨)<br>Song Sang-chim (상침 송씨)<br>Cha Sa-gi (사기 차씨)
Çocukları:
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan ilk oğlu Prens Kral Munjong (왕세자)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan ikinci oğlu Prens Suyang (수양대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan üçüncü Prens Anpyeong (안평대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan dördüncü oğlu Prens Imyeong (임영대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan besincibeşinci oğlu Prens Gwangpyeong (광평대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan altincialtıncı oğlu Prens Geumseong (금성대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan yedinci oğlu Prens Pyeongwon (평원대군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan sekizinci oğlu Prens Yeongeung (영응대군)<br>Kang boyuna mensup asilzade eşi Yeong'dan olan tek oğlu Prens Hwaui (화의군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan ilk oğlu Prens Gyeyang (계양군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan ikinci oğlu Prens Uichang (의창군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan üçüncü oğlu Prens Milseong (밀성군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan dördüncü oğlu Prens Ikhyang (익현군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan besincibeşinci oğlu Prens Yeonghae (영해군)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan altincialtıncı oğlu Prens Damyang (담양군)<br>Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan ilk oğlu Prens Hannam (한남군)<br>Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan ikinci oğlu Prens Suchun (수춘군)<br>Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan üçüncü oğlu Prens Yeongpung (영풍군)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Sohoen'dan olan ilk kızı Prenses Jeongso (정소공주)<br>Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Sohoen'dan olan ikinci kızı Prenses Jeongui (정의공주)<br>Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'den iki kizikızı olmuştur. <br>Lee Suk-won'dan olan tek kızı Prenses Jeongan (정안옹주)<br>Song Sang-chim'den olan tek kızı Prenses Jeonghyeon (정현옹주)<br>Cha Sa-gi'den de bir kızı olmuştur.
{{Joseon hükümdarları}}
| 